वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-7, chapter-4, verse-23
केन चित्त्वथ कालेन राम सालकटंकटा ।
विद्युत्केशाद्गर्भमाप घनराजिरिवार्णवात् ॥२३॥
विद्युत्केशाद्गर्भमाप घनराजिरिवार्णवात् ॥२३॥
23. kena cittvatha kālena rāma sālakaṭaṃkaṭā ,
vidyutkeśādgarbhamāpa ghanarājirivārṇavāt.
vidyutkeśādgarbhamāpa ghanarājirivārṇavāt.
23.
kena cit tu atha kālena rāma sālakataṅkaṭā
vidyutkeśāt garbham āpa ghanarājiḥ iva arṇavāt
vidyutkeśāt garbham āpa ghanarājiḥ iva arṇavāt
23.
rāma tu atha kena cit kālena sālakataṅkaṭā
vidyutkeśāt garbham āpa arṇavāt ghanarājiḥ iva
vidyutkeśāt garbham āpa arṇavāt ghanarājiḥ iva
23.
But then, after some time, O Rāma, Sālakaṭaṅkaṭā conceived a child from Vidyutkeśa, just as a mass of clouds takes shape from the ocean.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- केन (kena) - by what, by some
- चित् (cit) - some, a certain
- तु (tu) - but, indeed, yet
- अथ (atha) - then, now, moreover
- कालेन (kālena) - by time, in time, after a period of time
- राम (rāma) - O Rāma
- सालकतङ्कटा (sālakataṅkaṭā) - Name of the daughter of Sandhyā and wife of Vidyutkeśa. (Sālakaṭaṅkaṭā)
- विद्युत्केशात् (vidyutkeśāt) - from Vidyutkeśa
- गर्भम् (garbham) - conceived a child/pregnancy (embryo, fetus, pregnancy)
- आप (āpa) - conceived (obtained, reached, attained)
- घनराजिः (ghanarājiḥ) - a mass of clouds, cloud formation
- इव (iva) - like, as, as if
- अर्णवात् (arṇavāt) - from the ocean
Words meanings and morphology
केन (kena) - by what, by some
(pronoun)
Instrumental, masculine, singular of kim
kim - what, which, who
चित् (cit) - some, a certain
(indeclinable)
तु (tu) - but, indeed, yet
(indeclinable)
अथ (atha) - then, now, moreover
(indeclinable)
कालेन (kālena) - by time, in time, after a period of time
(noun)
Instrumental, masculine, singular of kāla
kāla - time, period, duration
राम (rāma) - O Rāma
(proper noun)
Vocative, masculine, singular of rāma
rāma - Rāma (proper name of a divine prince/king)
सालकतङ्कटा (sālakataṅkaṭā) - Name of the daughter of Sandhyā and wife of Vidyutkeśa. (Sālakaṭaṅkaṭā)
(proper noun)
Nominative, feminine, singular of sālakataṅkaṭā
sālakataṅkaṭā - Sālakaṭaṅkaṭā (proper name)
विद्युत्केशात् (vidyutkeśāt) - from Vidyutkeśa
(proper noun)
Ablative, masculine, singular of vidyutkeśa
vidyutkeśa - Vidyutkeśa (proper name, 'lightning-haired')
Compound type : bahuvrīhi (vidyut+keśa)
- vidyut – lightning, electricity
noun (feminine) - keśa – hair
noun (masculine)
गर्भम् (garbham) - conceived a child/pregnancy (embryo, fetus, pregnancy)
(noun)
Accusative, masculine, singular of garbha
garbha - womb, embryo, fetus, pregnancy, interior
आप (āpa) - conceived (obtained, reached, attained)
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (Lit) of āp
Prefix: ā
Root: āp (class 5)
घनराजिः (ghanarājiḥ) - a mass of clouds, cloud formation
(noun)
Nominative, feminine, singular of ghanarāji
ghanarāji - line/mass of clouds, cloud formation
Compound type : ṣaṣṭhī-tatpuruṣa (ghana+rāji)
- ghana – cloud, dense, solid, mass
noun (masculine) - rāji – line, row, streak, series
noun (feminine)
इव (iva) - like, as, as if
(indeclinable)
अर्णवात् (arṇavāt) - from the ocean
(noun)
Ablative, masculine, singular of arṇava
arṇava - ocean, sea