महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-3, chapter-228, verse-1
वैशंपायन उवाच ।
धृतराष्ट्रं ततः सर्वे ददृशुर्जनमेजय ।
पृष्ट्वा सुखमथो राज्ञः पृष्ट्वा राज्ञा च भारत ॥१॥
धृतराष्ट्रं ततः सर्वे ददृशुर्जनमेजय ।
पृष्ट्वा सुखमथो राज्ञः पृष्ट्वा राज्ञा च भारत ॥१॥
1. vaiśaṁpāyana uvāca ,
dhṛtarāṣṭraṁ tataḥ sarve dadṛśurjanamejaya ,
pṛṣṭvā sukhamatho rājñaḥ pṛṣṭvā rājñā ca bhārata.
dhṛtarāṣṭraṁ tataḥ sarve dadṛśurjanamejaya ,
pṛṣṭvā sukhamatho rājñaḥ pṛṣṭvā rājñā ca bhārata.
1.
vaiśaṃpāyana uvāca dhṛtarāṣṭram tataḥ sarve dadṛśuḥ
janamejaya pṛṣṭvā sukham atho rājñaḥ pṛṣṭvā rājñā ca bhārata
janamejaya pṛṣṭvā sukham atho rājñaḥ pṛṣṭvā rājñā ca bhārata
1.
Vaiśaṃpāyana said: O Janamejaya, O descendant of Bhārata, then all of them saw Dhritarashtra. They inquired about the king's well-being, and in turn, were questioned by the king.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- वैशंपायन (vaiśaṁpāyana) - Vaiśampayana
- उवाच (uvāca) - he said, he spoke
- धृतराष्ट्रम् (dhṛtarāṣṭram) - Dhritarashtra
- ततः (tataḥ) - then, thereupon, thereafter, from that
- सर्वे (sarve) - all, everyone
- ददृशुः (dadṛśuḥ) - they saw, they beheld
- जनमेजय (janamejaya) - O Janamejaya
- पृष्ट्वा (pṛṣṭvā) - having asked, having inquired
- सुखम् (sukham) - welfare, happiness, ease
- अथो (atho) - then, and then, moreover
- राज्ञः (rājñaḥ) - of the king
- पृष्ट्वा (pṛṣṭvā) - having been questioned (by the king) (having asked, having inquired)
- राज्ञा (rājñā) - by the king
- च (ca) - and, also
- भारत (bhārata) - O Janamejaya (as a descendant of Bharata) (O descendant of Bharata)
Words meanings and morphology
वैशंपायन (vaiśaṁpāyana) - Vaiśampayana
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of vaiśaṃpāyana
vaiśaṁpāyana - a renowned sage, disciple of Vyasa, narrator of the Mahabharata
उवाच (uvāca) - he said, he spoke
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (lit) of vac
Perfect tense, 3rd person singular
Root: vac (class 2)
धृतराष्ट्रम् (dhṛtarāṣṭram) - Dhritarashtra
(proper noun)
Accusative, masculine, singular of dhṛtarāṣṭra
dhṛtarāṣṭra - Dhritarashtra, the blind king of Hastinapura
ततः (tataḥ) - then, thereupon, thereafter, from that
(indeclinable)
सर्वे (sarve) - all, everyone
(pronoun)
Nominative, masculine, plural of sarva
sarva - all, every, whole, complete
ददृशुः (dadṛśuḥ) - they saw, they beheld
(verb)
3rd person , plural, active, perfect (lit) of dṛś
Perfect tense
Root: dṛś (class 1)
जनमेजय (janamejaya) - O Janamejaya
(proper noun)
Vocative, masculine, singular of janamejaya
janamejaya - Janamejaya, a king of the Kuru dynasty, recipient of the Mahabharata narration
पृष्ट्वा (pṛṣṭvā) - having asked, having inquired
(indeclinable)
Gerund (Absolutive)
Derived from root √prach (to ask)
Root: prach (class 6)
सुखम् (sukham) - welfare, happiness, ease
(noun)
Accusative, neuter, singular of sukha
sukha - happiness, ease, welfare, pleasure
अथो (atho) - then, and then, moreover
(indeclinable)
राज्ञः (rājñaḥ) - of the king
(noun)
Genitive, masculine, singular of rājan
rājan - king, ruler
पृष्ट्वा (pṛṣṭvā) - having been questioned (by the king) (having asked, having inquired)
(indeclinable)
Gerund (Absolutive)
Derived from root √prach (to ask)
Root: prach (class 6)
राज्ञा (rājñā) - by the king
(noun)
Instrumental, masculine, singular of rājan
rājan - king, ruler
च (ca) - and, also
(indeclinable)
भारत (bhārata) - O Janamejaya (as a descendant of Bharata) (O descendant of Bharata)
(proper noun)
Vocative, masculine, singular of bhārata
bhārata - descendant of Bharata; an Indian, a warrior