मार्कण्डेय-पुराणम्
mārkaṇḍeya-purāṇam
-
chapter-82, verse-25
क्षीरोदश्चामलं हारमजरे च तथाम्बरे ।
चूडामणिं तथा दिव्यं कुण्डले कटकानि च ॥२५॥
चूडामणिं तथा दिव्यं कुण्डले कटकानि च ॥२५॥
25. kṣīrodaścāmalaṃ hāramajare ca tathāmbare .
cūḍāmaṇiṃ tathā divyaṃ kuṇḍale kaṭakāni ca.
cūḍāmaṇiṃ tathā divyaṃ kuṇḍale kaṭakāni ca.
25.
kṣīrodaḥ ca amalam hāram ajare ca tathā ambare
cūḍāmaṇim tathā divyam kuṇḍale kaṭakāni ca
cūḍāmaṇim tathā divyam kuṇḍale kaṭakāni ca
25.
And the Milk Ocean (kṣīroda) gave a spotless (amala) necklace (hāra), and also two imperishable (ajara) garments (ambara). He also gave a divine crest-jewel (cūḍāmaṇi), earrings (kuṇḍala), and bracelets (kaṭaka).
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- क्षीरोदः (kṣīrodaḥ) - the Milk Ocean (kṣīroda) (Milk Ocean)
- च (ca) - and (and, also)
- अमलम् (amalam) - a spotless (spotless, pure, faultless)
- हारम् (hāram) - necklace (necklace, garland)
- अजरे (ajare) - two imperishable (imperishable, undecaying (dual))
- च (ca) - and (and, also)
- तथा (tathā) - also (thus, so, also, similarly)
- अम्बरे (ambare) - two garments (ambara) (garments, clothes (dual))
- चूडामणिम् (cūḍāmaṇim) - a crest-jewel (cūḍāmaṇi) (crest-jewel, head-jewel)
- तथा (tathā) - also (thus, so, also, similarly)
- दिव्यम् (divyam) - divine (divine, heavenly, celestial)
- कुण्डले (kuṇḍale) - earrings (kuṇḍala) (earrings (dual))
- कटकानि (kaṭakāni) - bracelets (kaṭaka) (bracelets, rings (plural))
- च (ca) - and (and, also)
Words meanings and morphology
क्षीरोदः (kṣīrodaḥ) - the Milk Ocean (kṣīroda) (Milk Ocean)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of kṣīroda
kṣīroda - the ocean of milk (one of the seven mythical oceans), Milk Ocean
Compound type : tatpuruṣa (kṣīra+uda)
- kṣīra – milk
noun (neuter) - uda – water, ocean
noun (neuter)
च (ca) - and (and, also)
(indeclinable)
अमलम् (amalam) - a spotless (spotless, pure, faultless)
(adjective)
Accusative, masculine, singular of amala
amala - spotless, pure, clean, clear, faultless
Compound type : bahuvrīhi (a+mala)
- a – not, un-, without
indeclinable - mala – dirt, impurity, stain, filth
noun (masculine)
Note: Agrees with `hāram`.
हारम् (hāram) - necklace (necklace, garland)
(noun)
Accusative, masculine, singular of hāra
hāra - a necklace, string of pearls, garland
अजरे (ajare) - two imperishable (imperishable, undecaying (dual))
(adjective)
Accusative, neuter, dual of ajara
ajara - not growing old, undecaying, imperishable, eternal
Compound type : bahuvrīhi (a+jara)
- a – not, un-, without
indeclinable - jara – decay, old age
noun (feminine)
Root: jṛ (class 1)
Note: Agrees with `ambare` (dual garments).
च (ca) - and (and, also)
(indeclinable)
तथा (tathā) - also (thus, so, also, similarly)
(indeclinable)
अम्बरे (ambare) - two garments (ambara) (garments, clothes (dual))
(noun)
Accusative, neuter, dual of ambara
ambara - garment, cloth, sky, atmosphere
चूडामणिम् (cūḍāmaṇim) - a crest-jewel (cūḍāmaṇi) (crest-jewel, head-jewel)
(noun)
Accusative, masculine, singular of cūḍāmaṇi
cūḍāmaṇi - a crest-jewel, a gem worn on the head or in a diadem
Compound type : tatpuruṣa (cūḍā+maṇi)
- cūḍā – crest, top-knot, tuft of hair on the crown of the head
noun (feminine) - maṇi – jewel, gem, precious stone
noun (masculine)
तथा (tathā) - also (thus, so, also, similarly)
(indeclinable)
दिव्यम् (divyam) - divine (divine, heavenly, celestial)
(adjective)
Accusative, masculine, singular of divya
divya - divine, heavenly, celestial, supernatural, excellent
Root: div (class 4)
Note: Agrees with `cūḍāmaṇim`.
कुण्डले (kuṇḍale) - earrings (kuṇḍala) (earrings (dual))
(noun)
Accusative, neuter, dual of kuṇḍala
kuṇḍala - an earring, a ring, a coil, a circle
कटकानि (kaṭakāni) - bracelets (kaṭaka) (bracelets, rings (plural))
(noun)
Accusative, neuter, plural of kaṭaka
kaṭaka - a bracelet, a ring, a chain, a girdle
च (ca) - and (and, also)
(indeclinable)