योगवासिष्ठः
yogavāsiṣṭhaḥ
-
book-6, chapter-87, verse-8
शिखिध्वज उवाच ।
देवपुत्रोऽसि जानासि सर्वमेव यथास्थितम् ।
लोकवृत्तान्ततज्ज्ञोऽसि किमन्यत्कथयाम्यहम् ॥ ८ ॥
देवपुत्रोऽसि जानासि सर्वमेव यथास्थितम् ।
लोकवृत्तान्ततज्ज्ञोऽसि किमन्यत्कथयाम्यहम् ॥ ८ ॥
śikhidhvaja uvāca ,
devaputro'si jānāsi sarvameva yathāsthitam ,
lokavṛttāntatajjño'si kimanyatkathayāmyaham 8
devaputro'si jānāsi sarvameva yathāsthitam ,
lokavṛttāntatajjño'si kimanyatkathayāmyaham 8
8.
śikhidhvajaḥ uvāca | devaputraḥ asi jānāsi sarvam eva
yathāsthitam | lokavṛttāntatajñaḥ asi kim anyat kathayāmi aham
yathāsthitam | lokavṛttāntatajñaḥ asi kim anyat kathayāmi aham
8.
śikhidhvajaḥ uvāca (tvam) devaputraḥ
asi (tvam) sarvam eva yathāsthitam
jānāsi (tvam) lokavṛttāntatajñaḥ
asi aham anyat kim kathayāmi
asi (tvam) sarvam eva yathāsthitam
jānāsi (tvam) lokavṛttāntatajñaḥ
asi aham anyat kim kathayāmi
8.
Shikhidhvaja said: "You are a son of a god; you know everything exactly as it is. You are a knower of the world's affairs. What else should I tell you?"
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- शिखिध्वजः (śikhidhvajaḥ) - Shikhidhvaja (name of a king)
- उवाच (uvāca) - he said
- देवपुत्रः (devaputraḥ) - son of a god, divine son
- असि (asi) - you are
- जानासि (jānāsi) - you know
- सर्वम् (sarvam) - all, everything
- एव (eva) - indeed, only, exactly
- यथास्थितम् (yathāsthitam) - as it is, exactly as it stands
- लोकवृत्तान्ततज्ञः (lokavṛttāntatajñaḥ) - knower of the world's affairs/events
- असि (asi) - you are
- किम् (kim) - what?
- अन्यत् (anyat) - other, another, else
- कथयामि (kathayāmi) - I tell, I should tell
- अहम् (aham) - I
Words meanings and morphology
शिखिध्वजः (śikhidhvajaḥ) - Shikhidhvaja (name of a king)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of śikhidhvaja
śikhidhvaja - Shikhidhvaja
उवाच (uvāca) - he said
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (lit) of vac
Root: vac (class 2)
देवपुत्रः (devaputraḥ) - son of a god, divine son
(noun)
Nominative, masculine, singular of devaputra
devaputra - son of a god
Compound type : ṣaṣṭhī-tatpuruṣa (deva+putra)
- deva – god, deity
noun (masculine) - putra – son
noun (masculine)
असि (asi) - you are
(verb)
2nd person , singular, active, present (laṭ) of as
Root: as (class 2)
जानासि (jānāsi) - you know
(verb)
2nd person , singular, active, present (laṭ) of jñā
Root: jñā (class 9)
सर्वम् (sarvam) - all, everything
(pronoun)
Accusative, neuter, singular of sarva
sarva - all, every
एव (eva) - indeed, only, exactly
(indeclinable)
यथास्थितम् (yathāsthitam) - as it is, exactly as it stands
(indeclinable)
Compound type : avyayībhāva (yathā+sthita)
- yathā – as, like
indeclinable - sthita – stood, situated, being
past passive participle (neuter)
Past Passive Participle
kta suffix
Root: sthā (class 1)
लोकवृत्तान्ततज्ञः (lokavṛttāntatajñaḥ) - knower of the world's affairs/events
(noun)
Nominative, masculine, singular of lokavṛttāntatajña
lokavṛttāntatajña - knower of the world's affairs
Compound type : tatpuruṣa (loka+vṛttānta+tajña)
- loka – world, people
noun (masculine) - vṛttānta – news, account, affair
noun (masculine) - tajña – knower of that, expert
noun (masculine)
Root: jñā (class 9)
असि (asi) - you are
(verb)
2nd person , singular, active, present (laṭ) of as
Root: as (class 2)
किम् (kim) - what?
(pronoun)
Accusative, neuter, singular of kim
kim - what?, who?
अन्यत् (anyat) - other, another, else
(pronoun)
Accusative, neuter, singular of anya
anya - other, another
कथयामि (kathayāmi) - I tell, I should tell
(verb)
1st person , singular, active, present (laṭ) of kath
denominative verb from kathā
Root: kath (class 10)
अहम् (aham) - I
(pronoun)
Nominative, singular of asmad
asmad - I, we