Skip to content
אתר זה לא תומך בגרסאות ישנות של אינטרנט אקספלורר
מומלץ להשתמש בדפדפן גוגל כרום או פיירפוקס מוזילה
(או באינטרנט אקספלורר / edge עדכני)
Enjoy Learning Sanskrit tips, tools, resources and more...
5,34

योगवासिष्ठः       yogavāsiṣṭhaḥ - book-5, chapter-34, verse-73

अविद्यैकात्मभिर्द्रव्यैरविद्यामयमङ्गकम् ।
अज्ञेन संतर्पयता किं नाम गुरुणा कृतम् ॥ ७३ ॥
avidyaikātmabhirdravyairavidyāmayamaṅgakam ,
ajñena saṃtarpayatā kiṃ nāma guruṇā kṛtam 73
73. avidyā-eka-ātmabhiḥ dravyaiḥ avidyā-mayam
aṅgakam ajñena saṃtarpayatā kim nāma guruṇā kṛtam
73. What, then, has truly been accomplished by an ignorant guru (teacher) who nourishes this body—which is itself composed of ignorance (avidyā)—with substances whose very essence is solely ignorance (avidyā)?

Words meanings summery:

(Scroll down for elaborated words morphology)

  • अविद्या-एक-आत्मभिः (avidyā-eka-ātmabhiḥ) - by things/substances whose sole essence is ignorance; by those who identify solely with ignorance.
  • द्रव्यैः (dravyaiḥ) - by substances, by materials, by objects.
  • अविद्या-मयम् (avidyā-mayam) - consisting of ignorance, full of ignorance.
  • अङ्गकम् (aṅgakam) - body, physical form.
  • अज्ञेन (ajñena) - by an ignorant one, by a fool.
  • संतर्पयता (saṁtarpayatā) - by one who satisfies, by one who nourishes.
  • किम् (kim) - what?
  • नाम (nāma) - indeed, truly, by name.
  • गुरुणा (guruṇā) - by a guru, by a teacher.
  • कृतम् (kṛtam) - done, accomplished, made.

Words meanings and morphology

अविद्या-एक-आत्मभिः (avidyā-eka-ātmabhiḥ) - by things/substances whose sole essence is ignorance; by those who identify solely with ignorance.
(adjective)
Instrumental, plural of avidyā-eka-ātman
avidyā-eka-ātman - that whose essence is solely ignorance (avidyā); one whose self is only ignorance.
Compound type : Bahuvrīhi (avidyā+eka+ātman)
  • avidyā – ignorance, nescience, spiritual ignorance.
    noun (feminine)
  • eka – one, sole, unique.
    adjective (masculine/neuter/feminine)
  • ātman – self, soul, essence, nature.
    noun (masculine)
द्रव्यैः (dravyaiḥ) - by substances, by materials, by objects.
(noun)
Instrumental, neuter, plural of dravya
dravya - substance, material, object, thing.
अविद्या-मयम् (avidyā-mayam) - consisting of ignorance, full of ignorance.
(adjective)
Accusative, neuter, singular of avidyā-maya
avidyā-maya - made of ignorance (avidyā), consisting of ignorance.
Compound type : Tatpuruṣa (avidyā+maya)
  • avidyā – ignorance, nescience, spiritual ignorance.
    noun (feminine)
  • maya – made of, consisting of, full of. (suffix)
    suffix/adjective (masculine/neuter/feminine)
अङ्गकम् (aṅgakam) - body, physical form.
(noun)
Accusative, neuter, singular of aṅgaka
aṅgaka - body, limb, physical form; a small part.
अज्ञेन (ajñena) - by an ignorant one, by a fool.
(adjective)
Instrumental, masculine, singular of ajña
ajña - ignorant, foolish, unwise; an ignorant person.
Compound type : Nañ-Tatpuruṣa (a+jña)
  • a – not, non-, un-.
    prefix/indeclinable
  • jña – knowing, understanding; knower.
    adjective/noun (masculine)
    Root: √jñā
संतर्पयता (saṁtarpayatā) - by one who satisfies, by one who nourishes.
(adjective)
Instrumental, masculine, singular of saṃtarpayat
saṁtarpayat - satisfying, nourishing, gratifying.
Present Active Participle
Causative of √tṛp
Prefix: sam
Root: √tṛp (class 10)
किम् (kim) - what?
(pronoun)
Nominative, neuter, singular of kim
kim - what, which, why.
Note: acting as an adverbial interrogative
नाम (nāma) - indeed, truly, by name.
(indeclinable)
गुरुणा (guruṇā) - by a guru, by a teacher.
(noun)
Instrumental, masculine, singular of guru
guru - teacher, preceptor, spiritual guide (guru); heavy, important.
कृतम् (kṛtam) - done, accomplished, made.
(adjective)
Nominative, neuter, singular of kṛta
kṛta - done, made, accomplished, created.
Past Passive Participle
Root: √kṛ (class 8)