Skip to content
אתר זה לא תומך בגרסאות ישנות של אינטרנט אקספלורר
מומלץ להשתמש בדפדפן גוגל כרום או פיירפוקס מוזילה
(או באינטרנט אקספלורר / edge עדכני)
Enjoy Learning Sanskrit tips, tools, resources and more...
5,1

वाल्मीकि-रामायणम्       vālmīki-rāmāyaṇam - book-5, chapter-1, verse-91

शातकुम्भमयैः शृङ्गैः सकिंनरमहोरगैः ।
आदित्योदयसंकाशैरालिखद्भिरिवाम्बरम् ॥९१॥
91. śātakumbhamayaiḥ śṛṅgaiḥ sakiṃnaramahoragaiḥ ,
ādityodayasaṃkāśairālikhadbhirivāmbaram.
91. śātakumbhamayaiḥ śṛṅgaiḥ sa-kinnara-mahoragaiḥ
ādityodayasaṃkāśaiḥ ālikhadbhiḥ iva ambaram
91. śātakumbhamayaiḥ śṛṅgaiḥ sa-kinnara-mahoragaiḥ
ādityodayasaṃkāśaiḥ ambaram iva ālikhadbhiḥ
91. With peaks made of refined gold, inhabited by kinnaras and great serpents, resembling the rising sun, as if they were scratching the sky.

Words meanings summery:

(Scroll down for elaborated words morphology)

  • शातकुम्भमयैः (śātakumbhamayaiḥ) - made of refined gold, golden
  • शृङ्गैः (śṛṅgaiḥ) - with peaks (with peaks, with horns)
  • स-किन्नर-महोरगैः (sa-kinnara-mahoragaiḥ) - with kinnaras and great serpents, inhabited by kinnaras and mahoragas
  • आदित्योदयसंकाशैः (ādityodayasaṁkāśaiḥ) - resembling the rising sun
  • आलिखद्भिः (ālikhadbhiḥ) - by scratching, as if scratching
  • इव (iva) - as if, like, resembling
  • अम्बरम् (ambaram) - sky (sky, atmosphere, garment)

Words meanings and morphology

शातकुम्भमयैः (śātakumbhamayaiḥ) - made of refined gold, golden
(adjective)
Instrumental, neuter, plural of śātakumbhamaya
śātakumbhamaya - made of refined gold, golden
Derived from śātakumbha (refined gold) + maya (made of)
Compound type : tatpuruṣa (śātakumbha+maya)
  • śātakumbha – refined gold, native gold
    noun (neuter)
  • maya – made of, consisting of
    suffix/adjective
    Primary suffix maya (P. 4.3.143)
Note: Agrees with śṛṅgaiḥ.
शृङ्गैः (śṛṅgaiḥ) - with peaks (with peaks, with horns)
(noun)
Instrumental, neuter, plural of śṛṅga
śṛṅga - horn, peak, summit
स-किन्नर-महोरगैः (sa-kinnara-mahoragaiḥ) - with kinnaras and great serpents, inhabited by kinnaras and mahoragas
(adjective)
Instrumental, neuter, plural of sa-kinnara-mahoraga
sa-kinnara-mahoraga - accompanied by kinnaras and great serpents
sa (with) + kinnara-mahoraga (kinnaras and mahoragas)
Compound type : bahuvrīhi (sa+kinnara+mahoraga)
  • sa – with, accompanied by
    indeclinable
  • kinnara – kinnara (a mythical being, half-human, half-horse or bird, celestial musician)
    noun (masculine)
  • mahoraga – great serpent, great nāga
    noun (masculine)
    mahā (great) + uraga (serpent)
Note: Agrees with śṛṅgaiḥ.
आदित्योदयसंकाशैः (ādityodayasaṁkāśaiḥ) - resembling the rising sun
(adjective)
Instrumental, neuter, plural of ādityodayasaṃkāśa
ādityodayasaṁkāśa - resembling the rising sun, shining like the rising sun
āditya-udaya (sun's rising) + saṃkāśa (resembling)
Compound type : ṣaṣṭhī-tatpuruṣa (āditya+udaya+saṃkāśa)
  • āditya – sun, son of Aditi
    noun (masculine)
  • udaya – rising, appearance, prosperity
    noun (masculine)
    From ud-i (to rise) + ac suffix
    Prefix: ud
    Root: i (class 2)
  • saṃkāśa – resembling, similar to, equal to
    adjective (masculine)
    From sam-kāś (to appear, shine) + a suffix
    Prefix: sam
    Root: kāś (class 1)
Note: Agrees with śṛṅgaiḥ.
आलिखद्भिः (ālikhadbhiḥ) - by scratching, as if scratching
(participle)
Instrumental, neuter, plural of ālikhat
ālikhat - scratching, drawing, touching
Present Active Participle
From verb ā-likh (to scratch, draw)
Prefix: ā
Root: likh (class 6)
Note: Used adjectivally, agrees with śṛṅgaiḥ.
इव (iva) - as if, like, resembling
(indeclinable)
अम्बरम् (ambaram) - sky (sky, atmosphere, garment)
(noun)
Accusative, neuter, singular of ambara
ambara - sky, atmosphere, cloth, garment
Note: Object of ālikhadbhiḥ.