मार्कण्डेय-पुराणम्
mārkaṇḍeya-purāṇam
-
chapter-58, verse-11
वृषध्वजोऽञ्जनश्चैव जम्ब्वाख्यो मानवाचलः ।
शूर्पकर्णो व्याघ्रमुखः खर्मकः कर्वटाशनः ॥११॥
शूर्पकर्णो व्याघ्रमुखः खर्मकः कर्वटाशनः ॥११॥
11. vṛṣadhvajo'ñjanaścaiva jambvākhyo mānavācalaḥ .
śūrpakarṇo vyāghramukhaḥ kharmakaḥ karvaṭāśanaḥ.
śūrpakarṇo vyāghramukhaḥ kharmakaḥ karvaṭāśanaḥ.
11.
vṛṣadhvajaḥ añjanaḥ ca eva jambvākhyaḥ mānavācalaḥ
śūrpakarṇaḥ vyāghramukhaḥ kharmakaḥ karvaṭāśanaḥ
śūrpakarṇaḥ vyāghramukhaḥ kharmakaḥ karvaṭāśanaḥ
11.
Also included are Vṛṣadhvaja, Añjana, and the mountain named Jambvākhya, along with Mānavācala, Śūrpakarṇa, Vyāghramukha, Kharmaka, and Karvaṭāśana.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- वृषध्वजः (vṛṣadhvajaḥ) - a mountain or region named Vṛṣadhvaja (Vṛṣadhvaja (a proper name, literally 'bull-bannered'))
- अञ्जनः (añjanaḥ) - a mountain or region named Añjana (Añjana (a proper name, literally 'collyrium', also a mountain))
- च (ca) - connects Añjana with the preceding Vṛṣadhvaja (and, also)
- एव (eva) - emphasizes the preceding name (indeed, certainly, even)
- जम्ब्वाख्यः (jambvākhyaḥ) - a mountain or region named Jambvākhya (Jambvākhya (a proper name, literally 'named after Jambu'))
- मानवाचलः (mānavācalaḥ) - a mountain or region named Mānavācala (Mānavācala (a proper name, literally 'human mountain'))
- शूर्पकर्णः (śūrpakarṇaḥ) - a mountain or region named Śūrpakarṇa (Śūrpakarṇa (a proper name, literally 'winnowing-basket-eared'))
- व्याघ्रमुखः (vyāghramukhaḥ) - a mountain or region named Vyāghramukha (Vyāghramukha (a proper name, literally 'tiger-faced'))
- खर्मकः (kharmakaḥ) - a mountain or region named Kharmaka (Kharmaka (a proper name))
- कर्वटाशनः (karvaṭāśanaḥ) - a mountain or region named Karvaṭāśana, possibly referring to a difficult or dangerous area (Karvaṭāśana (a proper name, literally 'village-eating' or 'caravan-eating'))
Words meanings and morphology
वृषध्वजः (vṛṣadhvajaḥ) - a mountain or region named Vṛṣadhvaja (Vṛṣadhvaja (a proper name, literally 'bull-bannered'))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of vṛṣadhvaja
vṛṣadhvaja - one whose banner is a bull (an epithet of Śiva); name of a mountain or region
Compound type : bahuvrīhi (vṛṣa+dhvaja)
- vṛṣa – bull, chief, excellent
noun (masculine) - dhvaja – banner, flag, mark
noun (masculine)
अञ्जनः (añjanaḥ) - a mountain or region named Añjana (Añjana (a proper name, literally 'collyrium', also a mountain))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of añjana
añjana - collyrium, salve, ointment; name of a mythical elephant, a mountain, or a Gandharva
च (ca) - connects Añjana with the preceding Vṛṣadhvaja (and, also)
(indeclinable)
एव (eva) - emphasizes the preceding name (indeed, certainly, even)
(indeclinable)
जम्ब्वाख्यः (jambvākhyaḥ) - a mountain or region named Jambvākhya (Jambvākhya (a proper name, literally 'named after Jambu'))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of jambvākhya
jambvākhya - named after Jambu; a mountain
Compound type : bahuvrīhi (jambu+ākhya)
- jambu – rose-apple tree; name of a continent (Jambudvīpa)
noun (feminine) - ākhya – named, called; name, designation
adjective (masculine)
from ā-khyā (to tell, name)
Prefix: ā
Root: khyā (class 2)
Note: Compound of Jambu (rose-apple) and ākhya (named).
मानवाचलः (mānavācalaḥ) - a mountain or region named Mānavācala (Mānavācala (a proper name, literally 'human mountain'))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of mānavācala
mānavācala - human mountain; name of a mountain
Compound type : karmadhāraya (mānava+acala)
- mānava – human, belonging to Manu; a man
adjective (masculine) - acala – immovable; a mountain
noun (masculine)
a- (not) + cala (moving)
Prefix: a
Root: cal (class 1)
Note: Compound of mānava (human) and acala (mountain).
शूर्पकर्णः (śūrpakarṇaḥ) - a mountain or region named Śūrpakarṇa (Śūrpakarṇa (a proper name, literally 'winnowing-basket-eared'))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of śūrpakarṇa
śūrpakarṇa - having ears like a winnowing basket; name of a mountain or a demon
Compound type : bahuvrīhi (śūrpa+karṇa)
- śūrpa – winnowing basket
noun (neuter) - karṇa – ear
noun (masculine)
Note: Compound of śūrpa (winnowing basket) and karṇa (ear).
व्याघ्रमुखः (vyāghramukhaḥ) - a mountain or region named Vyāghramukha (Vyāghramukha (a proper name, literally 'tiger-faced'))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of vyāghramukha
vyāghramukha - tiger-faced; name of a mountain, a demon, or a country
Compound type : bahuvrīhi (vyāghra+mukha)
- vyāghra – tiger
noun (masculine) - mukha – face, mouth, opening
noun (neuter)
Note: Compound of vyāghra (tiger) and mukha (face).
खर्मकः (kharmakaḥ) - a mountain or region named Kharmaka (Kharmaka (a proper name))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of kharmaka
kharmaka - name of a mountain or region
कर्वटाशनः (karvaṭāśanaḥ) - a mountain or region named Karvaṭāśana, possibly referring to a difficult or dangerous area (Karvaṭāśana (a proper name, literally 'village-eating' or 'caravan-eating'))
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of karvaṭāśana
karvaṭāśana - eating villages/caravans; name of a mountain
Compound type : tatpuruṣa (karvaṭa+aśana)
- karvaṭa – village, market town, caravan
noun (masculine) - aśana – eating, food, consuming
noun (neuter)
from root aś (to eat)
Root: aś (class 9)
Note: Compound of karvaṭa (village/caravan) and aśana (eating/consuming).