वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-7, chapter-4, verse-14
तत्र हेतिः प्रहेतिश्च भ्रातरौ राक्षसर्षभौ ।
मधुकैटभसंकाशौ बभूवतुररिंदमौ ॥१४॥
मधुकैटभसंकाशौ बभूवतुररिंदमौ ॥१४॥
14. tatra hetiḥ prahetiśca bhrātarau rākṣasarṣabhau ,
madhukaiṭabhasaṃkāśau babhūvaturariṃdamau.
madhukaiṭabhasaṃkāśau babhūvaturariṃdamau.
14.
tatra hetiḥ prahetiḥ ca bhrātarau rākṣasa-ṛṣabhau
| madhu-kaiṭabha-saṃkāśau babhūvatuḥ arindamau
| madhu-kaiṭabha-saṃkāśau babhūvatuḥ arindamau
14.
Among them were two brothers, Heti and Praheti, who were chief (rākṣasas) and subduers of enemies, resembling Madhu and Kaiṭabha.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- तत्र (tatra) - among them (there, among them)
- हेतिः (hetiḥ) - Heti (proper noun)
- प्रहेतिः (prahetiḥ) - Praheti (proper noun)
- च (ca) - and
- भ्रातरौ (bhrātarau) - two brothers
- राक्षस-ऋषभौ (rākṣasa-ṛṣabhau) - chief (rākṣasas) (chief of (rākṣasas), best among (rākṣasas))
- मधु-कैटभ-संकाशौ (madhu-kaiṭabha-saṁkāśau) - resembling Madhu and Kaiṭabha
- बभूवतुः (babhūvatuḥ) - they were (they two were, they two became)
- अरिन्दमौ (arindamau) - two subduers of enemies
Words meanings and morphology
तत्र (tatra) - among them (there, among them)
(indeclinable)
हेतिः (hetiḥ) - Heti (proper noun)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of heti
heti - Heti (name of a rākṣasa)
प्रहेतिः (prahetiḥ) - Praheti (proper noun)
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of praheti
praheti - Praheti (name of a rākṣasa)
च (ca) - and
(indeclinable)
भ्रातरौ (bhrātarau) - two brothers
(noun)
Nominative, masculine, dual of bhrātṛ
bhrātṛ - brother
राक्षस-ऋषभौ (rākṣasa-ṛṣabhau) - chief (rākṣasas) (chief of (rākṣasas), best among (rākṣasas))
(noun)
Nominative, masculine, dual of rākṣasa-ṛṣabha
rākṣasa-ṛṣabha - chief of demons, best among rākṣasas
Compound type : tatpuruṣa (rākṣasa+ṛṣabha)
- rākṣasa – a demon, a fiend, a (rākṣasa)
noun (masculine) - ṛṣabha – bull, best, chief, excellent
noun (masculine)
मधु-कैटभ-संकाशौ (madhu-kaiṭabha-saṁkāśau) - resembling Madhu and Kaiṭabha
(adjective)
Nominative, masculine, dual of madhu-kaiṭabha-saṃkāśa
madhu-kaiṭabha-saṁkāśa - resembling Madhu and Kaiṭabha (two prominent demons)
Compound type : bahuvrīhi (madhu+kaiṭabha+saṃkāśa)
- madhu – Madhu (name of a demon)
proper noun (masculine) - kaiṭabha – Kaiṭabha (name of a demon)
proper noun (masculine) - saṃkāśa – resembling, similar, like
adjective (masculine)
from √kāś with prefix sam-
Prefix: sam
Root: kāś (class 1)
बभूवतुः (babhūvatuḥ) - they were (they two were, they two became)
(verb)
3rd person , dual, active, perfect (liṭ) of bhū
Perfect Active Indicative
3rd person dual
Root: bhū (class 1)
अरिन्दमौ (arindamau) - two subduers of enemies
(noun)
Nominative, masculine, dual of arindama
arindama - subduer of enemies
Compound type : tatpuruṣa (ari+dama)
- ari – enemy
noun (masculine) - dama – subduing, taming
noun (masculine)
Agent noun from root √dam (to subdue, tame)
Root: dam (class 4)