वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-3, chapter-22, verse-5
जनस्थानसमीपे च समाक्रम्य खरस्वनाः ।
विस्वरान् विविधांश्चक्रुर्मांसादा मृगपक्षिणः ॥५॥
विस्वरान् विविधांश्चक्रुर्मांसादा मृगपक्षिणः ॥५॥
5. janasthānasamīpe ca samākramya kharasvanāḥ ,
visvarān vividhāṃścakrurmāṃsādā mṛgapakṣiṇaḥ.
visvarān vividhāṃścakrurmāṃsādā mṛgapakṣiṇaḥ.
5.
janasthānasamīpe ca samākramya kharasvanāḥ
visvarān vividhān cakruḥ māṃsādāḥ mṛgapakṣiṇaḥ
visvarān vividhān cakruḥ māṃsādāḥ mṛgapakṣiṇaḥ
5.
janasthānasamīpe ca māṃsādāḥ mṛgapakṣiṇaḥ
kharasvanāḥ samākramya vividhān visvarān cakruḥ
kharasvanāḥ samākramya vividhān visvarān cakruḥ
5.
Near Janasthana, carnivorous animals and birds gathered, making various harsh and discordant sounds.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- जनस्थानसमीपे (janasthānasamīpe) - near Janasthana; in the vicinity of Janasthana
- च (ca) - and, also
- समाक्रम्य (samākramya) - having gathered (to make sounds) (having attacked, having assailed, having gathered)
- खरस्वनाः (kharasvanāḥ) - harsh-sounding, having harsh sounds
- विस्वरान् (visvarān) - discordant sounds, dissonant notes
- विविधान् (vividhān) - various, manifold
- चक्रुः (cakruḥ) - they made, they did
- मांसादाः (māṁsādāḥ) - flesh-eaters, carnivorous
- मृगपक्षिणः (mṛgapakṣiṇaḥ) - animals and birds
Words meanings and morphology
जनस्थानसमीपे (janasthānasamīpe) - near Janasthana; in the vicinity of Janasthana
(noun)
Locative, neuter, singular of janasthānasamīpa
janasthānasamīpa - vicinity of Janasthana (a specific forest region)
Compound type : tatpurusha (janasthāna+samīpa)
- janasthāna – dwelling place of people, habitation; name of a forest region
noun (neuter) - samīpa – near, vicinity, proximity
adjective (neuter)
च (ca) - and, also
(indeclinable)
समाक्रम्य (samākramya) - having gathered (to make sounds) (having attacked, having assailed, having gathered)
(indeclinable)
Absolutive (gerund)
derived from root kram with prefix sam-ā
Prefixes: sam+ā
Root: kram (class 1)
खरस्वनाः (kharasvanāḥ) - harsh-sounding, having harsh sounds
(adjective)
Nominative, masculine, plural of kharasvana
kharasvana - harsh-sounding, having a rough voice
Compound type : bahuvrihi (khara+svana)
- khara – harsh, sharp, rough
adjective (masculine) - svana – sound, noise, roar
noun (masculine)
Root: svan (class 1)
विस्वरान् (visvarān) - discordant sounds, dissonant notes
(noun)
Accusative, masculine, plural of visvara
visvara - discordant, out of tune, dissonant sound
विविधान् (vividhān) - various, manifold
(adjective)
Accusative, masculine, plural of vividha
vividha - various, manifold, diverse
Prefix: vi
Root: dhā (class 3)
चक्रुः (cakruḥ) - they made, they did
(verb)
3rd person , plural, active, Perfect (Lit) of kṛ
Perfect tense, 3rd person plural
derived from root kṛ
Root: kṛ (class 8)
मांसादाः (māṁsādāḥ) - flesh-eaters, carnivorous
(adjective)
Nominative, masculine, plural of māṃsāda
māṁsāda - flesh-eater, carnivorous (animal)
Compound type : tatpurusha (māṃsa+ada)
- māṃsa – flesh, meat
noun (neuter) - ada – eating, eater
adjective (masculine)
agent noun/suffix
Derived from root ad (to eat)
Root: ad (class 2)
मृगपक्षिणः (mṛgapakṣiṇaḥ) - animals and birds
(noun)
Nominative, masculine, plural of mṛgapakṣin
mṛgapakṣin - animals and birds
Compound type : dvandva (mṛga+pakṣin)
- mṛga – deer, animal (generally wild)
noun (masculine) - pakṣin – bird
noun (masculine)