महाभारतः
mahābhārataḥ
-
book-12, chapter-143, verse-6
अद्य प्रभृति देहं स्वं सर्वभोगैर्विवर्जितम् ।
यथा स्वल्पं जलं ग्रीष्मे शोषयिष्याम्यहं तथा ॥६॥
यथा स्वल्पं जलं ग्रीष्मे शोषयिष्याम्यहं तथा ॥६॥
6. adya prabhṛti dehaṁ svaṁ sarvabhogairvivarjitam ,
yathā svalpaṁ jalaṁ grīṣme śoṣayiṣyāmyahaṁ tathā.
yathā svalpaṁ jalaṁ grīṣme śoṣayiṣyāmyahaṁ tathā.
6.
adya prabhṛti deham svam sarvabhogaiḥ vivarjitam
yathā svalpam jalam grīṣme śoṣayiṣyāmi aham tathā
yathā svalpam jalam grīṣme śoṣayiṣyāmi aham tathā
6.
adya prabhṛti aham svam deham sarvabhogaiḥ vivarjitam
tathā śoṣayiṣyāmi yathā grīṣme svalpam jalam
tathā śoṣayiṣyāmi yathā grīṣme svalpam jalam
6.
From today onwards, I will render my own body devoid of all enjoyments. I will dry it up just as a small amount of water dries up in summer.
Words meanings summery:
(Scroll down for elaborated words morphology)
- अद्य (adya) - today, now
- प्रभृति (prabhṛti) - from, beginning from, onwards
- देहम् (deham) - body
- स्वम् (svam) - own, one's own
- सर्वभोगैः (sarvabhogaiḥ) - by all enjoyments, by all pleasures
- विवर्जितम् (vivarjitam) - deprived, devoid of, abandoned, forsaken
- यथा (yathā) - just as, as, in which manner
- स्वल्पम् (svalpam) - small, little, tiny
- जलम् (jalam) - water
- ग्रीष्मे (grīṣme) - in summer
- शोषयिष्यामि (śoṣayiṣyāmi) - I will dry up, I will cause to dry
- अहम् (aham) - I
- तथा (tathā) - so, thus, in that manner
Words meanings and morphology
अद्य (adya) - today, now
(indeclinable)
प्रभृति (prabhṛti) - from, beginning from, onwards
(indeclinable)
देहम् (deham) - body
(noun)
Accusative, masculine, singular of deha
deha - body, form, physical existence
स्वम् (svam) - own, one's own
(adjective)
Accusative, masculine, singular of sva
sva - own, one's own, self
Note: Agrees with 'deham'
सर्वभोगैः (sarvabhogaiḥ) - by all enjoyments, by all pleasures
(noun)
Instrumental, masculine, plural of sarvabhoga
sarvabhoga - all enjoyments, every pleasure
Compound type : karmadhāraya (sarva+bhoga)
- sarva – all, every, whole
adjective (masculine) - bhoga – enjoyment, pleasure, experience, food
noun (masculine)
Root: bhuj (class 7)
विवर्जितम् (vivarjitam) - deprived, devoid of, abandoned, forsaken
(adjective)
Accusative, masculine, singular of vivarjita
vivarjita - deprived, devoid of, abandoned, shunned
Past Passive Participle
Past Passive Participle of the root vṛj with prefix vi-
Prefix: vi
Root: vṛj (class 1)
Note: Agrees with 'deham'
यथा (yathā) - just as, as, in which manner
(indeclinable)
स्वल्पम् (svalpam) - small, little, tiny
(adjective)
Nominative, neuter, singular of svalpa
svalpa - small, little, few
Compound type : prādi (su+alpa)
- su – good, well, very, excellent
indeclinable - alpa – small, little, few
adjective (neuter)
Note: Agrees with 'jalam'
जलम् (jalam) - water
(noun)
Nominative, neuter, singular of jala
jala - water
ग्रीष्मे (grīṣme) - in summer
(noun)
Locative, masculine, singular of grīṣma
grīṣma - summer, hot season
शोषयिष्यामि (śoṣayiṣyāmi) - I will dry up, I will cause to dry
(verb)
1st person , singular, active, future (lṛṭ) of śuṣ
causative root verb
Future tense, 1st person singular, Parasmaipada, causative stem from root śuṣ (class 4)
Root: śuṣ (class 4)
अहम् (aham) - I
(pronoun)
Nominative, singular of asmad
asmad - I, we
तथा (tathā) - so, thus, in that manner
(indeclinable)