योगवासिष्ठः
yogavāsiṣṭhaḥ
-
book-4, chapter-53, verse-39
यदि वर्षसहस्राणि तपश्चरसि दारुणम् ।
यदि वा विलयात्मानं शिलायां चूर्णयस्यलम् ॥ ३९ ॥
यदि वा विलयात्मानं शिलायां चूर्णयस्यलम् ॥ ३९ ॥
yadi varṣasahasrāṇi tapaścarasi dāruṇam ,
yadi vā vilayātmānaṃ śilāyāṃ cūrṇayasyalam 39
yadi vā vilayātmānaṃ śilāyāṃ cūrṇayasyalam 39
39.
yadi varṣasahasrāṇi tapaḥ carasi dāruṇam
yadi vā vilayātmānam śilāyām cūrṇayasi alam
yadi vā vilayātmānam śilāyām cūrṇayasi alam
39.
yadi varṣasahasrāṇi dāruṇam tapaḥ carasi
yadi vā śilāyām vilayātmānam alam cūrṇayasi
yadi vā śilāyām vilayātmānam alam cūrṇayasi
39.
Even if you perform severe austerity (tapas) for thousands of years, or if you completely crush your body (vilayātman) against a rock, then...
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- यदि (yadi) - if
- वर्षसहस्राणि (varṣasahasrāṇi) - thousands of years
- तपः (tapaḥ) - austerity, penance
- चरसि (carasi) - you perform, you practice
- दारुणम् (dāruṇam) - severe, terrible
- यदि (yadi) - if
- वा (vā) - or
- विलयात्मानम् (vilayātmānam) - your dissolving self, your body
- शिलायाम् (śilāyām) - on a rock
- चूर्णयसि (cūrṇayasi) - you crush, you pulverize
- अलम् (alam) - sufficiently, completely
Words meanings and morphology
यदि (yadi) - if
(indeclinable)
वर्षसहस्राणि (varṣasahasrāṇi) - thousands of years
(noun)
Accusative, neuter, plural of varṣasahasra
varṣasahasra - a thousand years
Compound type : tatpuruṣa (varṣa+sahasra)
- varṣa – year, rain
noun (neuter) - sahasra – a thousand
noun (neuter)
Note: also nominative plural neuter
तपः (tapaḥ) - austerity, penance
(noun)
Accusative, neuter, singular of tapas
tapas - religious austerity, penance, heat, suffering
Note: also nominative singular neuter
चरसि (carasi) - you perform, you practice
(verb)
2nd person , singular, active, present (laṭ) of car
Root: car (class 1)
दारुणम् (dāruṇam) - severe, terrible
(adjective)
Accusative, neuter, singular of dāruṇa
dāruṇa - terrible, severe, harsh, cruel
Note: modifies tapas; also nominative singular neuter
यदि (yadi) - if
(indeclinable)
वा (vā) - or
(indeclinable)
विलयात्मानम् (vilayātmānam) - your dissolving self, your body
(noun)
Accusative, masculine, singular of vilayātman
vilayātman - the dissolving self; that which is subject to dissolution, body
Compound type : tatpuruṣa (vilaya+ātman)
- vilaya – dissolution, destruction, melting
noun (masculine)
Prefix: vi
Root: lī (class 4) - ātman – self, soul, spirit, essential nature, body
noun (masculine)
Note: refers to one's own body
शिलायाम् (śilāyām) - on a rock
(noun)
Locative, feminine, singular of śilā
śilā - stone, rock
चूर्णयसि (cūrṇayasi) - you crush, you pulverize
(verb)
2nd person , singular, active, present (laṭ) of cūrṇay
denominative verb from noun 'cūrṇa' (powder)
Root: cūrṇ (class 10)
अलम् (alam) - sufficiently, completely
(indeclinable)
Note: adverb modifying cūrṇayasi