महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-7, chapter-116, verse-15
एष कौरवयोधानां कृत्वा घोरमुपद्रवम् ।
तव प्राणैः प्रियतरः किरीटिन्नेति सात्यकिः ॥१५॥
तव प्राणैः प्रियतरः किरीटिन्नेति सात्यकिः ॥१५॥
15. eṣa kauravayodhānāṁ kṛtvā ghoramupadravam ,
tava prāṇaiḥ priyataraḥ kirīṭinneti sātyakiḥ.
tava prāṇaiḥ priyataraḥ kirīṭinneti sātyakiḥ.
15.
eṣaḥ kauravayodhānām kṛtvā ghoram upadravam
tava prāṇaiḥ priyataraḥ kirīṭin eti sātyakiḥ
tava prāṇaiḥ priyataraḥ kirīṭin eti sātyakiḥ
15.
kirīṭin eṣaḥ sātyakiḥ kauravayodhānām ghoram
upadravam kṛtvā tava prāṇaiḥ priyataraḥ eti
upadravam kṛtvā tava prāṇaiḥ priyataraḥ eti
15.
O Arjuna (Kiriṭin), this Saatyaki, having caused terrible harassment to the Kaurava warriors, now approaches, dearer to you than your own life.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- एषः (eṣaḥ) - this Saatyaki (this one, he)
- कौरवयोधानाम् (kauravayodhānām) - of the Kaurava warriors
- कृत्वा (kṛtvā) - having done, having performed
- घोरम् (ghoram) - terrible, dreadful
- उपद्रवम् (upadravam) - trouble, harassment, calamity
- तव (tava) - your, of you
- प्राणैः (prāṇaiḥ) - than your life (by lives, with lives, than lives)
- प्रियतरः (priyataraḥ) - dearer, more beloved
- किरीटिन् (kirīṭin) - O Arjuna (Kiriṭin) (O crowned one)
- एति (eti) - comes, goes, approaches
- सात्यकिः (sātyakiḥ) - Saatyaki
Words meanings and morphology
एषः (eṣaḥ) - this Saatyaki (this one, he)
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of eṣa
eṣa - this, he
कौरवयोधानाम् (kauravayodhānām) - of the Kaurava warriors
(noun)
Genitive, masculine, plural of kauravayodha
kauravayodha - Kaurava warrior
Compound type : tatpuruṣa (kaurava+yodha)
- kaurava – descendant of Kuru, belonging to the Kurus
adjective (masculine) - yodha – warrior, fighter
noun (masculine)
Root: yudh (class 4)
कृत्वा (kṛtvā) - having done, having performed
(indeclinable)
Absolutive (Gerund)
formed from root kṛ with suffix -tvā
Root: kṛ (class 8)
घोरम् (ghoram) - terrible, dreadful
(adjective)
Accusative, neuter, singular of ghora
ghora - terrible, dreadful, formidable, awful
उपद्रवम् (upadravam) - trouble, harassment, calamity
(noun)
Accusative, masculine, singular of upadrava
upadrava - trouble, calamity, mischief, harassment
derived from root dru (to run) with upasarga upa
Prefix: upa
Root: dru (class 1)
तव (tava) - your, of you
(pronoun)
Genitive, singular of yuṣmad
yuṣmad - you
प्राणैः (prāṇaiḥ) - than your life (by lives, with lives, than lives)
(noun)
Instrumental, masculine, plural of prāṇa
prāṇa - breath, life, vital air
प्रियतरः (priyataraḥ) - dearer, more beloved
(adjective)
Nominative, masculine, singular of priyatara
priyatara - dearer, more beloved (comparative degree of priya)
comparative suffix -tara added to priya
किरीटिन् (kirīṭin) - O Arjuna (Kiriṭin) (O crowned one)
(proper noun)
Vocative, masculine, singular of kirīṭin
kirīṭin - crowned, wearing a diadem; an epithet of Arjuna
एति (eti) - comes, goes, approaches
(verb)
3rd person , singular, active, present indicative (laṭ) of i
Root: i (class 2)
सात्यकिः (sātyakiḥ) - Saatyaki
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of sātyaki
sātyaki - Saatyaki (a Yadava warrior, devoted to Kṛṣṇa and Arjuna)