योगवासिष्ठः
yogavāsiṣṭhaḥ
-
book-6, chapter-122
मनुरुवाच ।
येन केनचिदाच्छन्नो येन केनचिदाशितः ।
यत्रक्वचनशायी च स सम्राडिव राजते ॥ १ ॥
येन केनचिदाच्छन्नो येन केनचिदाशितः ।
यत्रक्वचनशायी च स सम्राडिव राजते ॥ १ ॥
manuruvāca ,
yena kenacidācchanno yena kenacidāśitaḥ ,
yatrakvacanaśāyī ca sa samrāḍiva rājate 1
yena kenacidācchanno yena kenacidāśitaḥ ,
yatrakvacanaśāyī ca sa samrāḍiva rājate 1
1.
manuḥ uvāca yena kenacit ācchannaḥ yena kenacit
āśitaḥ yatrakvacanaśāyī ca saḥ samrāṭ iva rājate
āśitaḥ yatrakvacanaśāyī ca saḥ samrāṭ iva rājate
1.
yena kenacit ācchannaḥ yena kenacit āśitaḥ
yatrakvacanaśāyī ca saḥ samrāṭ iva rājate
yatrakvacanaśāyī ca saḥ samrāṭ iva rājate
1.
Manu said: "Clothed in whatever is available, eating whatever is offered, and sleeping wherever he happens to be, such a person shines like an emperor."
वर्णधर्माश्रमाचारशास्त्रयन्त्रणयोज्झितः ।
निर्गच्छति जगज्जालात्पञ्जरादिव केसरी ॥ २ ॥
निर्गच्छति जगज्जालात्पञ्जरादिव केसरी ॥ २ ॥
varṇadharmāśramācāraśāstrayantraṇayojjhitaḥ ,
nirgacchati jagajjālātpañjarādiva kesarī 2
nirgacchati jagajjālātpañjarādiva kesarī 2
2.
varṇadharmāśramācāraśāstrayantraṇayā ujjhitaḥ
nirgacchati jagajjālāt pañjarāt iva kesarī
nirgacchati jagajjālāt pañjarāt iva kesarī
2.
varṇadharmāśramācāraśāstrayantraṇayā ujjhitaḥ
jagajjālāt pañjarāt iva kesarī nirgacchati
jagajjālāt pañjarāt iva kesarī nirgacchati
2.
Freed from the scriptural constraints concerning the intrinsic nature (dharma) of social classes and the conduct of life stages (āśrama), he escapes the world's entanglement (saṃsāra) like a lion breaking free from its cage.
वाचामतीतविषयो विषयाशादशोज्झितः ।
कामप्युपगतः शोभां शरदीव नभस्तलम् ॥ ३ ॥
कामप्युपगतः शोभां शरदीव नभस्तलम् ॥ ३ ॥
vācāmatītaviṣayo viṣayāśādaśojjhitaḥ ,
kāmapyupagataḥ śobhāṃ śaradīva nabhastalam 3
kāmapyupagataḥ śobhāṃ śaradīva nabhastalam 3
3.
vācām atītaviṣayaḥ viṣayāśādaśā ujjhitaḥ kām
api upagataḥ śobhām śaradi iva nabhastalam
api upagataḥ śobhām śaradi iva nabhastalam
3.
vācām atītaviṣayaḥ viṣayāśādaśā ujjhitaḥ kām
api śobhām upagataḥ śaradi iva nabhastalam
api śobhām upagataḥ śaradi iva nabhastalam
3.
Whose experience is beyond words, and who is free from the state of desiring objects of the senses, attains a unique splendor, like the sky in autumn.
गम्भीरश्च प्रसन्नश्च गिराविव महाह्रदः ।
परानन्दरसाक्षुब्धो रमते स्वात्मनात्मनि ॥ ४ ॥
परानन्दरसाक्षुब्धो रमते स्वात्मनात्मनि ॥ ४ ॥
gambhīraśca prasannaśca girāviva mahāhradaḥ ,
parānandarasākṣubdho ramate svātmanātmani 4
parānandarasākṣubdho ramate svātmanātmani 4
4.
gambhīraḥ ca prasannaḥ ca girau iva mahāhradaḥ
parānandarasākṣubdhaḥ ramate svātmanā ātmani
parānandarasākṣubdhaḥ ramate svātmanā ātmani
4.
parānandarasākṣubdhaḥ gambhīraḥ ca prasannaḥ
ca girau iva mahāhradaḥ svātmanā ātmani ramate
ca girau iva mahāhradaḥ svātmanā ātmani ramate
4.
Profound and tranquil, like a great lake on a mountain, he who is undisturbed by the essence of supreme bliss revels within the Self (ātman) through his own Self (ātman).
सर्वकर्मफलत्यागी नित्यतृप्तो निराश्रयः ।
न पुण्येन न पापेन लिप्यते नेतरेण च ॥ ५ ॥
न पुण्येन न पापेन लिप्यते नेतरेण च ॥ ५ ॥
sarvakarmaphalatyāgī nityatṛpto nirāśrayaḥ ,
na puṇyena na pāpena lipyate netareṇa ca 5
na puṇyena na pāpena lipyate netareṇa ca 5
5.
sarvakarmaphalatyāgī nityatṛptaḥ nirāśrayaḥ
na puṇyena na pāpena lipyate na itareṇa ca
na puṇyena na pāpena lipyate na itareṇa ca
5.
sarvakarmaphalatyāgī nityatṛptaḥ nirāśrayaḥ
na puṇyena na pāpena na itareṇa ca lipyate
na puṇyena na pāpena na itareṇa ca lipyate
5.
The one who renounces the fruits of all actions (karma), is eternally content, and is without any dependency, is tainted neither by merit nor by demerit, nor by any other factor.
स्फटिकः प्रतिबिम्बेन यथा याति न रञ्जनम् ।
तज्ज्ञः कर्मफलेनान्तस्तथा नायाति रञ्जनम् ॥ ६ ॥
तज्ज्ञः कर्मफलेनान्तस्तथा नायाति रञ्जनम् ॥ ६ ॥
sphaṭikaḥ pratibimbena yathā yāti na rañjanam ,
tajjñaḥ karmaphalenāntastathā nāyāti rañjanam 6
tajjñaḥ karmaphalenāntastathā nāyāti rañjanam 6
6.
sphaṭikaḥ pratibimbena yathā yāti na rañjanam
tatjñaḥ karmaphalena antaḥ tathā na āyāti rañjanam
tatjñaḥ karmaphalena antaḥ tathā na āyāti rañjanam
6.
yathā sphaṭikaḥ pratibimbena rañjanam na yāti,
tathā tatjñaḥ antaḥ karmaphalena rañjanam na āyāti
tathā tatjñaḥ antaḥ karmaphalena rañjanam na āyāti
6.
Just as a crystal does not acquire any coloration (rañjanam) through a reflection, similarly, the knower of that truth (tajjña) is not internally affected by the fruits of (karma) actions.
विहरञ्जनतावृन्दे देहकर्तनपूजनैः ।
खेदाह्लादौ न जानाति प्रतिबिम्बगतैरिव ॥ ७ ॥
खेदाह्लादौ न जानाति प्रतिबिम्बगतैरिव ॥ ७ ॥
viharañjanatāvṛnde dehakartanapūjanaiḥ ,
khedāhlādau na jānāti pratibimbagatairiva 7
khedāhlādau na jānāti pratibimbagatairiva 7
7.
viharan janatāvṛnde dehakartanapūjanaiḥ
khedāhlādau na jānāti pratibimbagataih iva
khedāhlādau na jānāti pratibimbagataih iva
7.
janatāvṛnde viharan dehakartanapūjanaiḥ
khedāhlādau pratibimbagataih iva na jānāti
khedāhlādau pratibimbagataih iva na jānāti
7.
Moving about among gatherings of people, he experiences neither sorrow nor joy, whether his body is cut or worshipped, just as if these things were happening to reflections.
निःस्तोत्रो निर्विकारश्च पूज्यपूजाविवर्जितः ।
संयुक्तश्च वियुक्तश्च सर्वाचारनयक्रमैः ॥ ८ ॥
संयुक्तश्च वियुक्तश्च सर्वाचारनयक्रमैः ॥ ८ ॥
niḥstotro nirvikāraśca pūjyapūjāvivarjitaḥ ,
saṃyuktaśca viyuktaśca sarvācāranayakramaiḥ 8
saṃyuktaśca viyuktaśca sarvācāranayakramaiḥ 8
8.
niḥstotraḥ nirvikāraḥ ca pūjya-pūjā-vivarjitaḥ
saṃyuktaḥ ca viyuktaḥ ca sarva-ācāra-naya-kramaiḥ
saṃyuktaḥ ca viyuktaḥ ca sarva-ācāra-naya-kramaiḥ
8.
saḥ niḥstotraḥ nirvikāraḥ ca pūjya-pūjā-vivarjitaḥ
ca sarva-ācāra-naya-kramaiḥ saṃyuktaḥ ca viyuktaḥ
ca sarva-ācāra-naya-kramaiḥ saṃyuktaḥ ca viyuktaḥ
8.
He is beyond praise and changeless. He is free from both what is to be worshipped and the act of worship. He is simultaneously connected and disconnected from all traditional observances, principles, and practices.
तस्मान्नोद्विजते लोको लोकान्नोद्विजते च सः ।
रागद्वेषभयानन्दैस्त्यज्यतेऽपि च युज्यते ॥ ९ ॥
रागद्वेषभयानन्दैस्त्यज्यतेऽपि च युज्यते ॥ ९ ॥
tasmānnodvijate loko lokānnodvijate ca saḥ ,
rāgadveṣabhayānandaistyajyate'pi ca yujyate 9
rāgadveṣabhayānandaistyajyate'pi ca yujyate 9
9.
tasmāt na udvijate lokaḥ lokāt na udvijate ca saḥ
rāga-dveṣa-bhaya-ānandaiḥ tyajyate api ca yujyate
rāga-dveṣa-bhaya-ānandaiḥ tyajyate api ca yujyate
9.
tasmāt lokaḥ na udvijate,
ca saḥ lokāt na udvijate.
api ca rāga-dveṣa-bhaya-ānandaiḥ tyajyate ca yujyate
ca saḥ lokāt na udvijate.
api ca rāga-dveṣa-bhaya-ānandaiḥ tyajyate ca yujyate
9.
He is not troubled by the world, nor does the world trouble him. He is both abandoned by and connected to attachment, aversion, fear, and joy.
प्रमेये कस्यचिदपि न रोहति महाशयः ।
प्रमेयीक्रियते चापि बालेनाप्यदुराशयः ॥ १० ॥
प्रमेयीक्रियते चापि बालेनाप्यदुराशयः ॥ १० ॥
prameye kasyacidapi na rohati mahāśayaḥ ,
prameyīkriyate cāpi bālenāpyadurāśayaḥ 10
prameyīkriyate cāpi bālenāpyadurāśayaḥ 10
10.
prameye kasyacit api na rohati mahāśayaḥ
prameyīkriyate ca api bālena api adurāśayaḥ
prameyīkriyate ca api bālena api adurāśayaḥ
10.
mahāśayaḥ kasyacit api prameye na rohati.
ca adurāśayaḥ bālena api prameyīkriyate
ca adurāśayaḥ bālena api prameyīkriyate
10.
The noble-minded (mahāśaya) does not adhere to any specific object of knowledge. Yet, the pure-hearted one (adurāśaya) can be comprehended even by a child.
तनुं त्यजतु वा तीर्थे श्वपचस्य गृहेऽपि वा ।
मा कदाचन वा राजन्वर्तमानेऽपि वा क्षणे ॥ ११ ॥
मा कदाचन वा राजन्वर्तमानेऽपि वा क्षणे ॥ ११ ॥
tanuṃ tyajatu vā tīrthe śvapacasya gṛhe'pi vā ,
mā kadācana vā rājanvartamāne'pi vā kṣaṇe 11
mā kadācana vā rājanvartamāne'pi vā kṣaṇe 11
11.
tanum tyajatu vā tīrthe śvapacasya gṛhe api vā
mā kadācana vā rājan vartamāne api vā kṣaṇe
mā kadācana vā rājan vartamāne api vā kṣaṇe
11.
rājan,
tanum tyajatu tīrthe vā śvapacasya gṛhe api vā.
kadācana vā vartamāne api vā kṣaṇe mā
tanum tyajatu tīrthe vā śvapacasya gṛhe api vā.
kadācana vā vartamāne api vā kṣaṇe mā
11.
Let him give up the body, whether in a sacred place or even in the home of an outcaste. O King, the timing (of such abandonment) is never a concern for him, not even in the present moment.
ज्ञानसंप्राप्तिसमये मुक्तोऽसौ विगताशयः ।
अहंभ्रान्तिर्हि बन्धाय मोक्षो ज्ञानेन तत्क्षयः ॥ १२ ॥
अहंभ्रान्तिर्हि बन्धाय मोक्षो ज्ञानेन तत्क्षयः ॥ १२ ॥
jñānasaṃprāptisamaye mukto'sau vigatāśayaḥ ,
ahaṃbhrāntirhi bandhāya mokṣo jñānena tatkṣayaḥ 12
ahaṃbhrāntirhi bandhāya mokṣo jñānena tatkṣayaḥ 12
12.
jñānasaṃprāptisamaye muktaḥ asau vigatāśayaḥ
ahaṃbhrāntiḥ hi bandhāya mokṣaḥ jñānena tatkṣayaḥ
ahaṃbhrāntiḥ hi bandhāya mokṣaḥ jñānena tatkṣayaḥ
12.
jñānasaṃprāptisamaye asau vigatāśayaḥ muktaḥ ahaṃbhrāntiḥ hi
bandhāya [bhavati] mokṣaḥ [ca] jñānena tatkṣayaḥ [bhavati]
bandhāya [bhavati] mokṣaḥ [ca] jñānena tatkṣayaḥ [bhavati]
12.
At the time of attaining true knowledge, such a person becomes liberated, his intentions and desires completely gone. Indeed, the delusion of 'I' (ahaṅkāra) is the cause of bondage; liberation (mokṣa) is the destruction of that (delusion) through knowledge.
स पूजनीयः स स्तुत्यो नमस्कार्यः स यत्नतः ।
स निरीक्ष्योऽभिवाद्यश्च विभूतिविभवैषिणा ॥ १३ ॥
स निरीक्ष्योऽभिवाद्यश्च विभूतिविभवैषिणा ॥ १३ ॥
sa pūjanīyaḥ sa stutyo namaskāryaḥ sa yatnataḥ ,
sa nirīkṣyo'bhivādyaśca vibhūtivibhavaiṣiṇā 13
sa nirīkṣyo'bhivādyaśca vibhūtivibhavaiṣiṇā 13
13.
saḥ pūjanīyaḥ saḥ stutyaḥ namaskāryaḥ saḥ yatnataḥ
saḥ nirīkṣyaḥ abhivādyaḥ ca vibhūtivibhavaiṣiṇā
saḥ nirīkṣyaḥ abhivādyaḥ ca vibhūtivibhavaiṣiṇā
13.
saḥ pūjanīyaḥ [bhavati] saḥ stutyaḥ
[bhavati] saḥ namaskāryaḥ [bhavati]
yatnataḥ saḥ nirīkṣyaḥ ca
abhivādyaḥ [bhavati] vibhūtivibhavaiṣiṇā
[bhavati] saḥ namaskāryaḥ [bhavati]
yatnataḥ saḥ nirīkṣyaḥ ca
abhivādyaḥ [bhavati] vibhūtivibhavaiṣiṇā
13.
Such a person is worthy of worship, worthy of praise, and worthy of diligent obeisance. He is to be observed and saluted by one who seeks prosperity and spiritual power (vibhūti).
न यज्ञतीर्थैर्न तपःप्रदानैरासाद्यते तत्परमं पवित्रम् ।
आसाद्यते क्षीणभवामयानां भक्त्या सतामात्मविदां यदङ्ग ॥ १४ ॥
आसाद्यते क्षीणभवामयानां भक्त्या सतामात्मविदां यदङ्ग ॥ १४ ॥
na yajñatīrthairna tapaḥpradānairāsādyate tatparamaṃ pavitram ,
āsādyate kṣīṇabhavāmayānāṃ bhaktyā satāmātmavidāṃ yadaṅga 14
āsādyate kṣīṇabhavāmayānāṃ bhaktyā satāmātmavidāṃ yadaṅga 14
14.
na yajñatīrthaiḥ na tapaḥpradānaiḥ
āsādyate tat paramam pavitram
āsādyate kṣīṇabhavāmayānām
bhaktyā satām ātmavidām yat aṅga
āsādyate tat paramam pavitram
āsādyate kṣīṇabhavāmayānām
bhaktyā satām ātmavidām yat aṅga
14.
aṅga,
tat paramam pavitram yajñatīrthaiḥ na āsādyate,
tapaḥpradānaiḥ [ca] na āsādyate; [api tu] yat [paramam pavitram] kṣīṇabhavāmayānām satām ātmavidām bhaktyā āsādyate.
tat paramam pavitram yajñatīrthaiḥ na āsādyate,
tapaḥpradānaiḥ [ca] na āsādyate; [api tu] yat [paramam pavitram] kṣīṇabhavāmayānām satām ātmavidām bhaktyā āsādyate.
14.
That supreme purity is not attained through ritual Vedic rituals (yajña) or visits to holy places, nor through severe austerities (tapas) or charitable gifts. Rather, O friend (aṅga), it is attained through the devotion (bhakti) of the virtuous who have destroyed the ailments of worldly existence and are knowers of the self (ātman).
श्रीवसिष्ठ उवाच ।
एवमुक्त्वा स भगवान्मनुर्ब्रह्मगृहं ययौ ।
इक्ष्वाकुरपि तां दृष्टिमवष्टभ्य स्थिरोऽभवत् ॥ १५ ॥
एवमुक्त्वा स भगवान्मनुर्ब्रह्मगृहं ययौ ।
इक्ष्वाकुरपि तां दृष्टिमवष्टभ्य स्थिरोऽभवत् ॥ १५ ॥
śrīvasiṣṭha uvāca ,
evamuktvā sa bhagavānmanurbrahmagṛhaṃ yayau ,
ikṣvākurapi tāṃ dṛṣṭimavaṣṭabhya sthiro'bhavat 15
evamuktvā sa bhagavānmanurbrahmagṛhaṃ yayau ,
ikṣvākurapi tāṃ dṛṣṭimavaṣṭabhya sthiro'bhavat 15
15.
śrīvasiṣṭhaḥ uvāca evam uktvā saḥ bhagavān manuḥ brahmagṛham
yayau ikṣvākuḥ api tām dṛṣṭim avaṣṭabhya sthiraḥ abhavat
yayau ikṣvākuḥ api tām dṛṣṭim avaṣṭabhya sthiraḥ abhavat
15.
śrīvasiṣṭhaḥ uvāca.
evam uktvā saḥ bhagavān manuḥ brahmagṛham yayau.
ikṣvākuḥ api tām dṛṣṭim avaṣṭabhya sthiraḥ abhavat.
evam uktvā saḥ bhagavān manuḥ brahmagṛham yayau.
ikṣvākuḥ api tām dṛṣṭim avaṣṭabhya sthiraḥ abhavat.
15.
Śrī Vasiṣṭha said: Having spoken thus, the venerable Manu departed to the abode of Brahmā. King Ikṣvāku, for his part, having firmly grasped that teaching (dṛṣṭi), became steadfast.
Links to all chapters:
vairāgya prakaraṇa
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
mumukṣu prakaraṇa
utpatti prakaraṇa
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
sthiti prakaraṇa
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
upaśama prakaraṇa
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
nirvāṇa prakaraṇa (bhāga 1) (current book)
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122 (current chapter)
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
nirvāṇa prakaraṇa (bhāga 2)
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9
Chapter 10
Chapter 11
Chapter 12
Chapter 13
Chapter 14
Chapter 15
Chapter 16
Chapter 17
Chapter 18
Chapter 19
Chapter 20
Chapter 21
Chapter 22
Chapter 23
Chapter 24
Chapter 25
Chapter 26
Chapter 27
Chapter 28
Chapter 29
Chapter 30
Chapter 31
Chapter 32
Chapter 33
Chapter 34
Chapter 35
Chapter 36
Chapter 37
Chapter 38
Chapter 39
Chapter 40
Chapter 41
Chapter 42
Chapter 43
Chapter 44
Chapter 45
Chapter 46
Chapter 47
Chapter 48
Chapter 49
Chapter 50
Chapter 51
Chapter 52
Chapter 53
Chapter 54
Chapter 55
Chapter 56
Chapter 57
Chapter 58
Chapter 59
Chapter 60
Chapter 61
Chapter 62
Chapter 63
Chapter 64
Chapter 65
Chapter 66
Chapter 67
Chapter 68
Chapter 69
Chapter 70
Chapter 71
Chapter 72
Chapter 73
Chapter 74
Chapter 75
Chapter 76
Chapter 77
Chapter 78
Chapter 79
Chapter 80
Chapter 81
Chapter 82
Chapter 83
Chapter 84
Chapter 85
Chapter 86
Chapter 87
Chapter 88
Chapter 89
Chapter 90
Chapter 91
Chapter 92
Chapter 93
Chapter 94
Chapter 95
Chapter 96
Chapter 97
Chapter 98
Chapter 99
Chapter 100
Chapter 101
Chapter 102
Chapter 103
Chapter 104
Chapter 105
Chapter 106
Chapter 107
Chapter 108
Chapter 109
Chapter 110
Chapter 111
Chapter 112
Chapter 113
Chapter 114
Chapter 115
Chapter 116
Chapter 117
Chapter 118
Chapter 119
Chapter 120
Chapter 121
Chapter 122
Chapter 123
Chapter 124
Chapter 125
Chapter 126
Chapter 127
Chapter 128
Chapter 129
Chapter 130
Chapter 131
Chapter 132
Chapter 133
Chapter 134
Chapter 135
Chapter 136
Chapter 137
Chapter 138
Chapter 139
Chapter 140
Chapter 141
Chapter 142
Chapter 143
Chapter 144
Chapter 145
Chapter 146
Chapter 147
Chapter 148
Chapter 149
Chapter 150
Chapter 151
Chapter 152
Chapter 153
Chapter 154
Chapter 155
Chapter 156
Chapter 157
Chapter 158
Chapter 159
Chapter 160
Chapter 161
Chapter 162
Chapter 163
Chapter 164
Chapter 165
Chapter 166
Chapter 167
Chapter 168
Chapter 169
Chapter 170
Chapter 171
Chapter 172
Chapter 173
Chapter 174
Chapter 175
Chapter 176
Chapter 177
Chapter 178
Chapter 179
Chapter 180
Chapter 181
Chapter 182
Chapter 183
Chapter 184
Chapter 185
Chapter 186
Chapter 187
Chapter 188
Chapter 189
Chapter 190
Chapter 191
Chapter 192
Chapter 193
Chapter 194
Chapter 195
Chapter 196
Chapter 197
Chapter 198
Chapter 199
Chapter 200
Chapter 201
Chapter 202
Chapter 203
Chapter 204
Chapter 205
Chapter 206
Chapter 207
Chapter 208
Chapter 209
Chapter 210
Chapter 211
Chapter 212
Chapter 213
Chapter 214
Chapter 215
Chapter 216