योगवासिष्ठः
yogavāsiṣṭhaḥ
-
book-1, chapter-22, verse-3
जर्जरीकृतसर्वाङ्गी जरा जरठरूपिणी ।
विरूपतां नयत्याशु देहं विषलवो यथा ॥ ३ ॥
विरूपतां नयत्याशु देहं विषलवो यथा ॥ ३ ॥
jarjarīkṛtasarvāṅgī jarā jaraṭharūpiṇī ,
virūpatāṃ nayatyāśu dehaṃ viṣalavo yathā 3
virūpatāṃ nayatyāśu dehaṃ viṣalavo yathā 3
3.
jarjarī-kṛta-sarvāṅgī jarā jaraṭha-rūpiṇī
virūpatām nayati āśu deham viṣa-lavaḥ yathā
virūpatām nayati āśu deham viṣa-lavaḥ yathā
3.
jarjarī-kṛta-sarvāṅgī jaraṭha-rūpiṇī jarā
viṣa-lavaḥ yathā deham āśu virūpatām nayati
viṣa-lavaḥ yathā deham āśu virūpatām nayati
3.
Old age, which makes all limbs decrepit and assumes a withered form, quickly brings disfigurement to the body, just as a drop of poison does.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- जर्जरी-कृत-सर्वाङ्गी (jarjarī-kṛta-sarvāṅgī) - having all limbs made decrepit/shattered
- जरा (jarā) - old age, decay
- जरठ-रूपिणी (jaraṭha-rūpiṇī) - having an old/decrepit form
- विरूपताम् (virūpatām) - disfigurement, ugliness, deformity
- नयति (nayati) - leads, brings
- आशु (āśu) - quickly, swiftly
- देहम् (deham) - body
- विष-लवः (viṣa-lavaḥ) - drop of poison, small quantity of poison
- यथा (yathā) - just as, as, like
Words meanings and morphology
जर्जरी-कृत-सर्वाङ्गी (jarjarī-kṛta-sarvāṅgī) - having all limbs made decrepit/shattered
(adjective)
Nominative, feminine, singular of jarjarī-kṛta-sarvāṅgin
jarjarī-kṛta-sarvāṅgin - one whose entire body is made decrepit/shattered
Compound type : bahuvrihi (jarjarīkṛta+sarvāṅga)
- jarjarīkṛta – made decrepit, shattered
adjective
Past Passive Participle
From causative of 'jarjara' (decrepit) + root kṛ (to make)
Root: kṛ (class 8) - sarvāṅga – all limbs, entire body
noun (neuter)
जरा (jarā) - old age, decay
(noun)
Nominative, feminine, singular of jarā
jarā - old age, decay
जरठ-रूपिणी (jaraṭha-rūpiṇī) - having an old/decrepit form
(adjective)
Nominative, feminine, singular of jaraṭha-rūpin
jaraṭha-rūpin - having an old/decrepit form or appearance
Compound type : tatpurusha (jaraṭha+rūpin)
- jaraṭha – old, decrepit, withered
adjective - rūpin – having a form, embodying
adjective (masculine)
From rūpa + -in suffix
विरूपताम् (virūpatām) - disfigurement, ugliness, deformity
(noun)
Accusative, feminine, singular of virūpatā
virūpatā - disfigurement, ugliness, deformity
नयति (nayati) - leads, brings
(verb)
3rd person , singular, active, present (laṭ) of nī
Root: nī (class 1)
आशु (āśu) - quickly, swiftly
(indeclinable)
देहम् (deham) - body
(noun)
Accusative, masculine, singular of deha
deha - body, form
विष-लवः (viṣa-lavaḥ) - drop of poison, small quantity of poison
(noun)
Nominative, masculine, singular of viṣa-lava
viṣa-lava - drop of poison, particle of poison
Compound type : tatpurusha (viṣa+lava)
- viṣa – poison
noun (neuter) - lava – drop, particle, fragment
noun (masculine)
यथा (yathā) - just as, as, like
(indeclinable)