महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-12, chapter-249
स्थाणुरुवाच ।
प्रजासर्गनिमित्तं मे कार्यवत्तामिमां प्रभो ।
विद्धि सृष्टास्त्वया हीमा मा कुप्यासां पितामह ॥१॥
प्रजासर्गनिमित्तं मे कार्यवत्तामिमां प्रभो ।
विद्धि सृष्टास्त्वया हीमा मा कुप्यासां पितामह ॥१॥
1. sthāṇuruvāca ,
prajāsarganimittaṁ me kāryavattāmimāṁ prabho ,
viddhi sṛṣṭāstvayā hīmā mā kupyāsāṁ pitāmaha.
prajāsarganimittaṁ me kāryavattāmimāṁ prabho ,
viddhi sṛṣṭāstvayā hīmā mā kupyāsāṁ pitāmaha.
1.
sthāṇuḥ uvāca prajāsarganimittaṃ me kāryavattām imām
prabho viddhi sṛṣṭāḥ tvayā hi imāḥ mā kupyāḥ āsām pitāmaha
prabho viddhi sṛṣṭāḥ tvayā hi imāḥ mā kupyāḥ āsām pitāmaha
1.
sthāṇuḥ uvāca: prabho pitāmaha,
me imām kāryavattām prajāsarganimittaṃ viddhi.
hi imāḥ tvayā sṛṣṭāḥ.
āsām mā kupyāḥ.
me imām kāryavattām prajāsarganimittaṃ viddhi.
hi imāḥ tvayā sṛṣṭāḥ.
āsām mā kupyāḥ.
1.
Sthāṇu said: 'O Lord, O Grandfather (Brahmā), know this task of mine to be for the purpose of creating beings. For these creatures were indeed created by you. Do not be angry with them.'
तव तेजोग्निना देव प्रजा दह्यन्ति सर्वशः ।
ता दृष्ट्वा मम कारुण्यं मा कुप्यासां जगत्प्रभो ॥२॥
ता दृष्ट्वा मम कारुण्यं मा कुप्यासां जगत्प्रभो ॥२॥
2. tava tejogninā deva prajā dahyanti sarvaśaḥ ,
tā dṛṣṭvā mama kāruṇyaṁ mā kupyāsāṁ jagatprabho.
tā dṛṣṭvā mama kāruṇyaṁ mā kupyāsāṁ jagatprabho.
2.
tava tejaḥ agninā deva prajāḥ dahyanti sarvaśaḥ
tāḥ dṛṣṭvā mama kāruṇyaṃ mā kupyāḥ āsām jagatprabho
tāḥ dṛṣṭvā mama kāruṇyaṃ mā kupyāḥ āsām jagatprabho
2.
deva jagatprabho,
tava tejaḥ agninā prajāḥ sarvaśaḥ dahyanti.
tāḥ dṛṣṭvā mama kāruṇyam (utpadyate).
āsām mā kupyāḥ.
tava tejaḥ agninā prajāḥ sarvaśaḥ dahyanti.
tāḥ dṛṣṭvā mama kāruṇyam (utpadyate).
āsām mā kupyāḥ.
2.
O God (Brahmā), your creatures burn up entirely by the fire of your energy. Seeing them, my compassion (kāruṇya) arises. O Lord of the world, do not be angry with them.
प्रजापतिरुवाच ।
न कुप्ये न च मे कामो न भवेरन्प्रजा इति ।
लाघवार्थं धरण्यास्तु ततः संहार इष्यते ॥३॥
न कुप्ये न च मे कामो न भवेरन्प्रजा इति ।
लाघवार्थं धरण्यास्तु ततः संहार इष्यते ॥३॥
3. prajāpatiruvāca ,
na kupye na ca me kāmo na bhaveranprajā iti ,
lāghavārthaṁ dharaṇyāstu tataḥ saṁhāra iṣyate.
na kupye na ca me kāmo na bhaveranprajā iti ,
lāghavārthaṁ dharaṇyāstu tataḥ saṁhāra iṣyate.
3.
prajāpatiḥ uvāca na kupye na ca me kāmaḥ na bhaveran
prajāḥ iti lāghavārthaṃ dharaṇyāḥ tu tataḥ saṃhāraḥ iṣyate
prajāḥ iti lāghavārthaṃ dharaṇyāḥ tu tataḥ saṃhāraḥ iṣyate
3.
prajāpatiḥ uvāca: na kupye,
ca me kāmaḥ prajāḥ na bhaveran iti na.
tu dharaṇyāḥ lāghavārthaṃ tataḥ saṃhāraḥ iṣyate.
ca me kāmaḥ prajāḥ na bhaveran iti na.
tu dharaṇyāḥ lāghavārthaṃ tataḥ saṃhāraḥ iṣyate.
3.
Prajāpati (Brahmā) replied: 'I am not angry, nor is it my desire that these creatures should cease to exist. Rather, it is for the sake of lightening the burden of the earth that destruction is desired.'
इयं हि मां सदा देवी भारार्ता समचोदयत् ।
संहारार्थं महादेव भारेणाप्सु निमज्जति ॥४॥
संहारार्थं महादेव भारेणाप्सु निमज्जति ॥४॥
4. iyaṁ hi māṁ sadā devī bhārārtā samacodayat ,
saṁhārārthaṁ mahādeva bhāreṇāpsu nimajjati.
saṁhārārthaṁ mahādeva bhāreṇāpsu nimajjati.
4.
iyam hi mām sadā devī bhārārtā samacodayat
saṃhārārtham mahādeva bhāreṇa apsu nimajjati
saṃhārārtham mahādeva bhāreṇa apsu nimajjati
4.
iyam hi devī bhārārtā sadā mām samacodayat
saṃhārārtham he mahādeva bhāreṇa apsu nimajjati
saṃhārārtham he mahādeva bhāreṇa apsu nimajjati
4.
Indeed, this goddess (Devī), afflicted by the burden, always urged me for destruction. O great god (Mahādeva), she herself sinks into the waters due to the burden.
यदाहं नाधिगच्छामि बुद्ध्या बहु विचारयन् ।
संहारमासां वृद्धानां ततो मां क्रोध आविशत् ॥५॥
संहारमासां वृद्धानां ततो मां क्रोध आविशत् ॥५॥
5. yadāhaṁ nādhigacchāmi buddhyā bahu vicārayan ,
saṁhāramāsāṁ vṛddhānāṁ tato māṁ krodha āviśat.
saṁhāramāsāṁ vṛddhānāṁ tato māṁ krodha āviśat.
5.
yadā aham na adhigacchāmi buddhyā bahu vicārayan
saṃhāram āsām vṛddhānām tataḥ mām krodhaḥ āviśat
saṃhāram āsām vṛddhānām tataḥ mām krodhaḥ āviśat
5.
yadā aham buddhyā bahu vicārayan āsām vṛddhānām
saṃhāram na adhigacchāmi tataḥ krodhaḥ mām āviśat
saṃhāram na adhigacchāmi tataḥ krodhaḥ mām āviśat
5.
When I, contemplating deeply with my intellect, could not discern the destruction of these aging beings, then anger entered me.
स्थाणुरुवाच ।
संहारान्तं प्रसीदस्व मा क्रुधस्त्रिदशेश्वर ।
मा प्रजाः स्थावरं चैव जङ्गमं च विनीनशः ॥६॥
संहारान्तं प्रसीदस्व मा क्रुधस्त्रिदशेश्वर ।
मा प्रजाः स्थावरं चैव जङ्गमं च विनीनशः ॥६॥
6. sthāṇuruvāca ,
saṁhārāntaṁ prasīdasva mā krudhastridaśeśvara ,
mā prajāḥ sthāvaraṁ caiva jaṅgamaṁ ca vinīnaśaḥ.
saṁhārāntaṁ prasīdasva mā krudhastridaśeśvara ,
mā prajāḥ sthāvaraṁ caiva jaṅgamaṁ ca vinīnaśaḥ.
6.
sthāṇuḥ uvāca saṃhārāntam prasīdasva mā krudhaḥ tridaśeśvara
mā prajāḥ sthāvaram ca eva jaṅgamam ca vinīnaśaḥ
mā prajāḥ sthāvaram ca eva jaṅgamam ca vinīnaśaḥ
6.
sthāṇuḥ uvāca he tridaśeśvara saṃhārāntam prasīdasva mā
krudhaḥ mā prajāḥ sthāvaram ca eva jaṅgamam ca vinīnaśaḥ
krudhaḥ mā prajāḥ sthāvaram ca eva jaṅgamam ca vinīnaśaḥ
6.
Sthāṇu spoke: 'Be pacified; do not be angry until the end of destruction, O Lord of the gods (tridaśeśvara). Do not utterly destroy creatures, both the immobile (sthāvara) and the mobile (jaṅgama).'
पल्वलानि च सर्वाणि सर्वं चैव तृणोलपम् ।
स्थावरं जङ्गमं चैव भूतग्रामं चतुर्विधम् ॥७॥
स्थावरं जङ्गमं चैव भूतग्रामं चतुर्विधम् ॥७॥
7. palvalāni ca sarvāṇi sarvaṁ caiva tṛṇolapam ,
sthāvaraṁ jaṅgamaṁ caiva bhūtagrāmaṁ caturvidham.
sthāvaraṁ jaṅgamaṁ caiva bhūtagrāmaṁ caturvidham.
7.
palvalāni ca sarvāṇi sarvam ca eva tṛṇolapam
sthāvaram jaṅgamam ca eva bhūtagrāmam caturvidham
sthāvaram jaṅgamam ca eva bhūtagrāmam caturvidham
7.
sarvāṇi palvalāni ca sarvam tṛṇolapam ca eva
caturvidham bhūtagrāmam sthāvaram jaṅgamam ca eva
caturvidham bhūtagrāmam sthāvaram jaṅgamam ca eva
7.
And all ponds, and all grass and reeds, as well as the four kinds of living beings (bhūtagrāma), both immobile (sthāvara) and mobile (jaṅgama).
तदेतद्भस्मसाद्भूतं जगत्सर्वमुपप्लुतम् ।
प्रसीद भगवन्साधो वर एष वृतो मया ॥८॥
प्रसीद भगवन्साधो वर एष वृतो मया ॥८॥
8. tadetadbhasmasādbhūtaṁ jagatsarvamupaplutam ,
prasīda bhagavansādho vara eṣa vṛto mayā.
prasīda bhagavansādho vara eṣa vṛto mayā.
8.
tad etat bhasmasāt bhūtam jagat sarvam upaplutam
prasīda bhagavan sādho varaḥ eṣaḥ vṛtaḥ mayā
prasīda bhagavan sādho varaḥ eṣaḥ vṛtaḥ mayā
8.
etat tad sarvam jagat bhasmasāt bhūtam upaplutam
bhagavan sādho prasīda eṣaḥ varaḥ mayā vṛtaḥ
bhagavan sādho prasīda eṣaḥ varaḥ mayā vṛtaḥ
8.
This entire world has been reduced to ashes and is overwhelmed. Therefore, O venerable (bhagavat) and righteous one, be pleased! This is the boon that I have chosen.
नष्टा न पुनरेष्यन्ति प्रजा ह्येताः कथंचन ।
तस्मान्निवर्त्यतामेतत्तेजः स्वेनैव तेजसा ॥९॥
तस्मान्निवर्त्यतामेतत्तेजः स्वेनैव तेजसा ॥९॥
9. naṣṭā na punareṣyanti prajā hyetāḥ kathaṁcana ,
tasmānnivartyatāmetattejaḥ svenaiva tejasā.
tasmānnivartyatāmetattejaḥ svenaiva tejasā.
9.
naṣṭā na punaḥ eṣyanti prajāḥ hi etāḥ kathañcana
tasmāt nivartyatām etat tejaḥ svena eva tejasā
tasmāt nivartyatām etat tejaḥ svena eva tejasā
9.
hi etāḥ prajāḥ naṣṭāḥ punaḥ kathañcana na eṣyanti
tasmāt etat tejaḥ svena eva tejasā nivartyatām
tasmāt etat tejaḥ svena eva tejasā nivartyatām
9.
These creatures, once destroyed, will certainly not return by any means. Therefore, let this power (tejas) be withdrawn by your own power (tejas).
उपायमन्यं संपश्य प्रजानां हितकाम्यया ।
यथेमे जन्तवः सर्वे निवर्तेरन्परंतप ॥१०॥
यथेमे जन्तवः सर्वे निवर्तेरन्परंतप ॥१०॥
10. upāyamanyaṁ saṁpaśya prajānāṁ hitakāmyayā ,
yatheme jantavaḥ sarve nivarteranparaṁtapa.
yatheme jantavaḥ sarve nivarteranparaṁtapa.
10.
upāyam anyam saṃpaśya prajānām hitakāmyayā
yathā ime jantavaḥ sarve nivarteran paraṃtapa
yathā ime jantavaḥ sarve nivarteran paraṃtapa
10.
paraṃtapa prajānām hitakāmyayā anyam upāyam
saṃpaśya yathā ime sarve jantavaḥ nivarteran
saṃpaśya yathā ime sarve jantavaḥ nivarteran
10.
For the sake of the welfare of the creatures, find another method, O tormentor of foes, so that all these beings may turn back (from destruction).
अभावमभिगच्छेयुरुत्सन्नप्रजनाः प्रजाः ।
अधिदैवनियुक्तोऽस्मि त्वया लोकेष्विहेश्वर ॥११॥
अधिदैवनियुक्तोऽस्मि त्वया लोकेष्विहेश्वर ॥११॥
11. abhāvamabhigaccheyurutsannaprajanāḥ prajāḥ ,
adhidaivaniyukto'smi tvayā lokeṣviheśvara.
adhidaivaniyukto'smi tvayā lokeṣviheśvara.
11.
abhāvam abhigaccheyuḥ utsannaprajanāḥ prajāḥ
adhidaivaniyuktaḥ asmi tvayā lokeṣu iha īśvara
adhidaivaniyuktaḥ asmi tvayā lokeṣu iha īśvara
11.
utsannaprajanāḥ prajāḥ abhāvam abhigaccheyuḥ
īśvara iha lokeṣu tvayā adhidaivaniyuktaḥ asmi
īśvara iha lokeṣu tvayā adhidaivaniyuktaḥ asmi
11.
The creatures, having lost their offspring, would certainly go to annihilation. O Lord, I have been appointed by you as a presiding deity (adhidaiva) in these worlds here.
त्वद्भवं हि जगन्नाथ जगत्स्थावरजङ्गमम् ।
प्रसाद्य त्वां महादेव याचाम्यावृत्तिजाः प्रजाः ॥१२॥
प्रसाद्य त्वां महादेव याचाम्यावृत्तिजाः प्रजाः ॥१२॥
12. tvadbhavaṁ hi jagannātha jagatsthāvarajaṅgamam ,
prasādya tvāṁ mahādeva yācāmyāvṛttijāḥ prajāḥ.
prasādya tvāṁ mahādeva yācāmyāvṛttijāḥ prajāḥ.
12.
tvadbhavam hi jagannātha jagat sthāvarajaṅgamam
prasādya tvām mahādeva yācāmi āvṛttijāḥ prajāḥ
prasādya tvām mahādeva yācāmi āvṛttijāḥ prajāḥ
12.
jagannātha,
mahādeva,
hi sthāvarajaṅgamam jagat tvadbhavam.
tvām prasādya,
āvṛttijāḥ prajāḥ yācāmi.
mahādeva,
hi sthāvarajaṅgamam jagat tvadbhavam.
tvām prasādya,
āvṛttijāḥ prajāḥ yācāmi.
12.
O Lord of the world, indeed, this entire world, both moving and unmoving, originates from you. Having appeased you, O Great God, I request [your grace for] the beings born from repeated existence (saṃsāra).
नारद उवाच ।
श्रुत्वा तु वचनं देवः स्थाणोर्नियतवाङ्मनाः ।
तेजस्तत्स्वं निजग्राह पुनरेवान्तरात्मना ॥१३॥
श्रुत्वा तु वचनं देवः स्थाणोर्नियतवाङ्मनाः ।
तेजस्तत्स्वं निजग्राह पुनरेवान्तरात्मना ॥१३॥
13. nārada uvāca ,
śrutvā tu vacanaṁ devaḥ sthāṇorniyatavāṅmanāḥ ,
tejastatsvaṁ nijagrāha punarevāntarātmanā.
śrutvā tu vacanaṁ devaḥ sthāṇorniyatavāṅmanāḥ ,
tejastatsvaṁ nijagrāha punarevāntarātmanā.
13.
nārada uvāca śrutvā tu vacanam devaḥ sthāṇoḥ niyatavāṅmanāḥ
tejaḥ tat svam nijagrāha punareva antarātmanā
tejaḥ tat svam nijagrāha punareva antarātmanā
13.
nārada uvāca: tu devaḥ niyatavāṅmanāḥ,
sthāṇoḥ vacanam śrutvā,
tat svam tejaḥ punareva antarātmanā nijagrāha.
sthāṇoḥ vacanam śrutvā,
tat svam tejaḥ punareva antarātmanā nijagrāha.
13.
Nārada said: But the god, having heard Sthāṇu's words, and having controlled his speech and mind, indeed restrained his own fiery energy (tejas) again by his inner self (ātman).
ततोऽग्निमुपसंगृह्य भगवाँल्लोकपूजितः ।
प्रवृत्तिं च निवृत्तिं च कल्पयामास वै प्रभुः ॥१४॥
प्रवृत्तिं च निवृत्तिं च कल्पयामास वै प्रभुः ॥१४॥
14. tato'gnimupasaṁgṛhya bhagavāँllokapūjitaḥ ,
pravṛttiṁ ca nivṛttiṁ ca kalpayāmāsa vai prabhuḥ.
pravṛttiṁ ca nivṛttiṁ ca kalpayāmāsa vai prabhuḥ.
14.
tataḥ agnim upasaṃgṛhya bhagavān lokapūjitaḥ
pravṛttim ca nivṛttim ca kalpayāmāsa vai prabhuḥ
pravṛttim ca nivṛttim ca kalpayāmāsa vai prabhuḥ
14.
tataḥ,
lokapūjitaḥ bhagavān prabhuḥ agnim upasaṃgṛhya,
pravṛttim ca nivṛttim ca vai kalpayāmāsa.
lokapūjitaḥ bhagavān prabhuḥ agnim upasaṃgṛhya,
pravṛttim ca nivṛttim ca vai kalpayāmāsa.
14.
Then, having gathered that fire, the blessed Lord (bhagavān), worshipped by the worlds, indeed fashioned both the path of activity (pravṛtti) and the path of cessation (nivṛtti).
उपसंहरतस्तस्य तमग्निं रोषजं तदा ।
प्रादुर्बभूव विश्वेभ्यः खेभ्यो नारी महात्मनः ॥१५॥
प्रादुर्बभूव विश्वेभ्यः खेभ्यो नारी महात्मनः ॥१५॥
15. upasaṁharatastasya tamagniṁ roṣajaṁ tadā ,
prādurbabhūva viśvebhyaḥ khebhyo nārī mahātmanaḥ.
prādurbabhūva viśvebhyaḥ khebhyo nārī mahātmanaḥ.
15.
upasaṃharataḥ tasya tam agnim roṣajam tadā
prādurbabhūva viśvebhyaḥ khebhyaḥ nārī mahātmanaḥ
prādurbabhūva viśvebhyaḥ khebhyaḥ nārī mahātmanaḥ
15.
tadā,
tasya mahātmanaḥ roṣajam tam agnim upasaṃharataḥ,
viśvebhyaḥ khebhyaḥ nārī prādurbabhūva.
tasya mahātmanaḥ roṣajam tam agnim upasaṃharataḥ,
viśvebhyaḥ khebhyaḥ nārī prādurbabhūva.
15.
Then, as that great-souled one (mahātman) was withdrawing that fire born of anger, a woman manifested from all his apertures (khebhyaḥ).
कृष्णा रक्ताम्बरधरा रक्तनेत्रतलान्तरा ।
दिव्यकुण्डलसंपन्ना दिव्याभरणभूषिता ॥१६॥
दिव्यकुण्डलसंपन्ना दिव्याभरणभूषिता ॥१६॥
16. kṛṣṇā raktāmbaradharā raktanetratalāntarā ,
divyakuṇḍalasaṁpannā divyābharaṇabhūṣitā.
divyakuṇḍalasaṁpannā divyābharaṇabhūṣitā.
16.
kṛṣṇā raktāmbaradharā raktanetratalāntarā
divyakuṇḍalasampannā divyābharaṇabhūṣitā
divyakuṇḍalasampannā divyābharaṇabhūṣitā
16.
kṛṣṇā raktāmbaradharā raktanetratalāntarā
divyakuṇḍalasampannā divyābharaṇabhūṣitā
divyakuṇḍalasampannā divyābharaṇabhūṣitā
16.
Dark-complexioned, she wore red garments and had red inner corners of her eyes. She was endowed with divine earrings and adorned with divine ornaments.
सा विनिःसृत्य वै खेभ्यो दक्षिणामाश्रिता दिशम् ।
ददृशातेऽथ तौ कन्यां देवौ विश्वेश्वरावुभौ ॥१७॥
ददृशातेऽथ तौ कन्यां देवौ विश्वेश्वरावुभौ ॥१७॥
17. sā viniḥsṛtya vai khebhyo dakṣiṇāmāśritā diśam ,
dadṛśāte'tha tau kanyāṁ devau viśveśvarāvubhau.
dadṛśāte'tha tau kanyāṁ devau viśveśvarāvubhau.
17.
sā viniḥsṛtya vai khebhyaḥ dakṣiṇām āśritā diśam
dadṛśāte atha tau kanyām devau viśveśvarau ubhau
dadṛśāte atha tau kanyām devau viśveśvarau ubhau
17.
sā vai khebhyaḥ viniḥsṛtya dakṣiṇām diśam āśritā
atha tau ubhau devau viśveśvarau kanyām dadṛśāte
atha tau ubhau devau viśveśvarau kanyām dadṛśāte
17.
Indeed, having emerged from the heavens, she took the southern direction. Then, both those two gods, the Lords of the Universe (Viśveśvarau), saw the maiden.
तामाहूय तदा देवो लोकानामादिरीश्वरः ।
मृत्यो इति महीपाल जहि चेमाः प्रजा इति ॥१८॥
मृत्यो इति महीपाल जहि चेमाः प्रजा इति ॥१८॥
18. tāmāhūya tadā devo lokānāmādirīśvaraḥ ,
mṛtyo iti mahīpāla jahi cemāḥ prajā iti.
mṛtyo iti mahīpāla jahi cemāḥ prajā iti.
18.
tām āhūya tadā devaḥ lokānām ādiḥ īśvaraḥ
mṛtyo iti mahīpāla jahi ca imāḥ prajāḥ iti
mṛtyo iti mahīpāla jahi ca imāḥ prajāḥ iti
18.
tadā devaḥ lokānām ādiḥ īśvaraḥ tām āhūya
mṛtyo iti mahīpāla jahi ca imāḥ prajāḥ iti
mṛtyo iti mahīpāla jahi ca imāḥ prajāḥ iti
18.
Then, the God, the primordial Lord (īśvara) of the worlds, having summoned her, said, 'O Death! (O king!), destroy these beings!'
त्वं हि संहारबुद्ध्या मे चिन्तिता रुषितेन च ।
तस्मात्संहर सर्वास्त्वं प्रजाः सजडपण्डिताः ॥१९॥
तस्मात्संहर सर्वास्त्वं प्रजाः सजडपण्डिताः ॥१९॥
19. tvaṁ hi saṁhārabuddhyā me cintitā ruṣitena ca ,
tasmātsaṁhara sarvāstvaṁ prajāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ.
tasmātsaṁhara sarvāstvaṁ prajāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ.
19.
tvam hi saṃhārabuddhyā me cintitā ruṣitena ca
tasmāt saṃhara sarvāḥ tvam prajāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ
tasmāt saṃhara sarvāḥ tvam prajāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ
19.
hi tvam me ruṣitena ca saṃhārabuddhyā cintitā.
tasmāt tvam sarvāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ prajāḥ saṃhara.
tasmāt tvam sarvāḥ sajaḍapaṇḍitāḥ prajāḥ saṃhara.
19.
Indeed, you were conceived by me, the enraged one, with the intention of destruction. Therefore, you must destroy all beings, including the foolish and the wise.
अविशेषेण चैव त्वं प्रजाः संहर भामिनि ।
मम त्वं हि नियोगेन श्रेयः परमवाप्स्यसि ॥२०॥
मम त्वं हि नियोगेन श्रेयः परमवाप्स्यसि ॥२०॥
20. aviśeṣeṇa caiva tvaṁ prajāḥ saṁhara bhāmini ,
mama tvaṁ hi niyogena śreyaḥ paramavāpsyasi.
mama tvaṁ hi niyogena śreyaḥ paramavāpsyasi.
20.
aviśeṣeṇa ca eva tvam prajāḥ saṃhara bhāmini
mama tvam hi niyogena śreyaḥ param avāpsyasi
mama tvam hi niyogena śreyaḥ param avāpsyasi
20.
bhāmini tvam ca eva aviśeṣeṇa prajāḥ saṃhara
tvam hi mama niyogena param śreyaḥ avāpsyasi
tvam hi mama niyogena param śreyaḥ avāpsyasi
20.
O passionate one, you shall indeed destroy creatures indiscriminately. By my command, you will attain the highest good.
एवमुक्ता तु सा देवी मृत्युः कमलमालिनी ।
प्रदध्यौ दुःखिता बाला साश्रुपातमतीव हि ॥२१॥
प्रदध्यौ दुःखिता बाला साश्रुपातमतीव हि ॥२१॥
21. evamuktā tu sā devī mṛtyuḥ kamalamālinī ,
pradadhyau duḥkhitā bālā sāśrupātamatīva hi.
pradadhyau duḥkhitā bālā sāśrupātamatīva hi.
21.
evam uktā tu sā devī mṛtyuḥ kamalamālinī
pradadhyau duḥkhitā bālā sāśrupātam atīva hi
pradadhyau duḥkhitā bālā sāśrupātam atīva hi
21.
evam uktā tu sā devī mṛtyuḥ kamalamālinī
duḥkhitā bālā atīva sāśrupātam hi pradadhyau
duḥkhitā bālā atīva sāśrupātam hi pradadhyau
21.
Thus addressed, that goddess Death (mṛtyu), adorned with a lotus garland, a young maiden who was very distressed and shedding many tears, meditated deeply (dhyāna).
पाणिभ्यां चैव जग्राह तान्यश्रूणि जनेश्वरः ।
मानवानां हितार्थाय ययाचे पुनरेव च ॥२२॥
मानवानां हितार्थाय ययाचे पुनरेव च ॥२२॥
22. pāṇibhyāṁ caiva jagrāha tānyaśrūṇi janeśvaraḥ ,
mānavānāṁ hitārthāya yayāce punareva ca.
mānavānāṁ hitārthāya yayāce punareva ca.
22.
pāṇibhyām ca eva jagrāha tāni aśrūṇi janeśvaraḥ
mānavānām hita arthāya yayāce punaḥ eva ca
mānavānām hita arthāya yayāce punaḥ eva ca
22.
janeśvaraḥ ca eva pāṇibhyām tāni aśrūṇi jagrāha
ca punaḥ eva mānavānām hita arthāya yayāce
ca punaḥ eva mānavānām hita arthāya yayāce
22.
The lord of men (janeśvara) indeed took those tears with both hands. And he pleaded once again for the welfare of humankind.
Links to all chapters:
ādi parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216
Chapter 217
Chapter 218
Chapter 219
Chapter 220
Chapter 221
Chapter 222
Chapter 223
Chapter 224
Chapter 225
sabhā parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
vana parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216
Chapter 217
Chapter 218
Chapter 219
Chapter 220
Chapter 221
Chapter 222
Chapter 223
Chapter 224
Chapter 225
Chapter 226
Chapter 227
Chapter 228
Chapter 229
Chapter 230
Chapter 231
Chapter 232
Chapter 233
Chapter 234
Chapter 235
Chapter 236
Chapter 237
Chapter 238
Chapter 239
Chapter 240
Chapter 241
Chapter 242
Chapter 243
Chapter 244
Chapter 245
Chapter 246
Chapter 247
Chapter 248
Chapter 249
Chapter 250
Chapter 251
Chapter 252
Chapter 253
Chapter 254
Chapter 255
Chapter 256
Chapter 257
Chapter 258
Chapter 259
Chapter 260
Chapter 261
Chapter 262
Chapter 263
Chapter 264
Chapter 265
Chapter 266
Chapter 267
Chapter 268
Chapter 269
Chapter 270
Chapter 271
Chapter 272
Chapter 273
Chapter 274
Chapter 275
Chapter 276
Chapter 277
Chapter 278
Chapter 279
Chapter 280
Chapter 281
Chapter 282
Chapter 283
Chapter 284
Chapter 285
Chapter 286
Chapter 287
Chapter 288
Chapter 289
Chapter 290
Chapter 291
Chapter 292
Chapter 293
Chapter 294
Chapter 295
Chapter 296
Chapter 297
Chapter 298
Chapter 299
virāṭa parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
udyoga parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
bhīṣma parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
droṇa parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
karṇa parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
śalya parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
sauptika parva
strī parva
śānti parva (current book)
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216
Chapter 217
Chapter 218
Chapter 219
Chapter 220
Chapter 221
Chapter 222
Chapter 223
Chapter 224
Chapter 225
Chapter 226
Chapter 227
Chapter 228
Chapter 229
Chapter 230
Chapter 231
Chapter 232
Chapter 233
Chapter 234
Chapter 235
Chapter 236
Chapter 237
Chapter 238
Chapter 239
Chapter 240
Chapter 241
Chapter 242
Chapter 243
Chapter 244
Chapter 245
Chapter 246
Chapter 247
Chapter 248
Chapter 249 (current chapter)
Chapter 250
Chapter 251
Chapter 252
Chapter 253
Chapter 254
Chapter 255
Chapter 256
Chapter 257
Chapter 258
Chapter 259
Chapter 260
Chapter 261
Chapter 262
Chapter 263
Chapter 264
Chapter 265
Chapter 266
Chapter 267
Chapter 268
Chapter 269
Chapter 270
Chapter 271
Chapter 272
Chapter 273
Chapter 274
Chapter 275
Chapter 276
Chapter 277
Chapter 278
Chapter 279
Chapter 280
Chapter 281
Chapter 282
Chapter 283
Chapter 284
Chapter 285
Chapter 286
Chapter 287
Chapter 288
Chapter 289
Chapter 290
Chapter 291
Chapter 292
Chapter 293
Chapter 294
Chapter 295
Chapter 296
Chapter 297
Chapter 298
Chapter 299
Chapter 300
Chapter 301
Chapter 302
Chapter 303
Chapter 304
Chapter 305
Chapter 306
Chapter 307
Chapter 308
Chapter 309
Chapter 310
Chapter 311
Chapter 312
Chapter 313
Chapter 314
Chapter 315
Chapter 316
Chapter 317
Chapter 318
Chapter 319
Chapter 320
Chapter 321
Chapter 322
Chapter 323
Chapter 324
Chapter 325
Chapter 326
Chapter 327
Chapter 328
Chapter 329
Chapter 330
Chapter 331
Chapter 332
Chapter 333
Chapter 334
Chapter 335
Chapter 336
Chapter 337
Chapter 338
Chapter 339
Chapter 340
Chapter 341
Chapter 342
Chapter 343
Chapter 344
Chapter 345
Chapter 346
Chapter 347
Chapter 348
Chapter 349
Chapter 350
Chapter 351
Chapter 352
Chapter 353
anuśāsana parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
aśvamedhika parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
āśramavāsika parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47