महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-5, chapter-138, verse-13
राजानो राजपुत्राश्च पाण्डवार्थे समागताः ।
पादौ तव ग्रहीष्यन्ति सर्वे चान्धकवृष्णयः ॥१३॥
पादौ तव ग्रहीष्यन्ति सर्वे चान्धकवृष्णयः ॥१३॥
13. rājāno rājaputrāśca pāṇḍavārthe samāgatāḥ ,
pādau tava grahīṣyanti sarve cāndhakavṛṣṇayaḥ.
pādau tava grahīṣyanti sarve cāndhakavṛṣṇayaḥ.
13.
rājānaḥ rājaputrāḥ ca pāṇḍavārthe samāgatāḥ
pādau tava grahīṣyanti sarve ca andhakavṛṣṇayaḥ
pādau tava grahīṣyanti sarve ca andhakavṛṣṇayaḥ
13.
pāṇḍavārthe samāgatāḥ rājānaḥ ca rājaputrāḥ tava pādau
grahīṣyanti ca sarve andhakavṛṣṇayaḥ (tava pādau grahīṣyanti)
grahīṣyanti ca sarve andhakavṛṣṇayaḥ (tava pādau grahīṣyanti)
13.
The kings and princes who have gathered for the Pāṇḍavas' sake will touch your feet, and all the Andhakas and Vṛṣṇis will do so as well.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- राजानः (rājānaḥ) - kings
- राजपुत्राः (rājaputrāḥ) - princes, sons of kings
- च (ca) - and
- पाण्डवार्थे (pāṇḍavārthe) - for the sake of the Pāṇḍavas
- समागताः (samāgatāḥ) - assembled, gathered, arrived
- पादौ (pādau) - two feet
- तव (tava) - your
- ग्रहीष्यन्ति (grahīṣyanti) - they will touch (as a sign of respect) (they will take, they will seize, they will embrace)
- सर्वे (sarve) - all, every
- च (ca) - and
- अन्धकवृष्णयः (andhakavṛṣṇayaḥ) - the Andhakas and Vṛṣṇis (two Yadava clans)
Words meanings and morphology
राजानः (rājānaḥ) - kings
(noun)
Nominative, masculine, plural of rājan
rājan - king, ruler
राजपुत्राः (rājaputrāḥ) - princes, sons of kings
(noun)
Nominative, masculine, plural of rājaputra
rājaputra - prince, son of a king
Compound type : tatpuruṣa (rājan+putra)
- rājan – king
noun (masculine) - putra – son
noun (masculine)
च (ca) - and
(indeclinable)
पाण्डवार्थे (pāṇḍavārthe) - for the sake of the Pāṇḍavas
(noun)
Locative, masculine, singular of pāṇḍavārtha
pāṇḍavārtha - purpose/sake of the Pāṇḍavas
Compound type : tatpuruṣa (pāṇḍava+artha)
- pāṇḍava – descendant of Pāṇḍu
proper noun (masculine)
Taddhita derivation from Pāṇḍu - artha – purpose, meaning, wealth
noun (masculine)
Note: Here 'arthe' used in sense of 'for the sake of'
समागताः (samāgatāḥ) - assembled, gathered, arrived
(adjective)
Nominative, masculine, plural of samāgata
gata - gone, arrived
Past Passive Participle
From root gam (to go) with upasargas sam-ā
Prefixes: sam+ā
Root: gam (class 1)
Note: Modifies 'rājānaḥ' and 'rājaputrāḥ'
पादौ (pādau) - two feet
(noun)
Accusative, masculine, dual of pāda
pāda - foot, leg
तव (tava) - your
(pronoun)
Genitive, singular of tvam
tvam - you
ग्रहीष्यन्ति (grahīṣyanti) - they will touch (as a sign of respect) (they will take, they will seize, they will embrace)
(verb)
3rd person , plural, active, future (lṛṭ) of grah
Root: grah (class 9)
सर्वे (sarve) - all, every
(pronoun)
Nominative, masculine, plural of sarva
sarva - all, every, whole
च (ca) - and
(indeclinable)
अन्धकवृष्णयः (andhakavṛṣṇayaḥ) - the Andhakas and Vṛṣṇis (two Yadava clans)
(proper noun)
Nominative, masculine, plural of andhakavṛṣṇi
andhakavṛṣṇi - Andhakas and Vṛṣṇis
Compound type : dvandva (andhaka+vṛṣṇi)
- andhaka – name of a Yadava clan
proper noun (masculine) - vṛṣṇi – name of a Yadava clan
proper noun (masculine)