वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-2, chapter-101, verse-15
एकः पालयते लोकमेकः पालयते कुलम् ।
मज्जत्येको हि निरय एकः स्वर्गे महीयते ॥१५॥
मज्जत्येको हि निरय एकः स्वर्गे महीयते ॥१५॥
15. ekaḥ pālayate lokamekaḥ pālayate kulam ,
majjatyeko hi niraya ekaḥ svarge mahīyate.
majjatyeko hi niraya ekaḥ svarge mahīyate.
15.
ekaḥ pālayate lokam ekaḥ pālayate kulam
majjati ekaḥ hi nirayam ekaḥ svarge mahīyate
majjati ekaḥ hi nirayam ekaḥ svarge mahīyate
15.
ekaḥ lokam pālayate ekaḥ kulam pālayate hi
ekaḥ nirayam majjati ekaḥ svarge mahīyate
ekaḥ nirayam majjati ekaḥ svarge mahīyate
15.
One person protects the world, another protects his family. Indeed, one sinks into hell, while another is glorified in heaven.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- एकः (ekaḥ) - one, a single person
- पालयते (pālayate) - protects, rules, governs
- लोकम् (lokam) - world, realm, people
- एकः (ekaḥ) - one, a single person
- पालयते (pālayate) - protects, rules, governs
- कुलम् (kulam) - family, lineage, race, clan
- मज्जति (majjati) - sinks, plunges, drowns
- एकः (ekaḥ) - one, a single person
- हि (hi) - indeed, certainly, for, because
- निरयम् (nirayam) - to hell, to a bad place
- एकः (ekaḥ) - one, a single person
- स्वर्गे (svarge) - in heaven, in paradise
- महीयते (mahīyate) - is glorified, prospers, is honored
Words meanings and morphology
एकः (ekaḥ) - one, a single person
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of eka
eka - one, single, unique, alone
पालयते (pālayate) - protects, rules, governs
(verb)
3rd person , singular, middle, present (laṭ) of √pāl
Causative of √pā (to drink/protect)
Root: pāl (class 10)
लोकम् (lokam) - world, realm, people
(noun)
Accusative, masculine, singular of loka
loka - world, space, people, community
एकः (ekaḥ) - one, a single person
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of eka
eka - one, single, unique, alone
पालयते (pālayate) - protects, rules, governs
(verb)
3rd person , singular, middle, present (laṭ) of √pāl
Causative of √pā (to drink/protect)
Root: pāl (class 10)
कुलम् (kulam) - family, lineage, race, clan
(noun)
Accusative, neuter, singular of kula
kula - family, lineage, race, clan, house
मज्जति (majjati) - sinks, plunges, drowns
(verb)
3rd person , singular, active, present (laṭ) of √majj
Root: majj (class 6)
एकः (ekaḥ) - one, a single person
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of eka
eka - one, single, unique, alone
हि (hi) - indeed, certainly, for, because
(indeclinable)
निरयम् (nirayam) - to hell, to a bad place
(noun)
Accusative, masculine, singular of niraya
niraya - hell, a bad course, a low state
एकः (ekaḥ) - one, a single person
(pronoun)
Nominative, masculine, singular of eka
eka - one, single, unique, alone
स्वर्गे (svarge) - in heaven, in paradise
(noun)
Locative, masculine, singular of svarga
svarga - heaven, paradise, abode of gods
महीयते (mahīyate) - is glorified, prospers, is honored
(verb)
3rd person , singular, middle, present (laṭ) of √mah
Denominative or passive from mahat ('great')
Root: mah (class 10)