महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-12, chapter-223, verse-2
भीष्म उवाच ।
अत्र ते वर्तयिष्यामि पृच्छतो भरतर्षभ ।
उग्रसेनस्य संवादं नारदे केशवस्य च ॥२॥
अत्र ते वर्तयिष्यामि पृच्छतो भरतर्षभ ।
उग्रसेनस्य संवादं नारदे केशवस्य च ॥२॥
2. bhīṣma uvāca ,
atra te vartayiṣyāmi pṛcchato bharatarṣabha ,
ugrasenasya saṁvādaṁ nārade keśavasya ca.
atra te vartayiṣyāmi pṛcchato bharatarṣabha ,
ugrasenasya saṁvādaṁ nārade keśavasya ca.
2.
bhīṣma uvāca | atra te vartayiṣyāmi pṛcchataḥ
bharatarṣabha | ugrasenasyā saṃvādaṃ nārade keśavasya ca
bharatarṣabha | ugrasenasyā saṃvādaṃ nārade keśavasya ca
2.
bhīṣma uvāca bharatarṣabha,
atra te pṛcchataḥ ugrasenasyā nārade ca keśavasya saṃvādaṃ vartayiṣyāmi
atra te pṛcchataḥ ugrasenasyā nārade ca keśavasya saṃvādaṃ vartayiṣyāmi
2.
Bhishma said: "O best of Bharatas, I shall now relate to you, who are asking, the conversation of Ugrasena with Nārada and Keśava (Krishna)."
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- भीष्म (bhīṣma) - Bhishma
- उवाच (uvāca) - said, spoke
- अत्र (atra) - here, now, in this matter
- ते (te) - to you, your
- वर्तयिष्यामि (vartayiṣyāmi) - I shall relate, I shall describe
- पृच्छतः (pṛcchataḥ) - of one asking, to one asking, while asking
- भरतर्षभ (bharatarṣabha) - An epithet for Yudhishthira. (O best of Bharatas, O foremost of Bharatas)
- उग्रसेनस्या (ugrasenasyā) - of Ugrasena
- संवादं (saṁvādaṁ) - conversation, discourse, dialogue
- नारदे (nārade) - with Narada, concerning Narada, in Narada's presence
- केशवस्य (keśavasya) - of Kesava, of Krishna
- च (ca) - and, also
Words meanings and morphology
भीष्म (bhīṣma) - Bhishma
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of bhīṣma
bhīṣma - Bhishma (name of a Kuru patriarch)
उवाच (uvāca) - said, spoke
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (liṭ) of vac
Root: vac (class 2)
अत्र (atra) - here, now, in this matter
(indeclinable)
ते (te) - to you, your
(pronoun)
singular of tvad
tvad - you (pronoun)
वर्तयिष्यामि (vartayiṣyāmi) - I shall relate, I shall describe
(verb)
1st person , singular, active, future (lṛṭ) of vṛt
causative future
Future tense, 1st person singular, active voice of the causative form of √vṛt.
Root: vṛt (class 1)
पृच्छतः (pṛcchataḥ) - of one asking, to one asking, while asking
(adjective)
Genitive, masculine, singular of pṛcchat
pṛcchat - asking, inquiring (present active participle)
Present Active Participle
Present Active Participle derived from the verb root 'prach'.
Root: prach (class 6)
Note: Used here in genitive case to qualify the pronoun 'te' (to you, who are asking).
भरतर्षभ (bharatarṣabha) - An epithet for Yudhishthira. (O best of Bharatas, O foremost of Bharatas)
(compound noun)
Compound type : tatpuruṣa (bharata+ṛṣabha)
- bharata – a descendant of Bharata, an ancient king
proper noun (masculine) - ṛṣabha – bull, best, excellent
noun (masculine)
उग्रसेनस्या (ugrasenasyā) - of Ugrasena
(proper noun)
Genitive, masculine, singular of ugrasena
ugrasena - Ugrasena (name of a king, father of Devaki and Kamsa)
संवादं (saṁvādaṁ) - conversation, discourse, dialogue
(noun)
Accusative, masculine, singular of saṃvāda
saṁvāda - conversation, dialogue, discussion
From sam-√vad (to speak together).
Prefix: sam
Root: vad (class 1)
नारदे (nārade) - with Narada, concerning Narada, in Narada's presence
(proper noun)
Locative, masculine, singular of nārada
nārada - Narada (name of a divine sage, messenger of the gods)
Note: The locative case here implies 'with' or 'concerning' in the context of a conversation.
केशवस्य (keśavasya) - of Kesava, of Krishna
(proper noun)
Genitive, masculine, singular of keśava
keśava - Kesava (an epithet of Vishnu/Krishna, 'he who has beautiful hair' or 'slayer of the demon Keshi')
च (ca) - and, also
(indeclinable)