मार्कण्डेय-पुराणम्
mārkaṇḍeya-purāṇam
-
chapter-4, verse-2
इत्यृषेर्वचनं श्रुत्वा मार्कण्डेयस्य जैमिनिः ।
जगाम विन्ध्यशिखरं यत्र ते धर्मपक्षिणः ॥२॥
जगाम विन्ध्यशिखरं यत्र ते धर्मपक्षिणः ॥२॥
2. ityṛṣervacanaṃ śrutvā mārkaṇḍeyasya jaiminiḥ .
jagāma vindhyaśikharaṃ yatra te dharmapakṣiṇaḥ.
jagāma vindhyaśikharaṃ yatra te dharmapakṣiṇaḥ.
2.
iti ṛṣeḥ vacanam śrutvā mārkaṇḍeyasya jaiminiḥ
jagāma vindhyaśikharam yatra te dharmapakṣiṇaḥ
jagāma vindhyaśikharam yatra te dharmapakṣiṇaḥ
2.
Having heard these words from the sage Mārkaṇḍeya, Jaimini went to the Vindhya mountain peak, where those birds embodying natural law (dharma) resided.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- इति (iti) - thus, so, in this manner
- ऋषेः (ṛṣeḥ) - of the sage, from the sage
- वचनम् (vacanam) - word, statement, speech
- श्रुत्वा (śrutvā) - having heard
- मार्कण्डेयस्य (mārkaṇḍeyasya) - of Mārkaṇḍeya
- जैमिनिः (jaiminiḥ) - Jaimini
- जगाम (jagāma) - went
- विन्ध्यशिखरम् (vindhyaśikharam) - to the peak of the Vindhya mountain
- यत्र (yatra) - where, in which place
- ते (te) - they, those
- धर्मपक्षिणः (dharmapakṣiṇaḥ) - birds of natural law, righteous birds
Words meanings and morphology
इति (iti) - thus, so, in this manner
(indeclinable)
ऋषेः (ṛṣeḥ) - of the sage, from the sage
(noun)
Genitive, masculine, singular of ṛṣi
ṛṣi - sage, seer, inspired poet
वचनम् (vacanam) - word, statement, speech
(noun)
Accusative, neuter, singular of vacana
vacana - speaking, utterance, word, statement
verbal noun
from root vac (to speak)
Root: vac (class 2)
Note: Can also be nominative singular neuter.
श्रुत्वा (śrutvā) - having heard
(indeclinable)
absolutive (gerund)
from root śru (to hear) with suffix -tvā
Root: śru (class 5)
मार्कण्डेयस्य (mārkaṇḍeyasya) - of Mārkaṇḍeya
(proper noun)
Genitive, masculine, singular of mārkaṇḍeya
mārkaṇḍeya - Mārkaṇḍeya (name of a sage)
जैमिनिः (jaiminiḥ) - Jaimini
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of jaimini
jaimini - Jaimini (name of a sage)
जगाम (jagāma) - went
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (lit) of gam
Perfect Active
from root gam (to go), perfect tense, 3rd person singular
Root: gam (class 1)
विन्ध्यशिखरम् (vindhyaśikharam) - to the peak of the Vindhya mountain
(noun)
Accusative, neuter, singular of vindhyaśikhara
vindhyaśikhara - Vindhya peak, summit of the Vindhya mountain
Compound type : tatpuruṣa (vindhya+śikhara)
- vindhya – Vindhya (name of a mountain range)
proper noun (masculine) - śikhara – peak, summit, top
noun (neuter)
Note: Can also be nominative singular neuter.
यत्र (yatra) - where, in which place
(indeclinable)
ते (te) - they, those
(pronoun)
Nominative, masculine, plural of tad
tad - that, those
धर्मपक्षिणः (dharmapakṣiṇaḥ) - birds of natural law, righteous birds
(noun)
Nominative, masculine, plural of dharmapakṣin
dharmapakṣin - bird of natural law, righteous bird
Compound type : tatpuruṣa (dharma+pakṣin)
- dharma – natural law, righteousness, duty, constitution
noun (masculine) - pakṣin – bird, winged creature
noun (masculine)