वाल्मीकि-रामायणम्
vālmīki-rāmāyaṇam
-
book-2, chapter-88, verse-9
काश्मर्यरिष्टवरणैर्मधूकैस्तिलकैस्तथा ।
बदर्यामलकैर्नीपैर्वेत्रधन्वनबीजकैः ॥९॥
बदर्यामलकैर्नीपैर्वेत्रधन्वनबीजकैः ॥९॥
9. kāśmaryariṣṭavaraṇairmadhūkaistilakaistathā ,
badaryāmalakairnīpairvetradhanvanabījakaiḥ.
badaryāmalakairnīpairvetradhanvanabījakaiḥ.
9.
kāśmaryāriṣṭavaraṇaiḥ madhūkaiḥ tilakaiḥ tathā
badaryāmalakaiḥ nīpaiḥ vetradhanvanabījakaiḥ
badaryāmalakaiḥ nīpaiḥ vetradhanvanabījakaiḥ
9.
kāśmaryāriṣṭavaraṇaiḥ madhūkaiḥ tilakaiḥ tathā
badaryāmalakaiḥ nīpaiḥ vetradhanvanabījakaiḥ
badaryāmalakaiḥ nīpaiḥ vetradhanvanabījakaiḥ
9.
With Kāśmarya, Ariṣṭa, Varaṇa, Madhūka, and Tilaka trees, as well as Badarī, Āmalaka, Nīpa, Vetra, Dhanvana, and Bījaka trees.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- काश्मर्यारिष्टवरणैः (kāśmaryāriṣṭavaraṇaiḥ) - by Kāśmarya, Ariṣṭa, and Varaṇa trees
- मधूकैः (madhūkaiḥ) - by Madhūka trees
- तिलकैः (tilakaiḥ) - by Tilaka trees
- तथा (tathā) - and (thus, so, and, likewise)
- बदर्यामलकैः (badaryāmalakaiḥ) - by Badarī and Āmalaka trees
- नीपैः (nīpaiḥ) - by Nīpa trees
- वेत्रधन्वनबीजकैः (vetradhanvanabījakaiḥ) - by Vetra, Dhanvana, and Bījaka trees
Words meanings and morphology
काश्मर्यारिष्टवरणैः (kāśmaryāriṣṭavaraṇaiḥ) - by Kāśmarya, Ariṣṭa, and Varaṇa trees
(noun)
Instrumental, masculine, plural of kāśmaryāriṣṭavaraṇa
kāśmaryāriṣṭavaraṇa - a compound noun referring to Kāśmarya (Gmelina arborea), Ariṣṭa (Sapindus trifoliatus), and Varaṇa (Crataeva nurvala) trees.
Compound type : dvandva (kāśmarya+ariṣṭa+varaṇa)
- kāśmarya – Kāśmarya tree (Gmelina arborea)
noun (masculine) - ariṣṭa – Ariṣṭa tree (Sapindus trifoliatus, soapnut tree)
noun (masculine) - varaṇa – Varaṇa tree (Crataeva nurvala)
noun (masculine)
मधूकैः (madhūkaiḥ) - by Madhūka trees
(noun)
Instrumental, masculine, plural of madhūka
madhūka - Madhūka tree (Madhuca longifolia / Mahua tree)
तिलकैः (tilakaiḥ) - by Tilaka trees
(noun)
Instrumental, masculine, plural of tilaka
tilaka - Tilaka tree (Symplocos racemosa)
तथा (tathā) - and (thus, so, and, likewise)
(indeclinable)
बदर्यामलकैः (badaryāmalakaiḥ) - by Badarī and Āmalaka trees
(noun)
Instrumental, masculine, plural of badaryāmalaka
badaryāmalaka - a compound noun referring to Badarī (Ziziphus mauritiana) and Āmalaka (Phyllanthus emblica) trees.
Compound type : dvandva (badarī+āmalaka)
- badarī – Badarī tree (Ziziphus mauritiana / Indian jujube)
noun (feminine) - āmalaka – Āmalaka tree (Phyllanthus emblica / Indian gooseberry)
noun (masculine)
Note: Though badarī is feminine, in dvandva compounds, the gender is often determined by the last member or masculine if it refers to various things. Here, the plural instrumental indicates a collection.
नीपैः (nīpaiḥ) - by Nīpa trees
(noun)
Instrumental, masculine, plural of nīpa
nīpa - Nīpa tree (Neolamarckia cadamba / Kadamba tree)
वेत्रधन्वनबीजकैः (vetradhanvanabījakaiḥ) - by Vetra, Dhanvana, and Bījaka trees
(noun)
Instrumental, masculine, plural of vetradhanvanabījaka
vetradhanvanabījaka - a compound noun referring to Vetra (Calamus rotang), Dhanvana (Grewia tiliaefolia), and Bījaka (Pterocarpus marsupium) trees.
Compound type : dvandva (vetra+dhanvana+bījaka)
- vetra – Vetra plant (Calamus rotang / rattan palm)
noun (masculine) - dhanvana – Dhanvana tree (Grewia tiliaefolia)
noun (masculine) - bījaka – Bījaka tree (Pterocarpus marsupium / Indian Kino tree)
noun (masculine)