योगवासिष्ठः
yogavāsiṣṭhaḥ
-
book-7, chapter-134, verse-7
स्फुरन्नानायुधाकारकचज्झणझणध्वनि ।
शतखण्डं खगानीकं कुर्वाणा व्योमकोटरे ॥ ७ ॥
शतखण्डं खगानीकं कुर्वाणा व्योमकोटरे ॥ ७ ॥
sphurannānāyudhākārakacajjhaṇajhaṇadhvani ,
śatakhaṇḍaṃ khagānīkaṃ kurvāṇā vyomakoṭare 7
śatakhaṇḍaṃ khagānīkaṃ kurvāṇā vyomakoṭare 7
7.
sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani
śatakhaṇḍam khagānīkam kurvāṇā vyomakoṭare
śatakhaṇḍam khagānīkam kurvāṇā vyomakoṭare
7.
vyomakoṭare kurvāṇā khagānīkam śatakhaṇḍam
sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani
sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani
7.
She makes a resounding clanging noise from various flashing and glittering weapons, tearing the host of flying beings into a hundred pieces within the hollow of the sky.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- स्फुरन्नानायुधाकरकचज्झणझणध्वनि (sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani) - whose clanging sound is made by various flashing and glittering weapons
- शतखण्डम् (śatakhaṇḍam) - into a hundred pieces, a hundred fragments
- खगानीकम् (khagānīkam) - the host of flying beings, the multitude of birds (or celestial beings/enemies)
- कुर्वाणा (kurvāṇā) - making, doing, creating
- व्योमकोटरे (vyomakoṭare) - in the cavity of the sky, in the hollow of the sky
Words meanings and morphology
स्फुरन्नानायुधाकरकचज्झणझणध्वनि (sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani) - whose clanging sound is made by various flashing and glittering weapons
(adjective)
Nominative, feminine, singular of sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani
sphurannānāyudhākarakacajjhaṇajhaṇadhvani - having a clanging sound from the glittering and flashing forms of various weapons
Compound type : bahuvrīhi (sphurat+nānā+āyudha+ākāra+kacat+jhaṇajhaṇa+dhvani)
- sphurat – flashing, trembling, throbbing
adjective (masculine)
Present Active Participle
Derived from √sphur (to throb, flash).
Root: sphur (class 6) - nānā – various, diverse, manifold
indeclinable - āyudha – weapon, implement
noun (neuter) - ākāra – form, shape, appearance
noun (masculine) - kacat – glittering, shining
adjective (masculine)
Present Active Participle
Derived from √kac (to shine, glitter).
Root: kac (class 1) - jhaṇajhaṇa – clanging, tinkling sound (onomatopoeia)
noun (masculine)
Onomatopoeic word for a metallic sound. - dhvani – sound, noise, tone
noun (masculine)
Root: dhvan (class 1)
Note: Feminine nominative singular, describing the Goddess.
शतखण्डम् (śatakhaṇḍam) - into a hundred pieces, a hundred fragments
(noun)
Accusative, neuter, singular of śatakhaṇḍa
śatakhaṇḍa - a hundred pieces, a hundred fragments
Compound type : karmadhāraya (śata+khaṇḍa)
- śata – hundred
numeral (neuter) - khaṇḍa – piece, fragment, part
noun (neuter)
Note: Functions adverbially to describe the state into which the 'khagānīkam' is turned.
खगानीकम् (khagānīkam) - the host of flying beings, the multitude of birds (or celestial beings/enemies)
(noun)
Accusative, neuter, singular of khagānīka
khagānīka - host of sky-goers; multitude of birds or flying beings
Compound type : tatpuruṣa (khaga+anīka)
- khaga – sky-goer, bird, celestial being
noun (masculine)
Derived from 'kha' (sky) + √gam (to go).
Root: gam (class 1) - anīka – army, host, multitude
noun (neuter)
Note: Object of 'kurvāṇā'.
कुर्वाणा (kurvāṇā) - making, doing, creating
(adjective)
Nominative, feminine, singular of kurvāṇa
kurvāṇa - making, doing, performing
Present Middle Participle
Derived from √kṛ (to do, make).
Root: kṛ (class 8)
Note: Feminine nominative singular, describing the Goddess.
व्योमकोटरे (vyomakoṭare) - in the cavity of the sky, in the hollow of the sky
(noun)
Locative, neuter, singular of vyomakoṭara
vyomakoṭara - cavity of the sky; hollow of the sky
Compound type : tatpuruṣa (vyoma+koṭara)
- vyoma – sky, space, ether
noun (neuter) - koṭara – cavity, hollow, hole
noun (neuter)
Note: Locative singular, indicating location.