महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-6, chapter-55, verse-29
भिनत्त्येकेन बाणेन सुमुक्तेन पतत्रिणा ।
गजकङ्कटसंनाहं वज्रेणेवाचलोत्तमम् ॥२९॥
गजकङ्कटसंनाहं वज्रेणेवाचलोत्तमम् ॥२९॥
29. bhinattyekena bāṇena sumuktena patatriṇā ,
gajakaṅkaṭasaṁnāhaṁ vajreṇevācalottamam.
gajakaṅkaṭasaṁnāhaṁ vajreṇevācalottamam.
29.
bhinatti ekena bāṇena sumuktena patatriṇā
gajakaṅkaṭasaṃnāham vajreṇa iva acalottamam
gajakaṅkaṭasaṃnāham vajreṇa iva acalottamam
29.
ekena sumuktena patatriṇā bāṇena
gajakaṅkaṭasaṃnāham vajreṇa acalottamam iva bhinatti
gajakaṅkaṭasaṃnāham vajreṇa acalottamam iva bhinatti
29.
With a single, well-shot, feathered arrow, he pierces the armor of an elephant, just as a thunderbolt (vajra) might split a mighty mountain.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- भिनत्ति (bhinatti) - splits, pierces, breaks
- एकेन (ekena) - with one, by one
- बाणेन (bāṇena) - with an arrow, by an arrow
- सुमुक्तेन (sumuktena) - with a well-released, well-shot
- पतत्रिणा (patatriṇā) - with a feathered (arrow), winged (arrow)
- गजकङ्कटसंनाहम् (gajakaṅkaṭasaṁnāham) - the elephant's armor/mail
- वज्रेण (vajreṇa) - by a thunderbolt (vajra)
- इव (iva) - like, as, as if
- अचलोत्तमम् (acalottamam) - a mighty mountain, an excellent mountain
Words meanings and morphology
भिनत्ति (bhinatti) - splits, pierces, breaks
(verb)
3rd person , singular, active, present (laṭ) of bhid
Root: bhid (class 7)
एकेन (ekena) - with one, by one
(adjective)
Instrumental, masculine/neuter, singular of eka
eka - one, a single
बाणेन (bāṇena) - with an arrow, by an arrow
(noun)
Instrumental, masculine, singular of bāṇa
bāṇa - arrow
सुमुक्तेन (sumuktena) - with a well-released, well-shot
(adjective)
Instrumental, masculine/neuter, singular of sumukta
sumukta - well-released, well-shot
Past Passive Participle
from su- + √muc
Compound type : karmadharaya (su+mukta)
- su – good, well, excellent
indeclinable - mukta – released, shot, freed
adjective (masculine/feminine/neuter)
Past Passive Participle
Root: muc (class 6)
पतत्रिणा (patatriṇā) - with a feathered (arrow), winged (arrow)
(noun)
Instrumental, masculine, singular of patatrin
patatrin - feathered, winged; a bird, an arrow
Root: pat (class 1)
गजकङ्कटसंनाहम् (gajakaṅkaṭasaṁnāham) - the elephant's armor/mail
(noun)
Accusative, masculine, singular of gajakaṅkaṭasaṃnāha
gajakaṅkaṭasaṁnāha - elephant's armor, mail for an elephant
Compound type : tatpurusha (gaja+kaṅkaṭa+saṃnāha)
- gaja – elephant
noun (masculine) - kaṅkaṭa – armor, mail, cuirass
noun (masculine/neuter) - saṃnāha – armor, mail, equipment
noun (masculine)
Prefix: sam
Root: nah (class 4)
वज्रेण (vajreṇa) - by a thunderbolt (vajra)
(noun)
Instrumental, masculine/neuter, singular of vajra
vajra - thunderbolt, diamond
इव (iva) - like, as, as if
(indeclinable)
अचलोत्तमम् (acalottamam) - a mighty mountain, an excellent mountain
(noun)
Accusative, masculine, singular of acalottama
acalottama - best of mountains, excellent mountain
Compound type : tatpurusha (acala+uttama)
- acala – immovable, mountain
noun (masculine)
Prefix: a - uttama – best, excellent, highest
adjective (masculine/feminine/neuter)