Skip to content
אתר זה לא תומך בגרסאות ישנות של אינטרנט אקספלורר
מומלץ להשתמש בדפדפן גוגל כרום או פיירפוקס מוזילה
(או באינטרנט אקספלורר / edge עדכני)
Enjoy Learning Sanskrit tips, tools, resources and more...
7,121

महाभारतः       mahābhārataḥ - book-7, chapter-121, verse-1

संजय उवाच ।
स रणे व्यचरत्पार्थः प्रेक्षणीयो धनंजयः ।
युगपद्दिक्षु सर्वासु चित्राण्यस्त्राणि दर्शयन् ॥१॥
1. saṁjaya uvāca ,
sa raṇe vyacaratpārthaḥ prekṣaṇīyo dhanaṁjayaḥ ,
yugapaddikṣu sarvāsu citrāṇyastrāṇi darśayan.
1. saṃjayaḥ uvāca | saḥ raṇe vyacarat pārthaḥ prekṣaṇīyaḥ
dhanañjayaḥ | yugapat dikṣu sarvāsu citrāṇi astrāṇi darśayan
1. saṃjayaḥ uvāca saḥ prekṣaṇīyaḥ pārthaḥ dhanañjayaḥ yugapat
sarvāsu dikṣu citrāṇi astrāṇi darśayan raṇe vyacarat
1. Saṃjaya said: Pārtha (Arjuna), the spectacular Dhanañjaya (Arjuna), moved about in battle, simultaneously displaying various wondrous weapons in all directions.

Words meanings summery:

(Scroll down for elaborated words morphology)

  • संजयः (saṁjayaḥ) - Saṃjaya
  • उवाच (uvāca) - he said, he spoke
  • सः (saḥ) - he (Arjuna) (he, that one)
  • रणे (raṇe) - in battle, in war
  • व्यचरत् (vyacarat) - he moved about, he fought, he roamed
  • पार्थः (pārthaḥ) - Pārtha (an epithet of Arjuna) (Pārtha, son of Pṛthā/Kuntī)
  • प्रेक्षणीयः (prekṣaṇīyaḥ) - spectacular (in skill or appearance) (worth seeing, spectacular, admirable)
  • धनञ्जयः (dhanañjayaḥ) - Dhanañjaya (an epithet of Arjuna) (conqueror of wealth)
  • युगपत् (yugapat) - simultaneously, at once
  • दिक्षु (dikṣu) - in directions, in quarters
  • सर्वासु (sarvāsu) - in all (directions) (in all)
  • चित्राणि (citrāṇi) - various, wondrous (various, wonderful, variegated)
  • अस्त्राणि (astrāṇi) - weapons, missiles
  • दर्शयन् (darśayan) - displaying, showing, exhibiting

Words meanings and morphology

संजयः (saṁjayaḥ) - Saṃjaya
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of saṃjaya
saṁjaya - Saṃjaya (a charioteer and narrator in the Mahābhārata)
उवाच (uvāca) - he said, he spoke
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (liṭ) of vac
Root: vac (class 2)
सः (saḥ) - he (Arjuna) (he, that one)
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of tad
tad - that, he, she, it
रणे (raṇe) - in battle, in war
(noun)
Locative, masculine, singular of raṇa
raṇa - battle, war, combat
व्यचरत् (vyacarat) - he moved about, he fought, he roamed
(verb)
3rd person , singular, active, imperfect (laṅ) of car
Prefix: vi
Root: car (class 1)
पार्थः (pārthaḥ) - Pārtha (an epithet of Arjuna) (Pārtha, son of Pṛthā/Kuntī)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of pārtha
pārtha - son of Pṛthā (Kuntī), epithet of Arjuna
Derived from Pṛthā
प्रेक्षणीयः (prekṣaṇīyaḥ) - spectacular (in skill or appearance) (worth seeing, spectacular, admirable)
(adjective)
Nominative, masculine, singular of prekṣaṇīya
prekṣaṇīya - worth seeing, spectacular, admirable, desirable
Gerundive/Future Passive Participle
Derived from root īkṣ (to see) with prefix pra
Prefix: pra
Root: īkṣ (class 1)
धनञ्जयः (dhanañjayaḥ) - Dhanañjaya (an epithet of Arjuna) (conqueror of wealth)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of dhanañjaya
dhanañjaya - conqueror of wealth, an epithet of Arjuna
Compound type : Upapada Tatpuruṣa (dhana+jaya)
  • dhana – wealth, riches, property
    noun (neuter)
  • jaya – conquering, victorious
    noun (masculine)
    Agent Noun
    Derived from root ji (to conquer)
    Root: ji (class 1)
युगपत् (yugapat) - simultaneously, at once
(indeclinable)
दिक्षु (dikṣu) - in directions, in quarters
(noun)
Locative, feminine, plural of diś
diś - direction, quarter of the sky
सर्वासु (sarvāsu) - in all (directions) (in all)
(adjective)
Locative, feminine, plural of sarva
sarva - all, every, whole
चित्राणि (citrāṇi) - various, wondrous (various, wonderful, variegated)
(adjective)
neuter, plural of citra
citra - variegated, diverse, wonderful, surprising
अस्त्राणि (astrāṇi) - weapons, missiles
(noun)
neuter, plural of astra
astra - weapon, missile, dart
दर्शयन् (darśayan) - displaying, showing, exhibiting
(participle)
Nominative, masculine, singular of darśayat
darśayat - displaying, showing, causing to see
Present Active Participle (causative)
Derived from the causative stem of root dṛś
Root: dṛś (class 1)