महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-7, chapter-141, verse-22
क्षुरप्रैरर्धचन्द्रैश्च नाराचैः सशिलीमुखैः ।
वराहकर्णैर्नालीकैस्तीक्ष्णैश्चापि विकर्णिभिः ॥२२॥
वराहकर्णैर्नालीकैस्तीक्ष्णैश्चापि विकर्णिभिः ॥२२॥
22. kṣuraprairardhacandraiśca nārācaiḥ saśilīmukhaiḥ ,
varāhakarṇairnālīkaistīkṣṇaiścāpi vikarṇibhiḥ.
varāhakarṇairnālīkaistīkṣṇaiścāpi vikarṇibhiḥ.
22.
kṣurapraiḥ ardhacandraiḥ ca nārācaiḥ saśilīmukhaiḥ
varāhakarṇaiḥ nālīkaiḥ tīkṣṇaiḥ ca api vikarṇibhiḥ
varāhakarṇaiḥ nālīkaiḥ tīkṣṇaiḥ ca api vikarṇibhiḥ
22.
kṣurapraiḥ ca ardhacandraiḥ nārācaiḥ saśilīmukhaiḥ
varāhakarṇaiḥ nālīkaiḥ ca api tīkṣṇaiḥ vikarṇibhiḥ
varāhakarṇaiḥ nālīkaiḥ ca api tīkṣṇaiḥ vikarṇibhiḥ
22.
He struck him with razor-edged arrows, crescent-shaped arrows, iron arrows, arrows with sharp tips, boar-ear-shaped arrows, tubular arrows, and also with sharp, broad-headed arrows.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- क्षुरप्रैः (kṣurapraiḥ) - by razor-edged arrows
- अर्धचन्द्रैः (ardhacandraiḥ) - by half-moon arrows, by crescent-shaped arrows
- च (ca) - and
- नाराचैः (nārācaiḥ) - by iron arrows, by steel arrows
- सशिलीमुखैः (saśilīmukhaiḥ) - by arrows with sharp points, by bee-headed arrows
- वराहकर्णैः (varāhakarṇaiḥ) - by boar-ear shaped arrows
- नालीकैः (nālīkaiḥ) - by tubular arrows, by reed arrows
- तीक्ष्णैः (tīkṣṇaiḥ) - by sharp, by keen
- च (ca) - and
- अपि (api) - also, even
- विकर्णिभिः (vikarṇibhiḥ) - by broad-headed arrows, by arrows with detached ears/wings
Words meanings and morphology
क्षुरप्रैः (kṣurapraiḥ) - by razor-edged arrows
(noun)
Instrumental, masculine, plural of kṣurapra
kṣurapra - razor-edged arrow
Compound of kṣura (razor) and pra (forward/sharp point), a specific type of arrow.
Compound type : karmadhāraya (kṣura+pra)
- kṣura – razor, knife
noun (masculine)
Root: kṣur (class 1) - pra – front, tip, excellence
noun (masculine)
Here used as a noun meaning tip or point, indicating the sharpness or form of the arrow. Though commonly a prefix, here it forms a specific noun with kṣura.
Note: A type of arrow.
अर्धचन्द्रैः (ardhacandraiḥ) - by half-moon arrows, by crescent-shaped arrows
(noun)
Instrumental, masculine, plural of ardhacandra
ardhacandra - half-moon, crescent-shaped
Compound of ardha (half) and candra (moon). Used to describe a type of arrow.
Compound type : karmadhāraya (ardha+candra)
- ardha – half, part
adjective (masculine) - candra – moon
noun (masculine)
Root: cand (class 1)
Note: A type of arrow.
च (ca) - and
(indeclinable)
Conjunction.
नाराचैः (nārācaiḥ) - by iron arrows, by steel arrows
(noun)
Instrumental, masculine, plural of nārāca
nārāca - iron arrow, steel arrow
A heavy type of arrow made of iron.
Note: A type of arrow.
सशिलीमुखैः (saśilīmukhaiḥ) - by arrows with sharp points, by bee-headed arrows
(noun)
Instrumental, masculine, plural of saśilīmukha
saśilīmukha - an arrow with a very sharp point (like a bee's sting)
Compound meaning 'with bee-like mouth/point'. Śilīmukha alone means 'bee' or 'arrow'. 'Sa-' prefix indicates 'with' or 'possessing'.
Compound type : bahuvrihi (sa+śilīmukha)
- sa – with, possessing
prefix - śilīmukha – bee, arrow
noun (masculine)
'Pointed mouth' - applied to both bees and arrows.
Note: A type of arrow.
वराहकर्णैः (varāhakarṇaiḥ) - by boar-ear shaped arrows
(noun)
Instrumental, masculine, plural of varāhakarṇa
varāhakarṇa - boar-ear shaped (arrow)
Compound meaning 'boar's ear.' Used to describe a specific type of arrow. Bahuvrihi is implied (an arrow having boar's ear shape).
Compound type : bahuvrihi (varāha+karṇa)
- varāha – boar, wild pig
noun (masculine)
Root: vṛ (class 10) - karṇa – ear
noun (masculine)
Root: kṛ (class 8)
Note: A type of arrow.
नालीकैः (nālīkaiḥ) - by tubular arrows, by reed arrows
(noun)
Instrumental, masculine, plural of nālīka
nālīka - tubular arrow, reed arrow
An arrow with a hollow shaft, or a particular kind of missile. From nālī (tube, stalk).
Note: A type of arrow.
तीक्ष्णैः (tīkṣṇaiḥ) - by sharp, by keen
(adjective)
Instrumental, masculine, plural of tīkṣṇa
tīkṣṇa - sharp, keen, fierce
From root tij (to sharpen).
Root: tij (class 6)
च (ca) - and
(indeclinable)
Conjunction.
अपि (api) - also, even
(indeclinable)
Particle of emphasis or addition.
विकर्णिभिः (vikarṇibhiḥ) - by broad-headed arrows, by arrows with detached ears/wings
(noun)
Instrumental, masculine, plural of vikarṇin
vikarṇin - broad-headed (arrow), having feathers/wings
From vi (denoting separation/expansion) and karṇa (ear/wing). Refers to arrows with broad heads or well-feathered shafts.
Compound type : tatpuruṣa (vi+karṇin)
- vi – apart, asunder, distinct
prefix - karṇin – having ears, winged
adjective (masculine)
From karṇa (ear/wing) with possessive suffix -in.
Note: A type of arrow.