महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-12, chapter-123, verse-11
कामन्दमृषिमासीनमभिवाद्य नराधिपः ।
अङ्गारिष्ठोऽथ पप्रच्छ कृत्वा समयपर्ययम् ॥११॥
अङ्गारिष्ठोऽथ पप्रच्छ कृत्वा समयपर्ययम् ॥११॥
11. kāmandamṛṣimāsīnamabhivādya narādhipaḥ ,
aṅgāriṣṭho'tha papraccha kṛtvā samayaparyayam.
aṅgāriṣṭho'tha papraccha kṛtvā samayaparyayam.
11.
kāmandam ṛṣim āsīnam abhivādya narādhipaḥ
aṅgāriṣṭhaḥ atha papraccha kṛtvā samayaparyayam
aṅgāriṣṭhaḥ atha papraccha kṛtvā samayaparyayam
11.
narādhipaḥ aṅgāriṣṭhaḥ āsīnam ṛṣim kāmandam
abhivādya samayaparyayam kṛtvā atha papraccha
abhivādya samayaparyayam kṛtvā atha papraccha
11.
Having saluted the seated sage Kāmananda, King Aṅgāriṣṭha then asked him, after performing the customary obeisance.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- कामन्दम् (kāmandam) - Kāmananda
- ऋषिम् (ṛṣim) - sage, seer
- आसीनम् (āsīnam) - seated, sitting
- अभिवाद्य (abhivādya) - having saluted, having greeted
- नराधिपः (narādhipaḥ) - king, ruler of men
- अङ्गारिष्ठः (aṅgāriṣṭhaḥ) - Aṅgāriṣṭha
- अथ (atha) - then, now, thereupon
- पप्रच्छ (papraccha) - he asked, he inquired
- कृत्वा (kṛtvā) - having done, having made, having performed
- समयपर्ययम् (samayaparyayam) - customary obeisance, traditional salutation, observing due etiquette
Words meanings and morphology
कामन्दम् (kāmandam) - Kāmananda
(proper noun)
Accusative, masculine, singular of kāmananda
kāmananda - Kāmananda (a proper name)
ऋषिम् (ṛṣim) - sage, seer
(noun)
Accusative, masculine, singular of ṛṣi
ṛṣi - sage, seer, inspired poet
आसीनम् (āsīnam) - seated, sitting
(participle)
Accusative, masculine, singular of āsīna
āsīna - seated, sitting
Past Active Participle
Root: ās (class 2)
अभिवाद्य (abhivādya) - having saluted, having greeted
(indeclinable)
Absolutive (gerund)
Prefix: abhi
Root: vad (class 1)
नराधिपः (narādhipaḥ) - king, ruler of men
(noun)
Nominative, masculine, singular of narādhipa
narādhipa - king, ruler of men
Compound type : tatpuruṣa (nara+adhipa)
- nara – man, human
noun (masculine) - adhipa – ruler, lord
noun (masculine)
अङ्गारिष्ठः (aṅgāriṣṭhaḥ) - Aṅgāriṣṭha
(proper noun)
Nominative, masculine, singular of aṅgāriṣṭha
aṅgāriṣṭha - Aṅgāriṣṭha (a proper name)
अथ (atha) - then, now, thereupon
(indeclinable)
पप्रच्छ (papraccha) - he asked, he inquired
(verb)
3rd person , singular, active, perfect (liṭ) of prach
Root: prach (class 6)
कृत्वा (kṛtvā) - having done, having made, having performed
(indeclinable)
Absolutive (gerund)
Root: kṛ (class 8)
समयपर्ययम् (samayaparyayam) - customary obeisance, traditional salutation, observing due etiquette
(noun)
Accusative, masculine, singular of samayaparyaya
samayaparyaya - observance of custom/tradition, proper procedure, change of time
Compound type : tatpuruṣa (samaya+paryaya)
- samaya – time, convention, custom, agreement
noun (masculine) - paryaya – order, succession, turn, change
noun (masculine)