महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-8, chapter-14, verse-42
कबन्धैः शोणितादिग्धैश्छिन्नगात्रशिरोधरैः ।
भूर्भाति भरतश्रेष्ठ शान्तार्चिर्भिरिवाग्निभिः ॥४२॥
भूर्भाति भरतश्रेष्ठ शान्तार्चिर्भिरिवाग्निभिः ॥४२॥
42. kabandhaiḥ śoṇitādigdhaiśchinnagātraśirodharaiḥ ,
bhūrbhāti bharataśreṣṭha śāntārcirbhirivāgnibhiḥ.
bhūrbhāti bharataśreṣṭha śāntārcirbhirivāgnibhiḥ.
42.
kabandhaiḥ śoṇitādigdhaiḥ chinna-gātra-śirodharaiḥ
bhūḥ bhāti bharataśreṣṭha śāntārcibhiḥ iva agnibhiḥ
bhūḥ bhāti bharataśreṣṭha śāntārcibhiḥ iva agnibhiḥ
42.
bharataśreṣṭha bhūḥ śoṇitādigdhaiḥ chinna-gātra-śirodharaiḥ
kabandhaiḥ śāntārcibhiḥ agnibhiḥ iva bhāti
kabandhaiḥ śāntārcibhiḥ agnibhiḥ iva bhāti
42.
O best of Bharatas, the earth gleams with headless trunks, smeared with blood and with severed limbs and heads, resembling fires whose flames have been extinguished.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- कबन्धैः (kabandhaiḥ) - by headless trunks, by torsos
- शोणितादिग्धैः (śoṇitādigdhaiḥ) - smeared with blood
- छिन्न-गात्र-शिरोधरैः (chinna-gātra-śirodharaiḥ) - with severed limbs and heads/necks
- भूः (bhūḥ) - earth
- भाति (bhāti) - shines, gleams, appears
- भरतश्रेष्ठ (bharataśreṣṭha) - O best of Bharatas
- शान्तार्चिभिः (śāntārcibhiḥ) - by those with extinguished flames
- इव (iva) - like, as if
- अग्निभिः (agnibhiḥ) - by fires
Words meanings and morphology
कबन्धैः (kabandhaiḥ) - by headless trunks, by torsos
(noun)
Instrumental, masculine, plural of kabandha
kabandha - headless trunk, torso
शोणितादिग्धैः (śoṇitādigdhaiḥ) - smeared with blood
(adjective)
Instrumental, masculine, plural of śoṇitādigdha
śoṇitādigdha - smeared with blood
Compound type : tatpuruṣa (śoṇita+ādigdha)
- śoṇita – blood, red
noun (neuter) - ādigdha – smeared, covered
adjective
Past Passive Participle
Prefix: ā
Root: √dih
छिन्न-गात्र-शिरोधरैः (chinna-gātra-śirodharaiḥ) - with severed limbs and heads/necks
(adjective)
Instrumental, masculine, plural of chinna-gātra-śirodhara
chinna-gātra-śirodhara - having severed limbs and heads/necks
Compound type : bahuvrīhi (chinna+gātra+śirodhara)
- chinna – severed, cut
adjective
Past Passive Participle
Root: √chid - gātra – body, limb
noun (neuter) - śirodhara – neck, head-holder
noun (masculine)
भूः (bhūḥ) - earth
(noun)
Nominative, feminine, singular of bhū
bhū - earth, ground
भाति (bhāti) - shines, gleams, appears
(verb)
3rd person , singular, active, present (lat) of √bhā
Root: √bhā (class 2)
भरतश्रेष्ठ (bharataśreṣṭha) - O best of Bharatas
(proper noun)
Vocative, masculine, singular of bharataśreṣṭha
bharataśreṣṭha - best of Bharatas
Compound type : tatpuruṣa (bharata+śreṣṭha)
- bharata – descendant of Bharata, a name
proper noun (masculine) - śreṣṭha – best, most excellent
adjective
superlative of praśasya
शान्तार्चिभिः (śāntārcibhiḥ) - by those with extinguished flames
(adjective)
Instrumental, masculine, plural of śāntārci
śāntārci - having extinguished flames
Compound type : bahuvrīhi (śānta+arci)
- śānta – extinguished, calmed
adjective
Past Passive Participle
Root: √śam - arci – flame, ray
noun (masculine/neuter)
इव (iva) - like, as if
(indeclinable)
अग्निभिः (agnibhiḥ) - by fires
(noun)
Instrumental, masculine, plural of agni
agni - fire