महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-8, chapter-44, verse-3
संजय उवाच ।
दृष्ट्वा भीमं महाबाहुं सूतपुत्रः प्रतापवान् ।
क्रोधरक्तेक्षणो राजन्भीमसेनमुपाद्रवत् ॥३॥
दृष्ट्वा भीमं महाबाहुं सूतपुत्रः प्रतापवान् ।
क्रोधरक्तेक्षणो राजन्भीमसेनमुपाद्रवत् ॥३॥
3. saṁjaya uvāca ,
dṛṣṭvā bhīmaṁ mahābāhuṁ sūtaputraḥ pratāpavān ,
krodharaktekṣaṇo rājanbhīmasenamupādravat.
dṛṣṭvā bhīmaṁ mahābāhuṁ sūtaputraḥ pratāpavān ,
krodharaktekṣaṇo rājanbhīmasenamupādravat.
3.
sañjaya uvāca dṛṣṭvā bhīmam mahābāhum sūtaputraḥ
pratāpavān krodharaktekṣaṇaḥ rājan bhīmasenam upādravat
pratāpavān krodharaktekṣaṇaḥ rājan bhīmasenam upādravat
3.
sañjaya uvāca rājan bhīmam mahābāhum dṛṣṭvā pratāpavān
sūtaputraḥ krodharaktekṣaṇaḥ bhīmasenam upādravat
sūtaputraḥ krodharaktekṣaṇaḥ bhīmasenam upādravat
3.
Sañjaya said: "O King, upon seeing the mighty-armed Bhīma, the powerful son of Sūta (Karṇa), his eyes red with anger, charged towards Bhīmasena."
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- सञ्जय (sañjaya) - Sañjaya (Dhṛtarāṣṭra's charioteer) (Sañjaya)
- उवाच (uvāca) - said, spoke
- दृष्ट्वा (dṛṣṭvā) - having seen, after seeing
- भीमम् (bhīmam) - Bhīma (one of the Pāṇḍavas) (Bhīma)
- महाबाहुम् (mahābāhum) - mighty-armed
- सूतपुत्रः (sūtaputraḥ) - Karṇa (adopted son of Adhiratha, a charioteer) (son of Sūta)
- प्रतापवान् (pratāpavān) - powerful, glorious, mighty
- क्रोधरक्तेक्षणः (krodharaktekṣaṇaḥ) - with eyes red with anger
- राजन् (rājan) - O King
- भीमसेनम् (bhīmasenam) - Bhīmasena (another name for Bhīma) (Bhīmasena)
- उपाद्रवत् (upādravat) - rushed towards, attacked
Words meanings and morphology
सञ्जय (sañjaya) - Sañjaya (Dhṛtarāṣṭra's charioteer) (Sañjaya)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of sañjaya
sañjaya - Sañjaya (a proper name)
उवाच (uvāca) - said, spoke
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (lit) of vac
Root: vac (class 2)
दृष्ट्वा (dṛṣṭvā) - having seen, after seeing
(indeclinable)
Absolutive (Gerund)
Root: dṛś (class 1)
भीमम् (bhīmam) - Bhīma (one of the Pāṇḍavas) (Bhīma)
(proper noun)
Accusative, masculine, singular of bhīma
bhīma - Bhīma (a proper name)
महाबाहुम् (mahābāhum) - mighty-armed
(adjective)
Accusative, masculine, singular of mahābāhu
mahābāhu - mighty-armed, strong-armed
Compound type : bahuvrihi (mahā+bāhu)
- mahā – great, mighty
adjective - bāhu – arm
noun (masculine)
सूतपुत्रः (sūtaputraḥ) - Karṇa (adopted son of Adhiratha, a charioteer) (son of Sūta)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of sūtaputra
sūtaputra - son of a charioteer
Compound type : tatpurusha (sūta+putra)
- sūta – charioteer
noun (masculine) - putra – son
noun (masculine)
प्रतापवान् (pratāpavān) - powerful, glorious, mighty
(adjective)
Nominative, masculine, singular of pratāpavat
pratāpavat - powerful, glorious, mighty
क्रोधरक्तेक्षणः (krodharaktekṣaṇaḥ) - with eyes red with anger
(adjective)
Nominative, masculine, singular of krodharaktekṣaṇa
krodharaktekṣaṇa - having eyes red with anger
Compound type : bahuvrihi (krodha+rakta+īkṣaṇa)
- krodha – anger, wrath
noun (masculine) - rakta – red, colored
adjective
Past Passive Participle
Root: rañj - īkṣaṇa – eye, seeing
noun (neuter)
Root: īkṣ (class 1)
राजन् (rājan) - O King
(noun)
Vocative, masculine, singular of rājan
rājan - king
भीमसेनम् (bhīmasenam) - Bhīmasena (another name for Bhīma) (Bhīmasena)
(proper noun)
Accusative, masculine, singular of bhīmasena
bhīmasena - Bhīmasena (a proper name)
उपाद्रवत् (upādravat) - rushed towards, attacked
(verb)
3rd person , singular, active, imperfect (laṅ) of dru
Prefix: upa
Root: dru (class 1)