वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-6, chapter-93, verse-25
रथं शीघ्रमिमं सूत राघवाभिमुखं कुरु ।
नाहत्वा समरे शत्रून्निवर्तिष्यति रावणः ॥२५॥
नाहत्वा समरे शत्रून्निवर्तिष्यति रावणः ॥२५॥
25. rathaṃ śīghramimaṃ sūta rāghavābhimukhaṃ kuru ,
nāhatvā samare śatrūnnivartiṣyati rāvaṇaḥ.
nāhatvā samare śatrūnnivartiṣyati rāvaṇaḥ.
25.
ratham śīghram imam sūta rāghavābhimukham kuru
na ahatvā samare śatrūn nivartiṣyati rāvaṇaḥ
na ahatvā samare śatrūn nivartiṣyati rāvaṇaḥ
25.
Charioteer, quickly turn this chariot towards Rāghava (Rāma). Rāvaṇa will not return from battle without having killed his enemies.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- रथम् (ratham) - chariot
- शीघ्रम् (śīghram) - quickly, swiftly
- इमम् (imam) - this
- सूत (sūta) - O charioteer!
- राघवाभिमुखम् (rāghavābhimukham) - facing Rāghava (Rāma)
- कुरु (kuru) - make, do
- न (na) - not
- अहत्वा (ahatvā) - without killing, not having killed
- समरे (samare) - in battle
- शत्रून् (śatrūn) - enemies
- निवर्तिष्यति (nivartiṣyati) - will return
- रावणः (rāvaṇaḥ) - Rāvaṇa
Words meanings and morphology
रथम् (ratham) - chariot
(noun)
Accusative, masculine, singular of ratha
ratha - chariot, vehicle
शीघ्रम् (śīghram) - quickly, swiftly
(indeclinable)
Note: Used adverbially
इमम् (imam) - this
(pronoun)
Accusative, masculine, singular of idam
idam - this, this one
सूत (sūta) - O charioteer!
(noun)
Vocative, masculine, singular of sūta
sūta - charioteer, bard
राघवाभिमुखम् (rāghavābhimukham) - facing Rāghava (Rāma)
(adjective)
Accusative, masculine, singular of rāghavābhimukha
rāghavābhimukha - facing Rāghava
Compound type : tatpuruṣa (rāghava+abhimukha)
- rāghava – descendant of Raghu, Rāma
proper noun (masculine) - abhimukha – facing, turned towards
adjective
Prefix: abhi
Note: Agrees with 'ratham'
कुरु (kuru) - make, do
(verb)
2nd person , singular, active, imperative (loṭ) of kṛ
Root: kṛ (class 8)
न (na) - not
(indeclinable)
अहत्वा (ahatvā) - without killing, not having killed
(indeclinable)
absolutive
Negated absolutive from root han, prefix a-
Root: han (class 2)
समरे (samare) - in battle
(noun)
Locative, masculine, singular of samara
samara - battle, war, combat
शत्रून् (śatrūn) - enemies
(noun)
Accusative, masculine, plural of śatru
śatru - enemy, foe, rival
निवर्तिष्यति (nivartiṣyati) - will return
(verb)
3rd person , singular, active, future (lṛṭ) of nivart
Prefix: ni
Root: vṛt (class 1)
रावणः (rāvaṇaḥ) - Rāvaṇa
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of rāvaṇa
rāvaṇa - Rāvaṇa (name of the demon king)