योगवासिष्ठः
yogavāsiṣṭhaḥ
-
book-6, chapter-128, verse-42
नेष्यसे यदि संसारचक्रावर्तभ्रमः शमम् ।
भरद्वाज उवाच ।
त्वयोक्तं सर्वमेवेदं ज्ञानं बुद्धं मया गुरो ॥ ४२ ॥
भरद्वाज उवाच ।
त्वयोक्तं सर्वमेवेदं ज्ञानं बुद्धं मया गुरो ॥ ४२ ॥
neṣyase yadi saṃsāracakrāvartabhramaḥ śamam ,
bharadvāja uvāca ,
tvayoktaṃ sarvamevedaṃ jñānaṃ buddhaṃ mayā guro 42
bharadvāja uvāca ,
tvayoktaṃ sarvamevedaṃ jñānaṃ buddhaṃ mayā guro 42
42.
na īṣyase yadi saṃsāra-cakra-āvarta-bhramaḥ śamam bharadvājaḥ
uvāca tvayā uktam sarvam eva idam jñānam buddham mayā guro
uvāca tvayā uktam sarvam eva idam jñānam buddham mayā guro
42.
yadi saṃsāra-cakra-āvarta-bhramaḥ śamam na īṣyase bharadvājaḥ
uvāca guro tvayā uktam idam sarvam jñānam mayā buddham
uvāca guro tvayā uktam idam sarvam jñānam mayā buddham
42.
If you do not desire an end to the delusion of the revolving cycle of transmigration (saṃsāra). Bharadvāja said: 'O teacher (guru), all this knowledge spoken by you has been understood by me.'
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- न (na) - not, no
- ईष्यसे (īṣyase) - you wish, you desire
- यदि (yadi) - if
- संसार-चक्र-आवर्त-भ्रमः (saṁsāra-cakra-āvarta-bhramaḥ) - the revolving delusion of the wheel of cyclic existence
- शमम् (śamam) - peace, cessation, tranquility
- भरद्वाजः (bharadvājaḥ) - Bharadvāja (name of a sage)
- उवाच (uvāca) - said, spoke
- त्वया (tvayā) - by you
- उक्तम् (uktam) - said, spoken
- सर्वम् (sarvam) - all, every
- एव (eva) - indeed, only, just
- इदम् (idam) - this
- ज्ञानम् (jñānam) - knowledge, wisdom
- बुद्धम् (buddham) - understood, known, enlightened
- मया (mayā) - by me
- गुरो (guro) - O teacher, O preceptor
Words meanings and morphology
न (na) - not, no
(indeclinable)
ईष्यसे (īṣyase) - you wish, you desire
(verb)
2nd person , singular, middle, present indicative (laṭ) of īṣ
Root: īṣ (class 1)
यदि (yadi) - if
(indeclinable)
संसार-चक्र-आवर्त-भ्रमः (saṁsāra-cakra-āvarta-bhramaḥ) - the revolving delusion of the wheel of cyclic existence
(noun)
Nominative, masculine, singular of saṃsāra-cakra-āvarta-bhrama
saṁsāra-cakra-āvarta-bhrama - the revolving delusion of the wheel of saṃsāra
Compound type : tatpurusha (saṃsāra+cakra+āvarta+bhrama)
- saṃsāra – cyclic existence, transmigration, wandering through successive states of existence
noun (masculine) - cakra – wheel, discus, circle, cycle
noun (neuter) - āvarta – turning, revolving, whirlpool, cycle
noun (masculine)
Prefix: ā
Root: vṛt (class 1) - bhrama – wandering, delusion, error, confusion
noun (masculine)
Root: bhram (class 1)
शमम् (śamam) - peace, cessation, tranquility
(noun)
Accusative, masculine, singular of śama
śama - peace, tranquility, cessation, calming
भरद्वाजः (bharadvājaḥ) - Bharadvāja (name of a sage)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of bharadvāja
bharadvāja - Bharadvāja (a revered Vedic sage, one of the seven ṛṣis)
उवाच (uvāca) - said, spoke
(verb)
3rd person , singular, active, perfect active (liṭ) of vac
Root: vac (class 2)
त्वया (tvayā) - by you
(pronoun)
Instrumental, singular of yuṣmad
yuṣmad - you
उक्तम् (uktam) - said, spoken
(adjective)
Nominative, neuter, singular of ukta
ukta - said, spoken
Past Passive Participle
Past passive participle of √vac (to speak).
Root: vac (class 2)
सर्वम् (sarvam) - all, every
(pronoun)
Nominative, neuter, singular of sarva
sarva - all, whole, every
एव (eva) - indeed, only, just
(indeclinable)
इदम् (idam) - this
(pronoun)
Nominative, neuter, singular of idam
idam - this, this here
ज्ञानम् (jñānam) - knowledge, wisdom
(noun)
Nominative, neuter, singular of jñāna
jñāna - knowledge, wisdom, understanding
बुद्धम् (buddham) - understood, known, enlightened
(adjective)
Nominative, neuter, singular of buddha
buddha - understood, known, awakened, enlightened
Past Passive Participle
Past passive participle of √budh (to know, to awaken).
Root: budh (class 1)
मया (mayā) - by me
(pronoun)
Instrumental, singular of mad
mad - I, me
गुरो (guro) - O teacher, O preceptor
(noun)
Vocative, masculine, singular of guru
guru - teacher, preceptor, spiritual guide, heavy, important