महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-7, chapter-121, verse-32
स तु गाण्डीवनिर्मुक्तः शरः श्येन इवाशुगः ।
शकुन्तमिव वृक्षाग्रात्सैन्धवस्य शिरोऽहरत् ॥३२॥
शकुन्तमिव वृक्षाग्रात्सैन्धवस्य शिरोऽहरत् ॥३२॥
32. sa tu gāṇḍīvanirmuktaḥ śaraḥ śyena ivāśugaḥ ,
śakuntamiva vṛkṣāgrātsaindhavasya śiro'harat.
śakuntamiva vṛkṣāgrātsaindhavasya śiro'harat.
32.
saḥ tu gāṇḍīva-nirmuktaḥ śaraḥ śyenaḥ iva āśugaḥ
śakuntam iva vṛkṣa-agrāt saindhavasya śiraḥ aharat
śakuntam iva vṛkṣa-agrāt saindhavasya śiraḥ aharat
32.
saḥ tu gāṇḍīva-nirmuktaḥ āśugaḥ śyenaḥ iva śaraḥ
vṛkṣa-agrāt śakuntam iva saindhavasya śiraḥ aharat
vṛkṣa-agrāt śakuntam iva saindhavasya śiraḥ aharat
32.
That arrow, released from the Gaṇḍīva bow and swift like a hawk, carried away Saindhava's head as if snatching a bird from the top of a tree.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- सः (saḥ) - he, that
- तु (tu) - but, indeed, on the other hand
- गाण्डीव-निर्मुक्तः (gāṇḍīva-nirmuktaḥ) - released from the Gaṇḍīva (bow)
- शरः (śaraḥ) - arrow
- श्येनः (śyenaḥ) - hawk, falcon
- इव (iva) - like, as if, as
- आशुगः (āśugaḥ) - swift-moving, quick-going, arrow
- शकुन्तम् (śakuntam) - bird
- इव (iva) - like, as if, as
- वृक्ष-अग्रात् (vṛkṣa-agrāt) - from the treetop
- सैन्धवस्य (saindhavasya) - of Saindhava (Jayadratha)
- शिरः (śiraḥ) - head
- अहरत् (aharat) - carried away, took away, snatched
Words meanings and morphology
सः (saḥ) - he, that
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of tad
tad - that, he, she, it
तु (tu) - but, indeed, on the other hand
(indeclinable)
गाण्डीव-निर्मुक्तः (gāṇḍīva-nirmuktaḥ) - released from the Gaṇḍīva (bow)
(adjective)
Nominative, masculine, singular of gāṇḍīva-nirmukta
gāṇḍīva-nirmukta - released from Gaṇḍīva
Compound type : pañcamī-tatpuruṣa (gāṇḍīva+nirmukta)
- gāṇḍīva – the bow of Arjuna, named Gaṇḍīva
proper noun (neuter) - nirmukta – released, freed, discharged, thrown
adjective (masculine)
Past Passive Participle
From root muc (to free, release) with prefix nir-
Prefix: nir
Root: muc (class 6)
शरः (śaraḥ) - arrow
(noun)
Nominative, masculine, singular of śara
śara - arrow, reed, rush
श्येनः (śyenaḥ) - hawk, falcon
(noun)
Nominative, masculine, singular of śyena
śyena - hawk, falcon, eagle
इव (iva) - like, as if, as
(indeclinable)
आशुगः (āśugaḥ) - swift-moving, quick-going, arrow
(adjective)
Nominative, masculine, singular of āśuga
āśuga - swift-moving, quick-going, arrow
Compound type : bahuvrīhi (āśu+ga)
- āśu – swift, quick, quickly
indeclinable - ga – going, moving, who goes
nominal derivative (masculine)
From root gam
Root: gam (class 1)
शकुन्तम् (śakuntam) - bird
(noun)
Accusative, masculine, singular of śakunta
śakunta - bird
इव (iva) - like, as if, as
(indeclinable)
वृक्ष-अग्रात् (vṛkṣa-agrāt) - from the treetop
(noun)
Ablative, neuter, singular of vṛkṣa-agra
vṛkṣa-agra - treetop, highest point of a tree
Compound type : ṣaṣṭhī-tatpuruṣa (vṛkṣa+agra)
- vṛkṣa – tree
noun (masculine) - agra – top, front, point, tip
noun (neuter)
सैन्धवस्य (saindhavasya) - of Saindhava (Jayadratha)
(proper noun)
Genitive, masculine, singular of saindhava
saindhava - native of Sindhu, king of Sindhu (Jayadratha)
शिरः (śiraḥ) - head
(noun)
Accusative, neuter, singular of śiras
śiras - head, top, peak
अहरत् (aharat) - carried away, took away, snatched
(verb)
3rd person , singular, active, past imperfect (laṅ) of hṛ
Prefix: apa
Root: hṛ (class 1)