वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-3, chapter-22, verse-3
श्यामं रुधिरपर्यन्तं बभूव परिवेषणम् ।
अलातचक्रप्रतिमं प्रतिगृह्य दिवाकरम् ॥३॥
अलातचक्रप्रतिमं प्रतिगृह्य दिवाकरम् ॥३॥
3. śyāmaṃ rudhiraparyantaṃ babhūva pariveṣaṇam ,
alātacakrapratimaṃ pratigṛhya divākaram.
alātacakrapratimaṃ pratigṛhya divākaram.
3.
śyāmam rudhiraparyantam babhūva pariveṣaṇam
alātacakrapratimam pratigṛhya divākaram
alātacakrapratimam pratigṛhya divākaram
3.
divākaram pratigṛhya śyāmam rudhiraparyantam
alātacakrapratimam pariveṣaṇam babhūva
alātacakrapratimam pariveṣaṇam babhūva
3.
A dark halo, edged with blood, appeared, resembling a fiery wheel, as it encompassed (or held) the sun.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- श्यामम् (śyāmam) - dark, blackish, gloomy
- रुधिरपर्यन्तम् (rudhiraparyantam) - bordered by blood, having blood at the edges
- बभूव (babhūva) - it became, it was, it appeared
- परिवेषणम् (pariveṣaṇam) - halo, ring, an encircling
- अलातचक्रप्रतिमम् (alātacakrapratimam) - resembling a fiery wheel, like a circle of a firebrand
- प्रतिगृह्य (pratigṛhya) - having encompassed or eclipsed (the sun) (having seized, having received, having encompassed)
- दिवाकरम् (divākaram) - the sun (lit. 'day-maker')
Words meanings and morphology
श्यामम् (śyāmam) - dark, blackish, gloomy
(adjective)
Nominative, neuter, singular of śyāma
śyāma - dark, black, dark-blue, green, gloomy
रुधिरपर्यन्तम् (rudhiraparyantam) - bordered by blood, having blood at the edges
(adjective)
Nominative, neuter, singular of rudhiraparyanta
rudhiraparyanta - bordered with blood
Compound type : tatpurusha (rudhira+paryanta)
- rudhira – blood, bloody
noun (neuter) - paryanta – border, edge, limit, end
noun (masculine)
बभूव (babhūva) - it became, it was, it appeared
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (lit) of bhū
Root: bhū (class 1)
परिवेषणम् (pariveṣaṇam) - halo, ring, an encircling
(noun)
Nominative, neuter, singular of pariveṣaṇa
pariveṣaṇa - a halo, an encircling, surrounding
From pari- + veṣ (to encompass, surround)
Prefix: pari
Root: veṣ (class 1)
अलातचक्रप्रतिमम् (alātacakrapratimam) - resembling a fiery wheel, like a circle of a firebrand
(adjective)
Nominative, neuter, singular of alātacakrapratima
alātacakrapratima - resembling a fiery wheel
Compound type : bahuvrihi (alāta+cakra+pratima)
- alāta – firebrand, burning stick
noun (neuter) - cakra – wheel, discus, circle
noun (neuter) - pratima – resembling, like, image, likeness
adjective (masculine)
प्रतिगृह्य (pratigṛhya) - having encompassed or eclipsed (the sun) (having seized, having received, having encompassed)
(indeclinable)
Absolutive
Gerund from prati- + grah (to seize)
Prefix: prati
Root: grah (class 9)
दिवाकरम् (divākaram) - the sun (lit. 'day-maker')
(noun)
Accusative, masculine, singular of divākara
divākara - the sun, day-maker
Compound type : upapada-tatpurusha (divā+kara)
- divā – by day, in the day
indeclinable - kara – maker, doer, causing
noun (masculine)
agent noun
From root kṛ (to do, to make)
Root: kṛ (class 8)