महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-1, chapter-79
वैशंपायन उवाच ।
जरां प्राप्य ययातिस्तु स्वपुरं प्राप्य चैव ह ।
पुत्रं ज्येष्ठं वरिष्ठं च यदुमित्यब्रवीद्वचः ॥१॥
जरां प्राप्य ययातिस्तु स्वपुरं प्राप्य चैव ह ।
पुत्रं ज्येष्ठं वरिष्ठं च यदुमित्यब्रवीद्वचः ॥१॥
1. vaiśaṁpāyana uvāca ,
jarāṁ prāpya yayātistu svapuraṁ prāpya caiva ha ,
putraṁ jyeṣṭhaṁ variṣṭhaṁ ca yadumityabravīdvacaḥ.
jarāṁ prāpya yayātistu svapuraṁ prāpya caiva ha ,
putraṁ jyeṣṭhaṁ variṣṭhaṁ ca yadumityabravīdvacaḥ.
1.
vaiśaṃpāyanaḥ uvāca jarām prāpya
yayātiḥ tu svapuram prāpya
ca eva ha putram jyeṣṭham
variṣṭham ca yadum iti abravīt vacaḥ
yayātiḥ tu svapuram prāpya
ca eva ha putram jyeṣṭham
variṣṭham ca yadum iti abravīt vacaḥ
1.
Vaiśampāyana said: Having attained old age and having returned to his own city, Yayāti spoke these words to his eldest and most excellent son, Yadu.
जरा वली च मां तात पलितानि च पर्यगुः ।
काव्यस्योशनसः शापान्न च तृप्तोऽस्मि यौवने ॥२॥
काव्यस्योशनसः शापान्न च तृप्तोऽस्मि यौवने ॥२॥
2. jarā valī ca māṁ tāta palitāni ca paryaguḥ ,
kāvyasyośanasaḥ śāpānna ca tṛpto'smi yauvane.
kāvyasyośanasaḥ śāpānna ca tṛpto'smi yauvane.
2.
jarā valī ca mām tāta palitāni ca paryaguḥ
kāvyasya uśanasaḥ śāpāt na ca tṛptaḥ asmi yauvane
kāvyasya uśanasaḥ śāpāt na ca tṛptaḥ asmi yauvane
2.
Dear son, old age, wrinkles, and grey hairs have come upon me. Due to the curse of Uśanas, the son of Kavi, I am not yet satisfied with my youth.
त्वं यदो प्रतिपद्यस्व पाप्मानं जरया सह ।
यौवनेन त्वदीयेन चरेयं विषयानहम् ॥३॥
यौवनेन त्वदीयेन चरेयं विषयानहम् ॥३॥
3. tvaṁ yado pratipadyasva pāpmānaṁ jarayā saha ,
yauvanena tvadīyena careyaṁ viṣayānaham.
yauvanena tvadīyena careyaṁ viṣayānaham.
3.
tvam yado pratipadyasva pāpmānam jarayā saha
yauvanena tvadīyena careyam viṣayān aham
yauvanena tvadīyena careyam viṣayān aham
3.
O Yadu, take upon yourself this decrepitude along with its ill-effect (or sin). With your youth, I wish to enjoy the objects of the senses.
पूर्णे वर्षसहस्रे तु पुनस्ते यौवनं त्वहम् ।
दत्त्वा स्वं प्रतिपत्स्यामि पाप्मानं जरया सह ॥४॥
दत्त्वा स्वं प्रतिपत्स्यामि पाप्मानं जरया सह ॥४॥
4. pūrṇe varṣasahasre tu punaste yauvanaṁ tvaham ,
dattvā svaṁ pratipatsyāmi pāpmānaṁ jarayā saha.
dattvā svaṁ pratipatsyāmi pāpmānaṁ jarayā saha.
4.
pūrṇe varṣasahasre tu punaḥ te yauvanam tu aham
dattvā svam pratipattsyāmi pāpmānam jarayā saha
dattvā svam pratipattsyāmi pāpmānam jarayā saha
4.
But after a full thousand years, having returned your youth to you, I will take back my own decrepitude along with old age.
यदुरुवाच ।
सितश्मश्रुशिरा दीनो जरया शिथिलीकृतः ।
वलीसंततगात्रश्च दुर्दर्शो दुर्बलः कृशः ॥५॥
सितश्मश्रुशिरा दीनो जरया शिथिलीकृतः ।
वलीसंततगात्रश्च दुर्दर्शो दुर्बलः कृशः ॥५॥
5. yaduruvāca ,
sitaśmaśruśirā dīno jarayā śithilīkṛtaḥ ,
valīsaṁtatagātraśca durdarśo durbalaḥ kṛśaḥ.
sitaśmaśruśirā dīno jarayā śithilīkṛtaḥ ,
valīsaṁtatagātraśca durdarśo durbalaḥ kṛśaḥ.
5.
yaduḥ uvāca sitaśmaśruśirāḥ dīnaḥ jarayā śithilīkṛtaḥ
valīsaṃtatagātraḥ ca durdarśaḥ durbalaḥ kṛśaḥ
valīsaṃtatagātraḥ ca durdarśaḥ durbalaḥ kṛśaḥ
5.
Yadu said: '[When one is] white-bearded and white-headed, miserable, weakened by old age, with a body covered in wrinkles, unpleasant to behold, feeble, and emaciated.'
अशक्तः कार्यकरणे परिभूतः स यौवनैः ।
सहोपजीविभिश्चैव तां जरां नाभिकामये ॥६॥
सहोपजीविभिश्चैव तां जरां नाभिकामये ॥६॥
6. aśaktaḥ kāryakaraṇe paribhūtaḥ sa yauvanaiḥ ,
sahopajīvibhiścaiva tāṁ jarāṁ nābhikāmaye.
sahopajīvibhiścaiva tāṁ jarāṁ nābhikāmaye.
6.
aśaktaḥ kāryakaraṇe paribhūtaḥ sa yauvanaiḥ
sahopajīvibhiḥ ca eva tām jarām na abhikāmaye
sahopajīvibhiḥ ca eva tām jarām na abhikāmaye
6.
Unable to perform duties, despised by the young and even by his own dependents - I do not desire that old age.
ययातिरुवाच ।
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
तस्मादराज्यभाक्तात प्रजा ते वै भविष्यति ॥७॥
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
तस्मादराज्यभाक्तात प्रजा ते वै भविष्यति ॥७॥
7. yayātiruvāca ,
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
tasmādarājyabhāktāta prajā te vai bhaviṣyati.
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
tasmādarājyabhāktāta prajā te vai bhaviṣyati.
7.
yayātiḥ uvāca yat tvam me hṛdayāt jātaḥ vayaḥ svam na
prayacchasi tasmāt arājyabhāk tāta prajā te vai bhaviṣyati
prayacchasi tasmāt arājyabhāk tāta prajā te vai bhaviṣyati
7.
Yayāti said: 'Since you, born from my heart, do not give me your own youth, therefore, dear son, your progeny will indeed not be entitled to the kingdom.'
तुर्वसो प्रतिपद्यस्व पाप्मानं जरया सह ।
यौवनेन चरेयं वै विषयांस्तव पुत्रक ॥८॥
यौवनेन चरेयं वै विषयांस्तव पुत्रक ॥८॥
8. turvaso pratipadyasva pāpmānaṁ jarayā saha ,
yauvanena careyaṁ vai viṣayāṁstava putraka.
yauvanena careyaṁ vai viṣayāṁstava putraka.
8.
turvasaḥ pratipadyasva pāpmānam jarayā saha
yauvanena careyam vai viṣayān tava putraka
yauvanena careyam vai viṣayān tava putraka
8.
O Turvasu, accept this misfortune along with old age! Dear son, I shall indeed enjoy your sense pleasures with your youth.
पूर्णे वर्षसहस्रे तु पुनर्दास्यामि यौवनम् ।
स्वं चैव प्रतिपत्स्यामि पाप्मानं जरया सह ॥९॥
स्वं चैव प्रतिपत्स्यामि पाप्मानं जरया सह ॥९॥
9. pūrṇe varṣasahasre tu punardāsyāmi yauvanam ,
svaṁ caiva pratipatsyāmi pāpmānaṁ jarayā saha.
svaṁ caiva pratipatsyāmi pāpmānaṁ jarayā saha.
9.
pūrṇe varṣasahasre tu punaḥ dāsyāmi yauvanam
svam ca eva pratipattsyāmi pāpmānam jarayā saha
svam ca eva pratipattsyāmi pāpmānam jarayā saha
9.
But when a thousand years are complete, I will give back [your] youth. And I will indeed take back my own misfortune along with old age.
तुर्वसुरुवाच ।
न कामये जरां तात कामभोगप्रणाशिनीम् ।
बलरूपान्तकरणीं बुद्धिप्राणविनाशिनीम् ॥१०॥
न कामये जरां तात कामभोगप्रणाशिनीम् ।
बलरूपान्तकरणीं बुद्धिप्राणविनाशिनीम् ॥१०॥
10. turvasuruvāca ,
na kāmaye jarāṁ tāta kāmabhogapraṇāśinīm ,
balarūpāntakaraṇīṁ buddhiprāṇavināśinīm.
na kāmaye jarāṁ tāta kāmabhogapraṇāśinīm ,
balarūpāntakaraṇīṁ buddhiprāṇavināśinīm.
10.
turvasuḥ uvāca na kāmaye jarām tāta kāmabhogapraṇāśinīm
balarūpāntakaraṇīm buddhiprāṇavināśinīm
balarūpāntakaraṇīm buddhiprāṇavināśinīm
10.
Turvasu said: "O father, I do not desire old age, which destroys the enjoyment of desires, brings an end to strength and beauty, and annihilates intellect and life breath."
ययातिरुवाच ।
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
तस्मात्प्रजा समुच्छेदं तुर्वसो तव यास्यति ॥११॥
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
तस्मात्प्रजा समुच्छेदं तुर्वसो तव यास्यति ॥११॥
11. yayātiruvāca ,
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
tasmātprajā samucchedaṁ turvaso tava yāsyati.
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
tasmātprajā samucchedaṁ turvaso tava yāsyati.
11.
yayātiḥ uvāca yat tvam me hṛdayāt jātaḥ vayaḥ svam na
prayacchasi tasmāt prajā samucchedam turvaso tava yāsyati
prayacchasi tasmāt prajā samucchedam turvaso tava yāsyati
11.
Yayati said: "Since you, born from my heart, do not offer your own youth, therefore, O Turvasu, your progeny will come to an end."
संकीर्णाचारधर्मेषु प्रतिलोमचरेषु च ।
पिशिताशिषु चान्त्येषु मूढ राजा भविष्यसि ॥१२॥
पिशिताशिषु चान्त्येषु मूढ राजा भविष्यसि ॥१२॥
12. saṁkīrṇācāradharmeṣu pratilomacareṣu ca ,
piśitāśiṣu cāntyeṣu mūḍha rājā bhaviṣyasi.
piśitāśiṣu cāntyeṣu mūḍha rājā bhaviṣyasi.
12.
saṃkīrṇācāradharmeṣu pratilomacareṣu ca
piśitāśiṣu ca antyeṣu mūḍha rājā bhaviṣyasi
piśitāśiṣu ca antyeṣu mūḍha rājā bhaviṣyasi
12.
Among those whose conduct and dharma are corrupted, among those who act against the natural order, and among those who are flesh-eaters and outcastes, you will be a foolish king.
गुरुदारप्रसक्तेषु तिर्यग्योनिगतेषु च ।
पशुधर्मिषु पापेषु म्लेच्छेषु प्रभविष्यसि ॥१३॥
पशुधर्मिषु पापेषु म्लेच्छेषु प्रभविष्यसि ॥१३॥
13. gurudāraprasakteṣu tiryagyonigateṣu ca ,
paśudharmiṣu pāpeṣu mleccheṣu prabhaviṣyasi.
paśudharmiṣu pāpeṣu mleccheṣu prabhaviṣyasi.
13.
gurudāraprasakteṣu tiryagyonigateṣu ca
paśudharmiṣu pāpeṣu mlecceṣu prabhaviṣyasi
paśudharmiṣu pāpeṣu mlecceṣu prabhaviṣyasi
13.
Among those who are addicted to their guru's wives, among those fallen into animal-like births or behavior, among those whose nature is animalistic and who are sinful, you will be mighty among the mlecchas.
वैशंपायन उवाच ।
एवं स तुर्वसुं शप्त्वा ययातिः सुतमात्मनः ।
शर्मिष्ठायाः सुतं द्रुह्युमिदं वचनमब्रवीत् ॥१४॥
एवं स तुर्वसुं शप्त्वा ययातिः सुतमात्मनः ।
शर्मिष्ठायाः सुतं द्रुह्युमिदं वचनमब्रवीत् ॥१४॥
14. vaiśaṁpāyana uvāca ,
evaṁ sa turvasuṁ śaptvā yayātiḥ sutamātmanaḥ ,
śarmiṣṭhāyāḥ sutaṁ druhyumidaṁ vacanamabravīt.
evaṁ sa turvasuṁ śaptvā yayātiḥ sutamātmanaḥ ,
śarmiṣṭhāyāḥ sutaṁ druhyumidaṁ vacanamabravīt.
14.
vaiśaṃpāyanaḥ uvāca evam saḥ turvasum śaptvā yayātiḥ sutam
ātmanaḥ śarmiṣṭhāyāḥ sutam druhyum idam vacanam abravīt
ātmanaḥ śarmiṣṭhāyāḥ sutam druhyum idam vacanam abravīt
14.
Vaiśampāyana said: "Having thus cursed Turvasu, Yayati then spoke these words to his own son, Druhyu, the son of Śarmiṣṭhā."
द्रुह्यो त्वं प्रतिपद्यस्व वर्णरूपविनाशिनीम् ।
जरां वर्षसहस्रं मे यौवनं स्वं ददस्व च ॥१५॥
जरां वर्षसहस्रं मे यौवनं स्वं ददस्व च ॥१५॥
15. druhyo tvaṁ pratipadyasva varṇarūpavināśinīm ,
jarāṁ varṣasahasraṁ me yauvanaṁ svaṁ dadasva ca.
jarāṁ varṣasahasraṁ me yauvanaṁ svaṁ dadasva ca.
15.
druhyo tvam pratipadyasva varṇarūpavināśinīm
jarām varṣasahasram me yauvanam svam dadasva ca
jarām varṣasahasram me yauvanam svam dadasva ca
15.
Druhyu, you take on this old age of mine, which destroys complexion and form, for a thousand years, and give me your own youth.
पूर्णे वर्षसहस्रे तु प्रतिदास्यामि यौवनम् ।
स्वं चादास्यामि भूयोऽहं पाप्मानं जरया सह ॥१६॥
स्वं चादास्यामि भूयोऽहं पाप्मानं जरया सह ॥१६॥
16. pūrṇe varṣasahasre tu pratidāsyāmi yauvanam ,
svaṁ cādāsyāmi bhūyo'haṁ pāpmānaṁ jarayā saha.
svaṁ cādāsyāmi bhūyo'haṁ pāpmānaṁ jarayā saha.
16.
pūrṇe varṣasahasre tu pratidāsyāmi yauvanam svam
ca ādāsyāmi bhūyaḥ aham pāpmānam jarayā saha
ca ādāsyāmi bhūyaḥ aham pāpmānam jarayā saha
16.
When a thousand years are complete, I will return your youth, and I will take back my own (old age) along with its affliction.
द्रुह्युरुवाच ।
न गजं न रथं नाश्वं जीर्णो भुङ्क्ते न च स्त्रियम् ।
वाग्भङ्गश्चास्य भवति तज्जरां नाभिकामये ॥१७॥
न गजं न रथं नाश्वं जीर्णो भुङ्क्ते न च स्त्रियम् ।
वाग्भङ्गश्चास्य भवति तज्जरां नाभिकामये ॥१७॥
17. druhyuruvāca ,
na gajaṁ na rathaṁ nāśvaṁ jīrṇo bhuṅkte na ca striyam ,
vāgbhaṅgaścāsya bhavati tajjarāṁ nābhikāmaye.
na gajaṁ na rathaṁ nāśvaṁ jīrṇo bhuṅkte na ca striyam ,
vāgbhaṅgaścāsya bhavati tajjarāṁ nābhikāmaye.
17.
druhyuḥ uvāca na gajam na ratham
na aśvam jīrṇaḥ bhuṅkte na
ca striyam vāgbhaṅgaḥ ca asya
bhavati tat jarām na abhikāmaye
na aśvam jīrṇaḥ bhuṅkte na
ca striyam vāgbhaṅgaḥ ca asya
bhavati tat jarām na abhikāmaye
17.
Druhyu said: An old man enjoys neither an elephant, nor a chariot, nor a horse, nor a woman. His speech also falters. Therefore, I do not desire that old age.
ययातिरुवाच ।
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
तस्माद्द्रुह्यो प्रियः कामो न ते संपत्स्यते क्वचित् ॥१८॥
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
तस्माद्द्रुह्यो प्रियः कामो न ते संपत्स्यते क्वचित् ॥१८॥
18. yayātiruvāca ,
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
tasmāddruhyo priyaḥ kāmo na te saṁpatsyate kvacit.
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
tasmāddruhyo priyaḥ kāmo na te saṁpatsyate kvacit.
18.
yat tvam me hṛdayāt jātaḥ vayaḥ svam na prayacchasi
tasmāt druhyo priyaḥ kāmaḥ na te saṃpatsyate kvacit
tasmāt druhyo priyaḥ kāmaḥ na te saṃpatsyate kvacit
18.
Because you, born from my heart, do not give your own youth, therefore, Druhyu, your beloved desire will never be fulfilled.
उडुपप्लवसंतारो यत्र नित्यं भविष्यति ।
अराजा भोजशब्दं त्वं तत्रावाप्स्यसि सान्वयः ॥१९॥
अराजा भोजशब्दं त्वं तत्रावाप्स्यसि सान्वयः ॥१९॥
19. uḍupaplavasaṁtāro yatra nityaṁ bhaviṣyati ,
arājā bhojaśabdaṁ tvaṁ tatrāvāpsyasi sānvayaḥ.
arājā bhojaśabdaṁ tvaṁ tatrāvāpsyasi sānvayaḥ.
19.
uḍupaplavasaṃtāraḥ yatra nityam bhaviṣyati
arājā bhojaśabdam tvam tatra avāpsyasi sānvayaḥ
arājā bhojaśabdam tvam tatra avāpsyasi sānvayaḥ
19.
Where boat-crossing will always be (the means of) passage, there you, without a kingdom, along with your descendants, will obtain the name 'Bhoja'.
अनो त्वं प्रतिपद्यस्व पाप्मानं जरया सह ।
एकं वर्षसहस्रं तु चरेयं यौवनेन ते ॥२०॥
एकं वर्षसहस्रं तु चरेयं यौवनेन ते ॥२०॥
20. ano tvaṁ pratipadyasva pāpmānaṁ jarayā saha ,
ekaṁ varṣasahasraṁ tu careyaṁ yauvanena te.
ekaṁ varṣasahasraṁ tu careyaṁ yauvanena te.
20.
ano tvam pratipadyasva pāpmānam jarayā saha
ekam varṣasahasram tu careyam yauvanena te
ekam varṣasahasram tu careyam yauvanena te
20.
O Anu, you accept this old age along with its infirmities. As for me, I wish to live for one thousand years enjoying your youth.
अनुरुवाच ।
जीर्णः शिशुवदादत्तेऽकालेऽन्नमशुचिर्यथा ।
न जुहोति च कालेऽग्निं तां जरां नाभिकामये ॥२१॥
जीर्णः शिशुवदादत्तेऽकालेऽन्नमशुचिर्यथा ।
न जुहोति च कालेऽग्निं तां जरां नाभिकामये ॥२१॥
21. anuruvāca ,
jīrṇaḥ śiśuvadādatte'kāle'nnamaśuciryathā ,
na juhoti ca kāle'gniṁ tāṁ jarāṁ nābhikāmaye.
jīrṇaḥ śiśuvadādatte'kāle'nnamaśuciryathā ,
na juhoti ca kāle'gniṁ tāṁ jarāṁ nābhikāmaye.
21.
anuḥ uvāca jīrṇaḥ śiśuvat ādatte akāle annam aśuciḥ
yathā na juhoti ca kāle agnim tām jarām na abhikāmaye
yathā na juhoti ca kāle agnim tām jarām na abhikāmaye
21.
Anu replied: 'An old person, like a child, consumes food at inappropriate times and becomes impure, nor do they offer oblations into the sacred fire at the proper time. I do not desire such old age.'
ययातिरुवाच ।
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
जरादोषस्त्वयोक्तोऽयं तस्मात्त्वं प्रतिपत्स्यसे ॥२२॥
यत्त्वं मे हृदयाज्जातो वयः स्वं न प्रयच्छसि ।
जरादोषस्त्वयोक्तोऽयं तस्मात्त्वं प्रतिपत्स्यसे ॥२२॥
22. yayātiruvāca ,
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
jarādoṣastvayokto'yaṁ tasmāttvaṁ pratipatsyase.
yattvaṁ me hṛdayājjāto vayaḥ svaṁ na prayacchasi ,
jarādoṣastvayokto'yaṁ tasmāttvaṁ pratipatsyase.
22.
yayātiḥ uvāca yat tvam me hṛdayāt jātaḥ vayaḥ svam na
prayacchasi jarādoṣaḥ tvayā uktaḥ ayam tasmāt tvam pratipatsyase
prayacchasi jarādoṣaḥ tvayā uktaḥ ayam tasmāt tvam pratipatsyase
22.
Yayati said: 'Because you, who are born from my heart, do not give me your own youth, and because this defect of old age has been described by you, therefore, you yourself will suffer it.'
प्रजाश्च यौवनप्राप्ता विनशिष्यन्त्यनो तव ।
अग्निप्रस्कन्दनपरस्त्वं चाप्येवं भविष्यसि ॥२३॥
अग्निप्रस्कन्दनपरस्त्वं चाप्येवं भविष्यसि ॥२३॥
23. prajāśca yauvanaprāptā vinaśiṣyantyano tava ,
agnipraskandanaparastvaṁ cāpyevaṁ bhaviṣyasi.
agnipraskandanaparastvaṁ cāpyevaṁ bhaviṣyasi.
23.
prajāḥ ca yauvanaprāptāḥ vinaśiṣyanti ano tava
agnipraskandanaparaḥ tvam ca api evam bhaviṣyasi
agnipraskandanaparaḥ tvam ca api evam bhaviṣyasi
23.
O Anu, your offspring, even if they attain youth, will perish. And you too will become one who neglects the sacred fires.
पूरो त्वं मे प्रियः पुत्रस्त्वं वरीयान्भविष्यसि ।
जरा वली च मे तात पलितानि च पर्यगुः ।
काव्यस्योशनसः शापान्न च तृप्तोऽस्मि यौवने ॥२४॥
जरा वली च मे तात पलितानि च पर्यगुः ।
काव्यस्योशनसः शापान्न च तृप्तोऽस्मि यौवने ॥२४॥
24. pūro tvaṁ me priyaḥ putrastvaṁ varīyānbhaviṣyasi ,
jarā valī ca me tāta palitāni ca paryaguḥ ,
kāvyasyośanasaḥ śāpānna ca tṛpto'smi yauvane.
jarā valī ca me tāta palitāni ca paryaguḥ ,
kāvyasyośanasaḥ śāpānna ca tṛpto'smi yauvane.
24.
pūro tvam me priyaḥ putraḥ tvam
varīyān bhaviṣyasi jarā valī ca me tāta
palitāni ca paryaguḥ kāvyasya
uśanasaḥ śāpāt na ca tṛptaḥ asmi yauvane
varīyān bhaviṣyasi jarā valī ca me tāta
palitāni ca paryaguḥ kāvyasya
uśanasaḥ śāpāt na ca tṛptaḥ asmi yauvane
24.
O Puru, you are my beloved son, and you will be superior. O dear one, old age, wrinkles, and grey hairs have enveloped me due to the curse of Kavya Uśanas. Furthermore, I am not yet satisfied with youth.
पूरो त्वं प्रतिपद्यस्व पाप्मानं जरया सह ।
कंचित्कालं चरेयं वै विषयान्वयसा तव ॥२५॥
कंचित्कालं चरेयं वै विषयान्वयसा तव ॥२५॥
25. pūro tvaṁ pratipadyasva pāpmānaṁ jarayā saha ,
kaṁcitkālaṁ careyaṁ vai viṣayānvayasā tava.
kaṁcitkālaṁ careyaṁ vai viṣayānvayasā tava.
25.
pūro tvam pratipadyasva pāpmānam jarayā saha
kaṃcit kālam careyam vai viṣayān vayasā tava
kaṃcit kālam careyam vai viṣayān vayasā tava
25.
O Pūru, you must accept my old age along with its infirmities. Indeed, for some time, I will enjoy the sense pleasures with your youth.
पूर्णे वर्षसहस्रे तु प्रतिदास्यामि यौवनम् ।
स्वं चैव प्रतिपत्स्यामि पाप्मानं जरया सह ॥२६॥
स्वं चैव प्रतिपत्स्यामि पाप्मानं जरया सह ॥२६॥
26. pūrṇe varṣasahasre tu pratidāsyāmi yauvanam ,
svaṁ caiva pratipatsyāmi pāpmānaṁ jarayā saha.
svaṁ caiva pratipatsyāmi pāpmānaṁ jarayā saha.
26.
pūrṇe varṣasahasre tu pratidāsyāmi yauvanam
svam ca eva pratipattsyāmi pāpmānam jarayā saha
svam ca eva pratipattsyāmi pāpmānam jarayā saha
26.
But after a full thousand years, I will return your youth. And I will certainly take back my own old age along with its infirmities.
वैशंपायन उवाच ।
एवमुक्तः प्रत्युवाच पूरुः पितरमञ्जसा ।
यथात्थ मां महाराज तत्करिष्यामि ते वचः ॥२७॥
एवमुक्तः प्रत्युवाच पूरुः पितरमञ्जसा ।
यथात्थ मां महाराज तत्करिष्यामि ते वचः ॥२७॥
27. vaiśaṁpāyana uvāca ,
evamuktaḥ pratyuvāca pūruḥ pitaramañjasā ,
yathāttha māṁ mahārāja tatkariṣyāmi te vacaḥ.
evamuktaḥ pratyuvāca pūruḥ pitaramañjasā ,
yathāttha māṁ mahārāja tatkariṣyāmi te vacaḥ.
27.
vaiśaṃpāyanaḥ uvāca evam uktaḥ pratyuvāca pūruḥ pitaram
añjasā yathā āttha mām mahārāja tat kariṣyāmi te vacaḥ
añjasā yathā āttha mām mahārāja tat kariṣyāmi te vacaḥ
27.
Vaiśampāyana said: Thus addressed, Pūru immediately replied to his father: 'O great king, as you have commanded me, I will carry out your word.'
प्रतिपत्स्यामि ते राजन्पाप्मानं जरया सह ।
गृहाण यौवनं मत्तश्चर कामान्यथेप्सितान् ॥२८॥
गृहाण यौवनं मत्तश्चर कामान्यथेप्सितान् ॥२८॥
28. pratipatsyāmi te rājanpāpmānaṁ jarayā saha ,
gṛhāṇa yauvanaṁ mattaścara kāmānyathepsitān.
gṛhāṇa yauvanaṁ mattaścara kāmānyathepsitān.
28.
pratipattsyāmi te rājan pāpmānam jarayā saha
gṛhāṇa yauvanam mattaḥ cara kāmān yathā īpsitān
gṛhāṇa yauvanam mattaḥ cara kāmān yathā īpsitān
28.
O King, I will accept your old age along with its infirmities. Take youth from me and enjoy your desires as you wish.
जरयाहं प्रतिच्छन्नो वयोरूपधरस्तव ।
यौवनं भवते दत्त्वा चरिष्यामि यथात्थ माम् ॥२९॥
यौवनं भवते दत्त्वा चरिष्यामि यथात्थ माम् ॥२९॥
29. jarayāhaṁ praticchanno vayorūpadharastava ,
yauvanaṁ bhavate dattvā cariṣyāmi yathāttha mām.
yauvanaṁ bhavate dattvā cariṣyāmi yathāttha mām.
29.
jarayā aham praticchannaḥ vayorūpadharaḥ tava
yauvanam bhavate dattvā cariṣyāmi yathā āttha mām
yauvanam bhavate dattvā cariṣyāmi yathā āttha mām
29.
I, covered by old age and bearing your aged form, having given my youth to you, will act just as you have commanded me.
ययातिरुवाच ।
पूरो प्रीतोऽस्मि ते वत्स प्रीतश्चेदं ददामि ते ।
सर्वकामसमृद्धा ते प्रजा राज्ये भविष्यति ॥३०॥
पूरो प्रीतोऽस्मि ते वत्स प्रीतश्चेदं ददामि ते ।
सर्वकामसमृद्धा ते प्रजा राज्ये भविष्यति ॥३०॥
30. yayātiruvāca ,
pūro prīto'smi te vatsa prītaścedaṁ dadāmi te ,
sarvakāmasamṛddhā te prajā rājye bhaviṣyati.
pūro prīto'smi te vatsa prītaścedaṁ dadāmi te ,
sarvakāmasamṛddhā te prajā rājye bhaviṣyati.
30.
yayātiḥ uvāca pūro prītaḥ asmi te vatsa prītaḥ ca idam
dadāmi te sarvakāmasamṛddhā te prajā rājye bhaviṣyati
dadāmi te sarvakāmasamṛddhā te prajā rājye bhaviṣyati
30.
Yayati said, "O Puru, my child, I am pleased with you. Because I am pleased, I grant you this: your progeny in the kingdom will be enriched with all desired things."
Links to all chapters:
ādi parva (current book)
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79 (current chapter)
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216
Chapter 217
Chapter 218
Chapter 219
Chapter 220
Chapter 221
Chapter 222
Chapter 223
Chapter 224
Chapter 225
sabhā parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
vana parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216
Chapter 217
Chapter 218
Chapter 219
Chapter 220
Chapter 221
Chapter 222
Chapter 223
Chapter 224
Chapter 225
Chapter 226
Chapter 227
Chapter 228
Chapter 229
Chapter 230
Chapter 231
Chapter 232
Chapter 233
Chapter 234
Chapter 235
Chapter 236
Chapter 237
Chapter 238
Chapter 239
Chapter 240
Chapter 241
Chapter 242
Chapter 243
Chapter 244
Chapter 245
Chapter 246
Chapter 247
Chapter 248
Chapter 249
Chapter 250
Chapter 251
Chapter 252
Chapter 253
Chapter 254
Chapter 255
Chapter 256
Chapter 257
Chapter 258
Chapter 259
Chapter 260
Chapter 261
Chapter 262
Chapter 263
Chapter 264
Chapter 265
Chapter 266
Chapter 267
Chapter 268
Chapter 269
Chapter 270
Chapter 271
Chapter 272
Chapter 273
Chapter 274
Chapter 275
Chapter 276
Chapter 277
Chapter 278
Chapter 279
Chapter 280
Chapter 281
Chapter 282
Chapter 283
Chapter 284
Chapter 285
Chapter 286
Chapter 287
Chapter 288
Chapter 289
Chapter 290
Chapter 291
Chapter 292
Chapter 293
Chapter 294
Chapter 295
Chapter 296
Chapter 297
Chapter 298
Chapter 299
virāṭa parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
udyoga parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
bhīṣma parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
droṇa parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
karṇa parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
śalya parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
sauptika parva
strī parva
śānti parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216
Chapter 217
Chapter 218
Chapter 219
Chapter 220
Chapter 221
Chapter 222
Chapter 223
Chapter 224
Chapter 225
Chapter 226
Chapter 227
Chapter 228
Chapter 229
Chapter 230
Chapter 231
Chapter 232
Chapter 233
Chapter 234
Chapter 235
Chapter 236
Chapter 237
Chapter 238
Chapter 239
Chapter 240
Chapter 241
Chapter 242
Chapter 243
Chapter 244
Chapter 245
Chapter 246
Chapter 247
Chapter 248
Chapter 249
Chapter 250
Chapter 251
Chapter 252
Chapter 253
Chapter 254
Chapter 255
Chapter 256
Chapter 257
Chapter 258
Chapter 259
Chapter 260
Chapter 261
Chapter 262
Chapter 263
Chapter 264
Chapter 265
Chapter 266
Chapter 267
Chapter 268
Chapter 269
Chapter 270
Chapter 271
Chapter 272
Chapter 273
Chapter 274
Chapter 275
Chapter 276
Chapter 277
Chapter 278
Chapter 279
Chapter 280
Chapter 281
Chapter 282
Chapter 283
Chapter 284
Chapter 285
Chapter 286
Chapter 287
Chapter 288
Chapter 289
Chapter 290
Chapter 291
Chapter 292
Chapter 293
Chapter 294
Chapter 295
Chapter 296
Chapter 297
Chapter 298
Chapter 299
Chapter 300
Chapter 301
Chapter 302
Chapter 303
Chapter 304
Chapter 305
Chapter 306
Chapter 307
Chapter 308
Chapter 309
Chapter 310
Chapter 311
Chapter 312
Chapter 313
Chapter 314
Chapter 315
Chapter 316
Chapter 317
Chapter 318
Chapter 319
Chapter 320
Chapter 321
Chapter 322
Chapter 323
Chapter 324
Chapter 325
Chapter 326
Chapter 327
Chapter 328
Chapter 329
Chapter 330
Chapter 331
Chapter 332
Chapter 333
Chapter 334
Chapter 335
Chapter 336
Chapter 337
Chapter 338
Chapter 339
Chapter 340
Chapter 341
Chapter 342
Chapter 343
Chapter 344
Chapter 345
Chapter 346
Chapter 347
Chapter 348
Chapter 349
Chapter 350
Chapter 351
Chapter 352
Chapter 353
anuśāsana parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
aśvamedhika parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
āśramavāsika parva
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47