महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-8, chapter-24, verse-76
नानावर्णाश्च चित्राश्च पताकाः पवनेरिताः ।
विद्युदिन्द्रधनुर्नद्धं रथं दीप्तं व्यदीपयत् ॥७६॥
विद्युदिन्द्रधनुर्नद्धं रथं दीप्तं व्यदीपयत् ॥७६॥
76. nānāvarṇāśca citrāśca patākāḥ pavaneritāḥ ,
vidyudindradhanurnaddhaṁ rathaṁ dīptaṁ vyadīpayat.
vidyudindradhanurnaddhaṁ rathaṁ dīptaṁ vyadīpayat.
76.
nānāvarṇāḥ ca citrāḥ ca patākāḥ pavaneritāḥ
vidyut indradhanunaddham ratham dīptam vyadīpayat
vidyut indradhanunaddham ratham dīptam vyadīpayat
76.
nānāvarṇāḥ ca citrāḥ ca pavaneritāḥ patākāḥ (asan,
implied verb).
vidyut indradhanunaddham dīptam ratham vyadīpayat
implied verb).
vidyut indradhanunaddham dīptam ratham vyadīpayat
76.
Multicolored and variegated banners, swayed by the wind, were present. Lightning (vidyut) illuminated the brilliant chariot, which was equipped with a rainbow (indradhanu).
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- नानावर्णाः (nānāvarṇāḥ) - multicolored, of various colors
- च (ca) - and, also
- चित्राः (citrāḥ) - variegated, wonderful, splendid
- च (ca) - and, also
- पताकाः (patākāḥ) - banners, flags
- पवनेरिताः (pavaneritāḥ) - swayed by the wind, moved by the wind
- विद्युत् (vidyut) - lightning (vidyut) (lightning)
- इन्द्रधनुनद्धम् (indradhanunaddham) - equipped with a rainbow (indradhanu) (equipped/bound with a rainbow)
- रथम् (ratham) - chariot
- दीप्तम् (dīptam) - brilliant, shining, blazing
- व्यदीपयत् (vyadīpayat) - illuminated, made shine, enlightened
Words meanings and morphology
नानावर्णाः (nānāvarṇāḥ) - multicolored, of various colors
(adjective)
Nominative, feminine, plural of nānāvarṇa
nānāvarṇa - multicolored, of various colors
Compound type : Tatpuruṣa (nānā+varṇa)
- nānā – various, manifold
indeclinable - varṇa – color
noun (masculine)
च (ca) - and, also
(indeclinable)
चित्राः (citrāḥ) - variegated, wonderful, splendid
(adjective)
Nominative, feminine, plural of citra
citra - variegated, wonderful, splendid
च (ca) - and, also
(indeclinable)
पताकाः (patākāḥ) - banners, flags
(noun)
Nominative, feminine, plural of patākā
patākā - banner, flag
पवनेरिताः (pavaneritāḥ) - swayed by the wind, moved by the wind
(adjective)
Nominative, feminine, plural of pavanerita
pavanerita - swayed by the wind, moved by the wind
Past Passive Participle
Compound adjective formed from 'pavana' (wind) and 'īrita' (moved, impelled).
Compound type : Tatpuruṣa (pavana+īrita)
- pavana – wind, air
noun (masculine)
Root: pū (class 1) - īrita – moved, impelled, excited
adjective
Past Passive Participle
Derived from root 'īr'
Root: īr (class 2)
विद्युत् (vidyut) - lightning (vidyut) (lightning)
(noun)
Nominative, feminine, singular of vidyut
vidyut - lightning
Root: vidyut
इन्द्रधनुनद्धम् (indradhanunaddham) - equipped with a rainbow (indradhanu) (equipped/bound with a rainbow)
(adjective)
Accusative, masculine, singular of indradhanunaddha
indradhanunaddha - equipped with a rainbow
Past Passive Participle
Compound formed from 'indradhanus' (rainbow) and 'naddha' (tied, bound, equipped - PPP of 'nah').
Compound type : Bahuvrīhi (indradhanus+naddha)
- indradhanus – rainbow
noun (neuter) - naddha – tied, bound, equipped
adjective
Past Passive Participle
Derived from root 'nah' (to bind).
Root: nah (class 4)
रथम् (ratham) - chariot
(noun)
Accusative, masculine, singular of ratha
ratha - chariot
दीप्तम् (dīptam) - brilliant, shining, blazing
(adjective)
Accusative, masculine, singular of dīpta
dīpta - brilliant, shining, blazing
Past Passive Participle
Derived from root 'dīp' (to shine).
Root: dīp (class 4)
व्यदीपयत् (vyadīpayat) - illuminated, made shine, enlightened
(verb)
3rd person , singular, active, imperfect (laṅ) of dīp
Causative Imperfect
Causative form 'dīpayati' from root 'dīp', in the imperfect tense.
Prefix: vi
Root: dīp (class 4)