मार्कण्डेय-पुराणम्
mārkaṇḍeya-purāṇam
-
chapter-110, verse-33
पूर्वं वैश्यस्तथा वैश्यां पश्चाच्छूद्रकुलोद्भवाम् ।
न हीयते वैश्यकुलादयं न्यायः क्रमोदितः ॥३३॥
न हीयते वैश्यकुलादयं न्यायः क्रमोदितः ॥३३॥
33. pūrvaṃ vaiśyastathā vaiśyāṃ paścācchūdrakulodbhavām .
na hīyate vaiśyakulādayaṃ nyāyaḥ kramoditaḥ.
na hīyate vaiśyakulādayaṃ nyāyaḥ kramoditaḥ.
33.
pūrvam vaiśyaḥ tathā vaiśyām paścāt śūdra-kula-udbhavām
na hīyate vaiśya-kulāt ayam nyāyaḥ krama-uditaḥ
na hīyate vaiśya-kulāt ayam nyāyaḥ krama-uditaḥ
33.
If a Vaiśya first marries a Vaiśya woman and subsequently marries a woman born into a Śūdra family, he is not degraded from his Vaiśya lineage. This is the rule declared according to proper sequence.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- पूर्वम् (pūrvam) - formerly, previously, first
- वैश्यः (vaiśyaḥ) - a Vaiśya (man)
- तथा (tathā) - and, thus, so
- वैश्याम् (vaiśyām) - a Vaiśya woman
- पश्चात् (paścāt) - afterwards, subsequently, later
- शूद्र-कुल-उद्भवाम् (śūdra-kula-udbhavām) - a woman born from a Śūdra family
- न (na) - not
- हीयते (hīyate) - is degraded, is lost, is abandoned
- वैश्य-कुलात् (vaiśya-kulāt) - from the Vaiśya family/lineage
- अयम् (ayam) - this (masculine)
- न्यायः (nyāyaḥ) - rule, justice, method, logical principle
- क्रम-उदितः (krama-uditaḥ) - declared in due order, established according to sequence
Words meanings and morphology
पूर्वम् (pūrvam) - formerly, previously, first
(indeclinable)
adverbial accusative of pūrva
वैश्यः (vaiśyaḥ) - a Vaiśya (man)
(noun)
Nominative, masculine, singular of vaiśya
vaiśya - a man belonging to the third (merchant/farmer) social class
तथा (tathā) - and, thus, so
(indeclinable)
वैश्याम् (vaiśyām) - a Vaiśya woman
(noun)
Accusative, feminine, singular of vaiśyā
vaiśyā - a woman belonging to the third (merchant/farmer) social class
पश्चात् (paścāt) - afterwards, subsequently, later
(indeclinable)
शूद्र-कुल-उद्भवाम् (śūdra-kula-udbhavām) - a woman born from a Śūdra family
(adjective)
Accusative, feminine, singular of śūdra-kula-udbhava
śūdra-kula-udbhava - born from a Śūdra family
Compound type : tatpurusha (śūdra+kula+udbhava)
- śūdra – a member of the lowest (fourth) social class
noun (masculine) - kula – family, lineage, race, clan
noun (neuter) - udbhava – origin, birth, production; born from
adjective (masculine)
derived noun/adjective
From ud-√bhū (to arise)
Prefix: ud
Root: bhū (class 1)
न (na) - not
(indeclinable)
हीयते (hīyate) - is degraded, is lost, is abandoned
(verb)
3rd person , singular, passive, present (laṭ) of hā
Root: hā (class 3)
वैश्य-कुलात् (vaiśya-kulāt) - from the Vaiśya family/lineage
(noun)
Ablative, neuter, singular of vaiśya-kula
vaiśya-kula - Vaiśya family
Compound type : tatpurusha (vaiśya+kula)
- vaiśya – a man of the vaiśya caste
noun (masculine) - kula – family, lineage, race, clan
noun (neuter)
अयम् (ayam) - this (masculine)
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of idam
idam - this, he, she, it
न्यायः (nyāyaḥ) - rule, justice, method, logical principle
(noun)
Nominative, masculine, singular of nyāya
nyāya - rule, justice, method, logical principle
क्रम-उदितः (krama-uditaḥ) - declared in due order, established according to sequence
(adjective)
Nominative, masculine, singular of krama-udita
krama-udita - declared in due order, established according to sequence
Compound type : tatpurusha (krama+udita)
- krama – order, sequence, regular course, method
noun (masculine) - udita – spoken, declared, risen, elevated
adjective (masculine)
Past Passive Participle
from ud-√vad (to speak)
Prefix: ud
Root: vad (class 1)