वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-7, chapter-80, verse-6
अहं कामकरी सौम्य तवास्मि वशवर्तिनी ।
प्रशाधि मां सोमसुत यथेच्छसि तथा कुरु ॥६॥
प्रशाधि मां सोमसुत यथेच्छसि तथा कुरु ॥६॥
6. ahaṃ kāmakarī saumya tavāsmi vaśavartinī ,
praśādhi māṃ somasuta yathecchasi tathā kuru.
praśādhi māṃ somasuta yathecchasi tathā kuru.
6.
aham kāmakarī saumya tava asmi vaśavartinī
praśādhi mām somasuta yathā icchasi tathā kuru
praśādhi mām somasuta yathā icchasi tathā kuru
6.
saumya somasuta aham tava kāmakarī vaśavartinī
asmi mām praśādhi yathā icchasi tathā kuru
asmi mām praśādhi yathā icchasi tathā kuru
6.
O gentle one, I am your obedient servant, completely under your control. O son of Soma, command me; act just as you desire.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- अहम् (aham) - I
- कामकरी (kāmakarī) - obedient, ready to do one's will
- सौम्य (saumya) - O gentle son of Soma, Budha (O gentle one, O son of Soma)
- तव (tava) - your, of you
- अस्मि (asmi) - I am
- वशवर्तिनी (vaśavartinī) - obedient, acting according to one's will, under control
- प्रशाधि (praśādhi) - command, rule, direct
- माम् (mām) - me
- सोमसुत (somasuta) - O son of Soma (referring to Budha/Mercury) (O son of Soma)
- यथा (yathā) - as, just as
- इच्छसि (icchasi) - you wish, you desire
- तथा (tathā) - so, thus, in that way
- कुरु (kuru) - do, make
Words meanings and morphology
अहम् (aham) - I
(pronoun)
Nominative, singular of asmad
asmad - I
कामकरी (kāmakarī) - obedient, ready to do one's will
(adjective)
Nominative, feminine, singular of kāmakarī
kāmakarī - one who does one's will, obedient (feminine)
Agent noun from root √kṛ (to do) with ṇini suffix, in feminine form.
Compound type : tatpurusha (kāma+kārī)
- kāma – desire, wish
noun (masculine) - kārī – doing, making, performer (feminine)
adjective (feminine)
Agent noun from root √kṛ (to do), in feminine form.
Root: kṛ (class 8)
सौम्य (saumya) - O gentle son of Soma, Budha (O gentle one, O son of Soma)
(adjective)
Vocative, masculine, singular of saumya
saumya - relating to Soma, gentle, mild, benevolent, moon-like
तव (tava) - your, of you
(pronoun)
Genitive, singular of yuṣmad
yuṣmad - you
अस्मि (asmi) - I am
(verb)
1st person , singular, active, present (laṭ) of as
Root: as (class 2)
वशवर्तिनी (vaśavartinī) - obedient, acting according to one's will, under control
(adjective)
Nominative, feminine, singular of vaśavartinī
vaśavartinī - acting according to one's will, obedient (feminine)
Compound type : tatpurusha (vaśa+vartinī)
- vaśa – will, control, power
noun (masculine) - vartinī – abiding, dwelling, acting (feminine)
adjective (feminine)
Agent noun from root √vṛt (to be, exist, act), in feminine form.
Root: vṛt (class 1)
प्रशाधि (praśādhi) - command, rule, direct
(verb)
2nd person , singular, active, imperative (loṭ) of pra-śās
Prefix: pra
Root: śās (class 2)
माम् (mām) - me
(pronoun)
Accusative, singular of asmad
asmad - I
सोमसुत (somasuta) - O son of Soma (referring to Budha/Mercury) (O son of Soma)
(noun)
Vocative, masculine, singular of somasuta
somasuta - son of Soma
Compound type : tatpurusha (soma+suta)
- soma – Soma (the god), moon
noun (masculine) - suta – son, offspring
noun (masculine)
यथा (yathā) - as, just as
(indeclinable)
इच्छसि (icchasi) - you wish, you desire
(verb)
2nd person , singular, active, present (laṭ) of iṣ
Root: iṣ (class 6)
तथा (tathā) - so, thus, in that way
(indeclinable)
कुरु (kuru) - do, make
(verb)
2nd person , singular, active, imperative (loṭ) of kṛ
Root: kṛ (class 8)