महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-3, chapter-218, verse-1
मार्कण्डेय उवाच ।
उपविष्टं ततः स्कन्दं हिरण्यकवचस्रजम् ।
हिरण्यचूडमुकुटं हिरण्याक्षं महाप्रभम् ॥१॥
उपविष्टं ततः स्कन्दं हिरण्यकवचस्रजम् ।
हिरण्यचूडमुकुटं हिरण्याक्षं महाप्रभम् ॥१॥
1. mārkaṇḍeya uvāca ,
upaviṣṭaṁ tataḥ skandaṁ hiraṇyakavacasrajam ,
hiraṇyacūḍamukuṭaṁ hiraṇyākṣaṁ mahāprabham.
upaviṣṭaṁ tataḥ skandaṁ hiraṇyakavacasrajam ,
hiraṇyacūḍamukuṭaṁ hiraṇyākṣaṁ mahāprabham.
1.
mārkaṇḍeyaḥ uvāca upaviṣṭam tataḥ skandam hiraṇyakavacasrajam
hiraṇyacūḍamukuṭam hiraṇyākṣam mahāprabham
hiraṇyacūḍamukuṭam hiraṇyākṣam mahāprabham
1.
Mārkaṇḍeya said: Then (he saw) Skanda seated, wearing a golden armor and garland, with a golden crest and crown, golden-eyed, and greatly radiant.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- मार्कण्डेयः (mārkaṇḍeyaḥ) - Mārkaṇḍeya
- उवाच (uvāca) - said, spoke
- उपविष्टम् (upaviṣṭam) - Skanda seated (seated, sat down)
- ततः (tataḥ) - then, thereafter, from there
- स्कन्दम् (skandam) - Skanda, the god of war, son of Shiva (Skanda)
- हिरण्यकवचस्रजम् (hiraṇyakavacasrajam) - wearing a golden armor and garland
- हिरण्यचूडमुकुटम् (hiraṇyacūḍamukuṭam) - with a golden crest and crown
- हिरण्याक्षम् (hiraṇyākṣam) - golden-eyed
- महाप्रभम् (mahāprabham) - greatly radiant, of great splendor
Words meanings and morphology
मार्कण्डेयः (mārkaṇḍeyaḥ) - Mārkaṇḍeya
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of mārkaṇḍeya
mārkaṇḍeya - Mārkaṇḍeya (name of a sage)
उवाच (uvāca) - said, spoke
(verb)
3rd person , singular, active, past perfect (lit) of vac
Perfect
Irregular perfect form of the root vac.
Root: vac (class 2)
उपविष्टम् (upaviṣṭam) - Skanda seated (seated, sat down)
(adjective)
Accusative, masculine, singular of upaviṣṭa
upaviṣṭa - seated, sat down
Past Passive Participle
Derived from the root viś with the upasarga upa.
Prefix: upa
Root: viś (class 6)
Note: Modifies 'skandam'.
ततः (tataḥ) - then, thereafter, from there
(indeclinable)
स्कन्दम् (skandam) - Skanda, the god of war, son of Shiva (Skanda)
(proper noun)
Accusative, masculine, singular of skanda
skanda - Skanda (name of the god of war, son of Shiva)
हिरण्यकवचस्रजम् (hiraṇyakavacasrajam) - wearing a golden armor and garland
(adjective)
Accusative, masculine, singular of hiraṇyakavacasraj
hiraṇyakavacasraj - wearing a golden armor and garland
Compound type : bahuvrīhi (hiraṇya+kavaca+sraj)
- hiraṇya – gold, golden
noun (neuter) - kavaca – armor, cuirass
noun (masculine) - sraj – garland, wreath
noun (feminine)
Note: Modifies 'skandam'.
हिरण्यचूडमुकुटम् (hiraṇyacūḍamukuṭam) - with a golden crest and crown
(adjective)
Accusative, masculine, singular of hiraṇyacūḍamukuṭa
hiraṇyacūḍamukuṭa - having a golden crest and crown
Compound type : bahuvrīhi (hiraṇya+cūḍa+mukuṭa)
- hiraṇya – gold, golden
noun (neuter) - cūḍa – crest, top-knot
noun (masculine) - mukuṭa – crown, diadem
noun (masculine)
Note: Modifies 'skandam'.
हिरण्याक्षम् (hiraṇyākṣam) - golden-eyed
(adjective)
Accusative, masculine, singular of hiraṇyākṣa
hiraṇyākṣa - golden-eyed
Compound type : bahuvrīhi (hiraṇya+akṣa)
- hiraṇya – gold, golden
noun (neuter) - akṣa – eye
noun (neuter)
Note: Modifies 'skandam'.
महाप्रभम् (mahāprabham) - greatly radiant, of great splendor
(adjective)
Accusative, masculine, singular of mahāprabha
mahāprabha - of great splendor or radiance
Compound type : bahuvrīhi (mahā+prabha)
- mahā – great, large, mighty
adjective (masculine) - prabha – light, splendor, radiance
noun (masculine)
Note: Modifies 'skandam'.