महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-11, chapter-1, verse-24
तव दुःशासनो मन्त्री राधेयश्च दुरात्मवान् ।
शकुनिश्चैव दुष्टात्मा चित्रसेनश्च दुर्मतिः ।
शल्यश्च येन वै सर्वं शल्यभूतं कृतं जगत् ॥२४॥
शकुनिश्चैव दुष्टात्मा चित्रसेनश्च दुर्मतिः ।
शल्यश्च येन वै सर्वं शल्यभूतं कृतं जगत् ॥२४॥
24. tava duḥśāsano mantrī rādheyaśca durātmavān ,
śakuniścaiva duṣṭātmā citrasenaśca durmatiḥ ,
śalyaśca yena vai sarvaṁ śalyabhūtaṁ kṛtaṁ jagat.
śakuniścaiva duṣṭātmā citrasenaśca durmatiḥ ,
śalyaśca yena vai sarvaṁ śalyabhūtaṁ kṛtaṁ jagat.
24.
tava duḥśāsanaḥ mantrī rādheyaḥ ca
durātmavān śakuniḥ ca eva duṣṭātmā
citrasenaḥ ca durmatiḥ śalyaḥ ca yena
vai sarvam śalyabhūtam kṛtam jagat
durātmavān śakuniḥ ca eva duṣṭātmā
citrasenaḥ ca durmatiḥ śalyaḥ ca yena
vai sarvam śalyabhūtam kṛtam jagat
24.
tava mantrī duḥśāsanaḥ (āsīt),
ca rādheyaḥ durātmavān.
ca eva śakuniḥ duṣṭātmā,
ca citrasenaḥ durmatiḥ.
ca śalyaḥ (āsīt),
yena vai sarvam jagat śalyabhūtam कृतम्।
ca rādheyaḥ durātmavān.
ca eva śakuniḥ duṣṭātmā,
ca citrasenaḥ durmatiḥ.
ca śalyaḥ (āsīt),
yena vai sarvam jagat śalyabhūtam कृतम्।
24.
Your minister was Duḥśāsana, and Rādhā's son (Karṇa) was evil-minded. Śakuni was also wicked, and Citrasena was ill-intentioned. And Śalya, by whom indeed the entire world was made like a dart (śalya).
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- तव (tava) - your
- दुःशासनः (duḥśāsanaḥ) - Duḥśāsana (proper name)
- मन्त्री (mantrī) - minister, counselor
- राधेयः (rādheyaḥ) - Rādhā's son (Karṇa)
- च (ca) - and, also
- दुरात्मवान् (durātmavān) - evil-minded, wicked-souled
- शकुनिः (śakuniḥ) - Śakuni (proper name)
- च (ca) - and, also
- एव (eva) - indeed, just, also
- दुष्टात्मा (duṣṭātmā) - wicked-minded, evil-souled
- चित्रसेनः (citrasenaḥ) - Citrasena (proper name)
- च (ca) - and, also
- दुर्मतिः (durmatiḥ) - ill-minded, foolish, evil-intentioned
- शल्यः (śalyaḥ) - Śalya (proper name)
- च (ca) - and, also
- येन (yena) - by whom
- वै (vai) - indeed, certainly, surely
- सर्वम् (sarvam) - entire, whole, all
- शल्यभूतम् (śalyabhūtam) - become like a dart/thorn, made painful
- कृतम् (kṛtam) - done, made, accomplished
- जगत् (jagat) - world, universe
Words meanings and morphology
तव (tava) - your
(pronoun)
Genitive, singular of tvad
tvad - you
दुःशासनः (duḥśāsanaḥ) - Duḥśāsana (proper name)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of duḥśāsana
duḥśāsana - name of one of Duryodhana's brothers (lit. 'hard to rule')
मन्त्री (mantrī) - minister, counselor
(noun)
Nominative, masculine, singular of mantrin
mantrin - minister, counselor, advisor
राधेयः (rādheyaḥ) - Rādhā's son (Karṇa)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of rādheya
rādheya - son of Rādhā (Karṇa)
Patronymic from Rādhā
च (ca) - and, also
(indeclinable)
दुरात्मवान् (durātmavān) - evil-minded, wicked-souled
(adjective)
Nominative, masculine, singular of durātmanvat
durātmanvat - possessing an evil self/mind, wicked-minded
Derived with the possessive suffix -vat from durātman
शकुनिः (śakuniḥ) - Śakuni (proper name)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of śakuni
śakuni - name of an uncle of Duryodhana
च (ca) - and, also
(indeclinable)
एव (eva) - indeed, just, also
(indeclinable)
दुष्टात्मा (duṣṭātmā) - wicked-minded, evil-souled
(adjective)
Nominative, masculine, singular of duṣṭātman
duṣṭātman - wicked-minded, evil-souled, depraved
Compound type : bahuvrihi (duṣṭa+ātman)
- duṣṭa – corrupted, wicked, bad, evil
adjective (masculine)
Past Passive Participle
Past passive participle from root √duṣ (to be bad, to perish)
Root: √duṣ (class 4) - ātman – self, soul, spirit, mind, essence
noun (masculine)
चित्रसेनः (citrasenaḥ) - Citrasena (proper name)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of citrasena
citrasena - name of a Gandharva king; also a name related to Duryodhana's allies
च (ca) - and, also
(indeclinable)
दुर्मतिः (durmatiḥ) - ill-minded, foolish, evil-intentioned
(adjective)
Nominative, masculine, singular of durmati
durmati - ill-minded, foolish, stupid, having evil thoughts
Compound type : bahuvrihi (dur+mati)
- dur – bad, evil, difficult
indeclinable - mati – mind, intellect, thought, intention
noun (feminine)
Root: √man (class 4)
शल्यः (śalyaḥ) - Śalya (proper name)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of śalya
śalya - name of a king, maternal uncle of Nakula and Sahadeva
च (ca) - and, also
(indeclinable)
येन (yena) - by whom
(pronoun)
Instrumental, masculine, singular of yad
yad - who, which, what, that
वै (vai) - indeed, certainly, surely
(indeclinable)
सर्वम् (sarvam) - entire, whole, all
(adjective)
Accusative, neuter, singular of sarva
sarva - all, every, whole, entire
शल्यभूतम् (śalyabhūtam) - become like a dart/thorn, made painful
(adjective)
Accusative, neuter, singular of śalyabhūta
śalyabhūta - become a dart/thorn, like a dart/thorn
Compound type : tatpurusha (śalya+bhūta)
- śalya – dart, arrow, spear, thorn, pain
noun (neuter) - bhūta – become, being, existed
adjective (neuter)
Past Passive Participle
Past passive participle from root √bhū (to be, become)
Root: √bhū (class 1)
कृतम् (kṛtam) - done, made, accomplished
(adjective)
Accusative, neuter, singular of kṛta
kṛta - done, made, accomplished, created
Past Passive Participle
Past passive participle from root √kṛ (to do, to make)
Root: √kṛ (class 8)
जगत् (jagat) - world, universe
(noun)
Accusative, neuter, singular of jagat
jagat - world, universe, moving, living beings
Root: √gam (class 1)